Allah Resulü (asm) ve Sahabe-i Kiram’ın İslâmı tebliğdeki sadakat ve metanetleri, hayatları pahasına hak yoldan inhiraf etmemeleri elbette bizlere büyük dersler vermelidir.
Medine’ye hicret öncesi Mekke müşriklerinin ileri gelenleri, Peygamber Efendimiz (asm) ve ashabına olanca hınçlarıyla düşmanlık yapıyor, köleleri ve zayıfları akla gelmedik işkencelere tabi tutmaya çalışıyorlardı. Fakat sahabeler buna rağmen dâvâlarından vazgeçmiyor, sabrediyorlardı.
Osman b. Afvan (ra) ilerlemiş yaşına rağmen, amcasının işkencelerine maruz kalır.
Talha b. Ubeydullah (ra), Kureyş’in pehlivanı, azılı zalimlerden Nevfel b. Adviye tarafından iple bağlanıp işkenceye tabi tutulur.
Halid b. Said (ra) ise, Allah Resulü’nün (asm) kendisini cehenneme atmaya çalışan babasının elinden kurtardığını gördüğü rüya üzerine Müslüman olur. Bunun üzerine babası Ebu Uhayha elindeki sopa kırılıncaya kadar onu döver. Yemeğini-suyunu kesmekle tehdit edince, Halid b. Said’in (ra) “Rızkı veren Allah’tır” cevabı karşısında, onu hapsettirerek günlerce aç susuz bırakır.
İlk Müslümanlardan Sa’d b. Ebi Vakkas’a (ra) da, annesi işkence ile zulmeder.
Ebû Zer el-Gıfari (ra) imanını ilân edince, kendisine öldüresiye dayak atarlar. Ertesi gün Kâbe yanında Kelime-i Şehadet’i tekrarlar ve yine işkencelere maruz kalır.
Hz. Abdullah b. Mesud (ra), Allah Resûlü’nden (asm) sonra Mekke’de Kur’ân-ı Kerîm’i yüksek sesle okuyan ilk sahabidir. Rahman Sûresi nazil olduğunda Kureyşlilere okuyunca şiddetli işkencelere maruz kalır.
Peygamberimizin (asm) “Sabredin, sabredin; sizin mükâfâtınız Cennettir” diye teselli verip müjdelediği Yâsir ailesinden Hz. Sümeyye (r.anha), Müslüman olduğunu hiç kimseden çekinmeden ilân eden yedi Müslümandan biriydi. Ebu Cehil, onu mızrakla İslâm’ın ilk hanım şehidi yaptı. Ammar b. Yasir’i (ra) de zincirlere bağlamış, işkence etmişti.
Hz. Habbab b. Eret, İslâm’dan dönmesi için düz bir yerde yanmakta olan ateşin üzerine sırt üstü yatırılır, ama yine de dininden vazgeçmez.
Peygamberimiz (asm) ve ashabı, Darü’l-Erkam’dan çıkıp Mescid-i Haram’a gelir. İçlerinden birisi insanları Allah ve Resûlüne (asm) iman etmeye çağırır. “Sen misin bunu yapan!” diyerek onları dövmeye başlarlar. Utbe b. Rebia adlı müşrik, demir ayakkabılarıyla Hz. Ebu Bekir’in (ra) yüzünü yara bere içinde bırakınca kendinden geçer ve ancak akşam üzeri gözlerini açar. Açar açmaz da ilk sorusu şöyledir:
“Resûlullah nasıl?”