Öyle değil mi?
Her insanın gönlünden geçirdiği, âlemine çizdiği bir “talep” portresi var. Bu, kişiye göre değiştiği gibi; insanın ruh hâletine, ufkunun derinliğine göre de farklı şekiller alır, farklı başlıklar ortaya çıkar. Meselâ:
İdeal insan, ideal ana-baba, ideal eş, ideal aile, ideal toplumdan tutun; ideal yönetime, ideal devlete kadar umumu ilgilendiren ve hemen herkesi çerçevesi içine alan bir talepler manzumesidir, ideal. 
Diğer taraftan ideal meslek, ideal kazanç, ideal mal, ideal ev, ideal otomobil ve bütün bunlarla elde edeceğimizi sandığımız ideal hayat ise, zatî menfaatlerimizi ilgilendiren ve bir kısım zaaflarımızın tahrikiyle ortaya çıkan kişisel taleplerimizdir.
Çetin bir yolu kat ederek bitirme; zor bir müsabakayı başarma; büyük bir projeyi gerçekleştirme azmi de, ideale misal olabilecek başka bir manzaradır.  
Kısacası, gerek birey, gerekse toplum menfaati açısından her insanın ideali olmalı. Hatta olmak zorunda; çünkü idealsiz insan, “serseri mayın” gibidir. Ne yapacağını, nasıl adım atacağını, nerede olacağını, nerede duracağını kestiremeyen; kendisine bir rota çizemeyen insanlarda ruhî çöküntünün baş göstermesi kaçınılmaz vak’adır.
İdeal, maddî nesnelere ölçü olabilecek bir üstünlük vasfı olduğu gibi; kişinin manevî hayatıyla ve dolayısıyla, toplumun yapılanma stratejisiyle de doğrudan alâkalıdır. Bu, yalnız düşünce ile kavranabilen, maddî olmayan bir kavramdır.
Bir ecnebî düşünür, “İdealler yıldızlara benzer; onlara ulaşamasak da yolumuzu gösterirler” diyor.
İdealle eş anlamlı, fakat mana derinliği farklı olan “mefkûre” sözcüğü ise, insanın hem dünyasını hem de ahiretini ihata eder vüsatteki “gaye-i hayal”i doğurur. Bu durumda kişi, “ene”sinden sıyrılır; beni, seni, onu ve nihayet; “onlar”dan oluşan toplumu düşünür.
“Gaye-i hayal olmazsa veyahut nisyan veya tenâsî edilse, ezhan enelere dönüp etrafında gezer” 1 diyor, Bediüzzaman. Yani, bir gayesi, bir mefkûresi; yarına dair bir projesi olmayan insanın zihni, aklı, fikri kendi menfaatleri dairesinden, kendi çıkarları çerçevesinden çıkıp başka bir şeye yönelemez; başkasını düşünemez. Bencilleşir, egoistleşir. Bir türlü, “biz” olamaz!  
Mefkûre sahibi insanlar, insanlara karışıktırlar, insanlarla barışıktırlar. Kendi kişisel taleplerini bir kenara koyarak cumhurun felâhına, umumun refahına, insanlığın saadetine ve onların ahiretine dair büyük projelerin peşine düşerler; yüksek değerlerin bekası için koşarlar, coşarlar; sevdalanırlar bunun için, yılmadan, usanmadan.  Dâvâ edindikleri değerlerde fâni olurlar, âdeta. Bakınız:
“Başımdaki saçlarım adedince başlarım bulunsa ve her gün biri kesilse, zındıkaya ve dalâlete teslim-i silâh etmeyip vatan, millet ve İslâmiyete hıyanet etmem, hakikat-ı Kur’an’a feda olan bu başımı zalimlere eğmem” 2 sözleri, mefkûresi uğruna hayatını hiçe sayan “kişi”nin, bize örnek bir haykırış örneği.
O, olamayız elbette; ama onun mefkûresini örnek almak, dâvâsına dâhil olmak, o yollarda yorulmak, bizi, “biz” yapar. Bizi, o safa katar.
Haydi!
Cihanşümul bir dâvânın sevdalısı kardeşim…

Dipnotlar: 1- Said Nursî, Mektubat, 456. 2- Said Nursî, Şuâlar, 388.