Rize’nin sahil rakımı olan 0 metreden, 2000 m. yüksekliğe, 50 km.’lik bir mesafede ulaşan topografyası, şaşılacak kadar dik bir açı meydana getirmektedir. Bu durum akarsuların denize hızlı bir akışla dökülerek derin vadiler açmalarına neden olmuştur. Ormanlık ve dik bir arazide hayatlarını sürdüren insanlar, sıkça karşılaştıkları akarsuları ve vadileri aşmadan yaşamak imkânına sahip değildirler. Bu durum toplu taşıma yöntemlerinden çok, basit aparatlar ve yük hayvanları ile bireysel taşıma yöntemleri kullanan insanların bu ihtiyaçlarını gidermeye yetecek sayı, form ve boyutlarda köprüler inşa etmelerine sebep olmuştur. Buna bağlı olarak dağlık arazide yaşayan yöre insanı, sıkça karşısına çıkan akarsu vadilerini geçip konutlarına, yaylalarına ve tarım alanlarına ulaşmak için köprüler inşa etmiştir. Köprülerin tamamı, akarsu yatağının iki yanında karşılıklı birer ayak üzerine yükselen yuvarlak ya da hafif sivri kemerli bir yay formundadır. İlk çağlardan itibaren farklı zaman ve mekânlarda farklı toplumlar tarafından kullanılan bu formun, tercih edilmesindeki ana faktör işlevdir.

Geleneği yansıtıyorlar
Bölgede yaşayan insanlar geleneklerine bağlı olup yüzlerce yıllık örf ve ananelerini bugün dahi devam ettirmektedirler. Köprü formlarının belirlenmesinde ana faktör olan işlevin yanı sıra, kullanılan formun bir şablon gibi tekrar etmesinde yöresel olarak devam etmekte olan usta-çırak ilişkilerinin ve beğeni anlayışlarının yönlendirdiği tercih kıstaslarının payıda mevcuttur. Geleneksel uygulamaya en güzel örnek Rize’de yer alan tek kemer gözlü köprülerin kilit taşı hizasında, kemer yayı altında, merkezde bir zincir ile sarkıtılan üzerinde inşa yılı yazan dere taşlarıdır. Bu uygulama, inşa ettikleri yapılara kitabe yazmayı gelenek haline getiren yöre insanının yapısına uygun bir durumdur.
Rize ve ilçelerinde yer alan çok sayıda köprü vardır. Bu bakımdan Rize, ‘köprüler şehri’ diye isimlendirilebilir.

ÇAMLIHEMŞİN

ÇAT KÖPRÜ: Çamlıhemşin’in Artvin ve Erzurum tarafındaki köylere ulaşımını sağlayan ve Rize’nin ilk tescilli köprülerinden biri olan Çat Köprüsü eski ticaret yolu üzerinde bulunmaktadır. Çat ve Elevit Derelerinin birleştiği noktada yer alan yapı bölge insanlarına göre 1901 yılında Kirkor Usta’ya yaptırılmıştır. Yaklaşık 57 metre uzunlukta, 15 metre yükseklikte ve 2,4 metre genişlikte olan köprünün girişinde basamaklar, ayaklarında ise nişler vardır.

ŞENYUVA (ÇİNCİVA) KÖPRÜ: Karadeniz coğrafyasına ve iklim şartlarına uygun olarak inşa edilen taş köprüler genelde tek gözlü olarak tasarlanır. Şenyuva Köyü’nde, Fırtına Deresi üzerinde bulunan Şenyuva Köprüsü, bu tarz kemer köprülere güzel bir örnektir. 40 metre uzunluğunda ve 20 metre yüksekliğindeki köprünün kemer kısmı düzgün kesme taş, ayakları ise moloz taş olarak inşa edilmiştir. Yapım tarihi 1696 olarak bilinen köprü, Anıtlar Kurulu tarafından tescillenmiştir.

Güroluk (Eski Hala-Livik Çakesli) Köprüsü: Yukarışimşirli Deresi’nin üzerindeki üç köprüden ilkidir. Memba cephesinin kuzeyindeki dikdörtgen pano içerisinde sülüs tarzıyla yazılmış 5 satırlık bir kitabe bulunmaktadır. Bu kitabede köprü hakkında ‘Güzel ve iyilikle doğdolu, Tuna Nar Mustafa Ağa Muhammedoğlu tarafından, Hicri 1212 yılında (1797/9) kuruldu’ yazmaktadır. Ayakları tabiî kayalara oturan yapı yuvarlak kemerlidir.

ÇAYELİ

Çayeli Erenler Merkez Köprüsü: Eskiden Melyat Vadisi olarak anılan bölgede yer alana Erenler Köprüsü, 1800’lü yılların başında Balık Deresi ve Huhut Deresi’nin birleşmesiyle oluşan Erenler Çayı üzerine kurulmuştur. Baharla birlikte mor salkımlarla kuşatılan korkuluklar güzel görüntülerin ortaya çıkmasına sebep olur. Uzunluğu 25 metre, yüksekliği 6 metre genişliği 2.5 metredir. Anıtlar Kurulu tarafından tescillenen köprülerden biridir.

Madenli Köprüsü: Madenli, M. Ö. 700 yıllarında Melitoslular Çayeli civarlarında şimdikli Maklivat ve Sanga mahalleleri yakınlarındaki maden ocaklarını keşfederler. Tarihte Adinenus ve Latom adlarıyla anılan yerleşim yeri daha sonraki dönemlerde Roma, Bizans, Finike, Ceneviz, Yunan ve Rus medeniyetlerine ev sahipliği yapıyor. Senoz Vadisi’nin ilk köprüsüdür.

Kaptanpaşa (Yeşiltepe) Köprüsü: Çayeli merkeze 19 kilometre mesafede, Senoz Vadisindedir. Etkileyici görüntüsü ile dikkat çeken köprü, Toleniç veya Kestanelik adlarıyla da bilinir. 14 Metre yüksekliğinde, 30 metre genişliğindeki köprü, Anıtlar Kurulu tarafından kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.

FINDIKLI

ASLANDERE KÖPRÜ: Fındıklı’ya bağlı Aslandere (Abu Hemşin) Köyündedir. Selden yıkılan eski köprünün yerine 1948-51 yılında şimdiki köprü inşa edilmiştir. Doğu - batı doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Yuvarlak kemerlidir. Batı ayak tabiî kayaya, doğu ayak toprak zemine oturmaktadır. Üzeri basamaklı olarak düzenlenmiştir. 25 metre uzunluğundaki köprü 2,6 metre genişlikte, 11 metre yüksekliktedir.

ÇAĞLAYAN KÖPRÜ: Rize ilinin tanıtım sembollerinden olan tarihî taş kemer köprülerinden en güzellerinden biri olan Çağlayan Köprüsü, Fındıklı’da Çağlayan (Abu) Deresi üzerine yapılmıştır. Köprünün kemer kısmından sarkan zincire bağlı dere taşı üzerinde 1924 yazsa da ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmemektedir. Kuzey - güney doğrultusunda dikdörtgen planlı olarak yapılan köprü 27 metre uzunluğunda, 2,4 metre genişliğinde ve 13 metre yüksekliğe sahiptir. Yuvarlak kemerlidir. Kemerler kesme taş, duvarlar düzenli moloz taş örgülüdür. Üzeri yassı deretaşı ile kaplanmıştır.

HEMŞİN

Ortaköy-Nurluca (Çaneva) Köprüsü: Hemşin’e bağlı Çaneva (Nurluca) Köyündedir. 1700’lü yıllarda yapıldığı tahmin edilen köprünün ayakları kaideler üzerine oturtulmuştur ve her iki tarafının iç yüzünde nişler bulunmaktadır. 30 metre uzunluğa, 2,7 metre genişliğe, 11 metre yüksekliğe sahip olan köprü, Nurluca-Akyamaç-Ortaköy-Kito Yaylası-İlçe Merkezi bağlantılarının kesişim noktasında yer almaktadır.

İKİZDERE

GÜNEYCE KÖPRÜSÜ: İkizdere ilçesine 11 km mesafede yer alan Güneyce Beldesi’ndedir. 1902 yılında inşa edilen köprü Doğu-Batı doğrultusunda uzanmaktadır. Kemer bölümü kesme taş, duvarlar ise düzenli moloz taş örgülüdür. 41 metre uzunluğunda olan köprü 3,5 metre genişliğe, 10,5 metre yüksekliğe sahiptir. Anıtlar Kurulu tarafından kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.

DİKTAŞ (İKSENİT) KÖPRÜ: İkizdere’ye bağlı Diktaş (İksenit) Köyündedir. Dağlardan gele kar sularıyla beslenen Çakador Deresi üzerine kurulan köprü 19. yüzyıl Osmanlı dönemi eserlerindendir. Köprünün güney ayağı tabiî kayaya, kuzey ayağı ise toprak zemine oturmaktadır. Anıtlar Kurulu tarafından tescilli olan köprü, 30,5 metre uzunluğa, 5 metre yüksekliğe ve 3 metre genişliğe sahiptir.

KALKANDERE

Dağdibi (Kapmes-Kaban) Köprüsü: Eski Kalkandere- İkizdere yolundaki köprü, üzerini kuşatan sarmaşıklar dolayısıyla görülmeyecek neredeyse durumdadır. Derin bir vadi içinde akan Karadere üzerinde konumlanır. Sadece yaya geçişlerine açıktır. Anıtlar Kurulu tarafından tescillenen köprünün uzunluğu 17 metre, yüksekliği 12 metre, genişliği ise 2,7 metredir.

Uğrak (Çingit) Köprüsü: Meleskur Vadisi üzerinde kurulu olan, tarihi ve ustası bilinmeyen bu eserin kemer kısmı kesme taş, duvarlar ve köprü yolu düzenli taş moloz örgülüdür. Anıtlar Kurulu tarafından tescilli olan köprü 30 metre uzunluğa, 15 metre yüksekliğe eve 3 metre genişliğe sahiptir.

Şendere-Tektaş (Bogina) Köprüsü: Melyat Vadisi üzerinde yer alan Şendere, Pazar ilçesinin en güzel köprülerinden birisidir. Şendere ve Teştaş köyleri arasında bağlantı kuran köprünün bir tarafı beton zeminle kaplanmış durumdadır. Kemer kısmındaki merdivenleri harap olan yapı 12 metre uzunlukta, 7 metre yükseklikte ve 2,5 metre genişliktedir.