28 Şubat 1997 tarihindeki Millî Güvenlik Kurulu’nda alınan kararlarla okullarda ve iş hayatında başörtüsü yasağının gelmesi birçok genç kızın ve kadının hayatını altüst etti. İmam hatip öğrencileri ise katsayı uygulamasına takılarak uzun dönem toparlanamadı. Bu günleri kayıt altına almak üzere mağdurlarla mülakatlar yapan Demet Tezcan, birbirinden farklı hikâyeleri olan isimlerin yaşadıklarını “Bin Yıla Azmetmiş Zulüm/28 Şubat 28 Tanık” isimli kitabında topladı. 28 Şubat’ın en can yakan günlerinin birinci elden, yani olayı yaşayanların dilinden sansürsüz şekilde anlatıldığı kitap ilk olarak 2016 yılında yayınlandı. Pınar Yayınlarından çıkan kitap, darbenin 22. yıldönümünde 4. baskısıyla ve yeni kapağıyla tekrar raflardaki yerini aldı. 

28 kişi ile görüşmeler yapıldı

Demet Tezcan’ın çeşitli meslek gruplarından ve bölgelerden, Adana, Bursa, Bingöl, Malatya, Ordu, Samsun, Konya, İstanbul ve Dubai’den 28 kişi ile yaptığı çalışmada bu kişilerin ruh hallerine ilişkin tahliller de bulunuyor. Yazarın, “Kimi örselenmiş, incinmiş, kiminin mağduriyeti halen giderilmemiş” diye ruh hallerini anlattığı kadınların o günü nasıl hatırladıklarına ilişkin cevap da şöyle: Kimi kilitli sandıklara koymuş, kimi deliliğe vurmuştu, kimi “unuttum” demişti, “Hiçbir şey hatırlamıyorum.” İçinde oldukları durumu böyle ifade ediyorlardı. İçlerindeki haksızlığa uğramış her insanın sinesini çatlatan öfkeyi, kırgınlığı, gözyaşlarını, üstünden çiğnenip geçilen ömürlerinin on-on beş yılını sarıp sarmalayıp kaldırmışlardı.

Kemal Alemdaroğlu ‘müzeye’ kilitledi 

İşte o isimlerden biri bugün de hâlâ doktorluk mesleğini devam ettiren Şükran Erdem. O günlerde Cerrahpaşa İngilizce Tıbbı kazanan ve son yıla kadar okuyan Erdem, TUS’a da girerek sınavı kazanır ve Cerrahpaşa Cerrahi Kliniği’nde meslek hayatına ilk adımı atar ama işte o ilk yıl 28 Şubat’ın gadrine de yakalanır. O dönem Cerrahi Tıp Bilimleri’nin başında bulunan Kemal Alemdaroğlu ile bir gün asansörde karşılaşması adeta tüm hayatını değiştirir. Bundan sonra yaşadıklarını kendi ağzından dinleyelim: Bir daha yanına çağırdı, bir daha konuştu ve sonunda odasının yanında cerrahi müze diye yazılan böyle derme çatma, müze olmayan ama biz burayı müzeleştirelim diye açtıkları bir yer vardı. Küçük bir oda, o odanın içerisinden de bir küçük odaya daha gidiliyordu. Dedi ki, sen burada görevlisin ama yazılı bir tebligat değil, direk olarak seni bu cerrahi müzeye koyuyorum… Kemal Alemdaroğlu bana çok kızdığı bir dönemde müstahdeme, kilitleyeceksin dedi. Ben içeri girdiğimde adam beni kilitliyordu. Önce anahtarı bana verdiler, sonra benim oraya anahtarla giriş çıkışım herhalde sıkıntı oluşuyor diye olmaz denildi. Müstahdem kapıyı kilitleyip beni içerde tutuyordu. Sonra ben çıkacağım zaman cama vuruyordum, beni duyarsa geliyor çıkarıyordu.

İstanbul – Yeni Asya