Türk lirası tepe taklak

Bu hafta yaşanan tüm gelişmelerin yansımasıyla haftanın son işlem gününde TL cinsi varlıklarda değer kaybı devam ederken, dövizdeki tırmanış ise yeni rekorlar getirdi. Dolar/TL 9,65 tarihî zirvesini gördü. Euro/TL ise 11,25 seviyelerine çıktı. Analistlere göre, kurlardaki yukarı yönlü hareket devam edecek. 

Kara para başımıza dert

Öte yandan, OECD Mali Eylem Görev Gücü’nün, kara parada aldığı tedbirler yetersiz olduğu gerekçesiyle Türkiye’nin Gri Liste’ye alınması yönündeki kararı da piyasalar açısından önem taşıyan bir gelişme oldu. Karar sonrası Türkiye’yi zor günlerin beklediği ve ağır yaptırımlara muhatap olacağı söylendi.

“Dünya tarihinde göremezsiniz”

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Tükiye’nin, Kavala davası ile ilgili açıklama yapan 10 büyükelçiyi ağırlayacak lüksü olmadığı” çıkışı diplomatik çevrede büyük şaşkınlığa yol açtı. Erdoğan’ın sözlerini “vahim” bulan diplomatlar, “Türkiye ve dünya tarihinde görülmemiş” böyle bir kararın Türkiye’yi Batı’dan koparacak bir eylem olacağı olarak değerlendirdi.

***

Akıl alır gibi değil

MB’NİN ALDIĞI FAİZ KARARI İLE DOLAR/TL’NİN 9,65’E YÜKSELMESİ, FATF TARAFINDAN TÜRKİYE’NİN GRİ LİSTEYE ALINMASI, BÜYÜKELÇİLERLE YAŞANAN ‘KAVALA’ KRİZİ, AKP İKTİDARININ DESTEKLEDİĞİ KKTC’DEKİ ‘ÇÜRÜMÜŞLÜK’, İKTİDARIN ‘AKIL ALMAZ’ POLİTİKALARININ SONUCU OLARAK GÖRÜLÜYOR.

Bu hafta yaşanan bütün gelişmelerin yansımasıyla haftanın son işlem gününde TL cinsi varlıklarda değer kaybı devam ederken, dövizdeki tırmanış ise yeni rekorlar getirdi. Dolar/TL 9,65 zirvesini gördü. Euro/TL ise 11,25 seviyelerine çıktı. Bilânçoların da takip edildiği Borsa İstanbul ise nispeten ‘güçlü’ duruşunu sürdürüyor. BIST 100, yüzde 0.3 artışla 1.457 seviyelerinde yatay. Politika faizi, TÜFE’nin 3,58 puan altına inerken, Türkiye’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 20,50’yi de aştı. Uluslar arası piyasada spot altın 1.790 seviyesinin, gram altın da 556 liranın üzerine çıktı.

‘Daha sıkı izlenmeli’

OECD Malî Eylem Görev Gücü (FATF), kara paranın aklanmasını ve terörizmin finansmanını engellemede eksikler gerekçesiyle Türkiye’nin, “daha sıkı izleme” gerektiren “gri listeye alındığını” açıkladı. FATF Başkanı Marcus Pleyer, basın toplantısında Türkiye’de bankacılık ve emlak sektörleri ile değerli maden ticareti yapanlar gibi farklı aktörlerin daha sıkı denetlenmesi gerektiğini vurguladı. Pleyer, “Türkiye karmaşık kara para aklama vakalarıyla etkin bir şekilde başa çıktığını ve Birleşmiş Milletler’in terör organizasyonu olarak tanımladığı IŞİD ve El Kaide gibi örgütlerin mali finansmanına soruşturma açmakta kararlı olduğunu göstermelidir” dedi. 

Erdoğan bunu göze alamaz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Büyükelçileri ülkemizde ağırlayacak lüksümüz yok” sözleri gündeme oturdu. Bu sözleri değerlendiren Türkiye’nin bir dönem Avrupa Birliği (AB) Daimî Temsilcisi olarak da görev yapan emekli büyükelçi Selim Kuneralp “Erdoğan kendince büyükelçileri persona non grata (istenmeyen adam) ilân ediyor. On büyükelçinin gönderilmesini savaş dönemleri dışında bırakın Türkiye tarihinde, dünya tarihinde göremezsiniz. Ancak Erdoğan’ın ciddî olacağını düşünmüyorum. Sadece kendi kamuoyuna mesaj vermeye çalışıyor. Hem Türkiye büyükelçileri gönderirse, Batı’daki Türk büyükelçiler de Ankara’ya gönderilir. Erdoğan bunu göze alamaz. Ankara AİHM kararlarını uygulamayacağını söyleyebilir mi? Bu kararlara uyacağını kendi anayasasında taahhüt etmiş bir ülke Türkiye. Avrupa Konseyi’nden mi çekilecek yoksa Ankara?” diye sordu. 

Dünyada örneği yok

DW Türkçe’nin haberine göre, “Ortada çok üzücü ve korkunç bir durum var” diyen Kuneralp, şunları söyledi: “Erdoğan, Türkiye’yi korkunç kayıplara sürüklüyor. Ülkeyi, Batı’dan koparmanın eşiğine getirmenin ne anlamı var? Sadece iç kamuoyunda güç kazanmak için yapmaya çalıştığı şey, diplomatik ilişkileri altüst edecek düzeyde. Bunu görmeli.” Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi (EDAM) Başkanı Sinan Ülgen ise, “Erdoğan’ın sözleri yalın haliyle on büyükelçinin Türkiye’de kalmasının istenmediği anlamına geliyor. Ama büyükelçiler, Türkiye’den yollanabilir mi? İşin o noktaya varacağını sanmıyorum. Çünkü bunun dünyada örneği yok. Eğer yine de yaparsa, o zaman Türkiye’nin dış dünyayla hem siyasî hem de diplomatik ilişkileri büyük zarar görür. Bu çok aşırı bir senaryo. Düşünülecek gibi değil” eleştirisi getiriyor.

Türkiye tasarlamıştı

Öte yandan Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersan Saner hakkında sosyal medyaya sızdırılan özel bir video, Ada’nın kuzeyindeki kirlenmeyi gözler önüne serdi. Kıbrıs’ta yayınlanan Yenidüzen Gazetesi’nin Genel Yayın Yönetmeni Cenk Mutluyakalı, ülkenin uzun süredir “hükümetsiz” gibi yönetildiğini vurguluyor. “Zaten mevcut hükümetin kurulumu da daha çok Türkiye’nin burada tasarladığı, inşa ettiği bir olaydı. İpuçları bu yöndeydi. Doğrusu o sistem de çöktü” ifadelerini kullanan Mutluyakalı, Başbakan’ın kendi partisinin kurultayında seçilmeden atanması, hükümetin güvenoyu alabilmesi için muhalefet partilerinden üç milletvekilinin istifa ederek hükümete bağımsız olarak destek vermesi ve buna rağmen çoğunluğun elde edilememesi, hükümeti oluşturan partilerden istifaların yaşanması gibi gelişmelerin Kıbrıs’ta siyasî krizi büyüttüğünü ifade ediyor. Kıbrıs’ın şu anda hem siyasî hem de ekonomik olarak ciddî sıkıntılar yaşadığını ifade eden Mutluyakalı, video skandalının da siyasi ahlak ve mafya-siyaset ilişkisi açısından Ada’daki hukuk dışı yapının meydana getirdiği çürümüşlüğü çok daha belirgin şekilde ortaya koyduğunu söylüyor.