Bu âyeti kendilerine yorarak, kendilerinin “Allah’ın ipi”, “Fırka-i Naciye”, yani kurtulanlar olduğunu iddia eden gruplar da olmuştur.

Bediüzzaman bu ayeti 1922 yılında Büyük Millet Meclis’inde yayınladığı beyannameye almış ve “..Meclis elinde bulunmayan ve meclis tarikıyle olmayan böyle bir kuvvet inşikâk-ı âsâya [parçalanmaya, bölünmeye] sebebiyet verecektir. İnşikâk-ı âsâ ise ‘Va’tesimû bihablillâhi cemîan’ [Allah’ın ipine hep birlikte sımsıkı sarılın] âyetine zıttır. Zaman cemaat zamanıdır. Cemaatin şahs-ı manevisi daha metindir...” demiştir. (Tarihçe-i Hayat, 1998, s.127.)

*

Bediüzzaman’ın izahından anlıyoruz ki “Allah’ın ipi” meşveret ve şûrâ ile hüküm veren ve buna göre hareket eden cemaattir. “Zaman cemaat zamanıdır. Cemaatin şahs-ı manevisi daha metindir” ifadeleri bunu açıklamaktadır.

Demek ki cemaatten kastedilen topluluk, şahsa bağlı olmayan meşveret ve şûrâ ile hareket edenlerdir. Meclis de seçilmiş temsilcilerden oluşur ve böyle bir meclis tarıkıyla olmayan kuvvet inşikak-ı asaya, yani bölünmelere yol açar. Bu da “Allah’ın ipine hep birlikte sımsıkı sarılın” âyetine zıttır.

*

Cemaatten kast edilen bir hakikat de meşverettir. Meşveretle hareket edenler ifrata ve tefrite düşmekten ve yanılmaktan korunmuş olur.

Dinde istikamet esastır. “Emrolunduğun gibi dosdoğru ol!” (Hud Suresi, 11: 112.) fermanı bunu ister. 

Yüce Allah’ın “Şûrâ” Suresinde emrettiği “şûrâ ve meşveret” (Şûrâ Suresi, 42: 38.) istikametin şartıdır. Zira, “Ferdî olmayan meslekte tevâtür vardır; tevatürde butlan yoktur.” (İşaratü’l-İ’câz, 1998, s.31.)

*

Tevatür nedir?

Tevatür, yanlış üzere ittifak etmeleri mümkün olmayan bir cemaattir. 

İnsanın fıtratında yalana yalan demek, zulme ve haksızlığa karşı olmak vardır. Bu nedenle meşveret eden çoğunluğun yanlışta ittifak etmesi zordur.

Bu sebeple Peygamberimiz (asm) “Meşveret eden hüsrana düşmez.” (Taberânî, Mu‘cemü’l-Kebîr 6: 365.) buyurmuşlardır.

*

Sonuç olarak...

Allah’ın ipine sarılmak emredilmiştir.

Allah’ın ipi cemaattir. Fertleri cemaat yapan meşveret ve şûrâdır.

Şûrâda tevatür vardır. Tevatürde butlan yoktur. İstikamet meşveretle sağlanır.

Meşveretle hareket eden yanılmaz ve yanıltmaz.