Her iki ülke birbirleri için stratejik öneme sahipler. Polonya ile Çin 2015’te Kuşak-Yol Girişimi (KYG) hakkında işbirliğine yönelik Mutabakat Zaptı imzalamışlardı. Çin, kendisi için önem arz eden ülkelerle yaptığı gibi Polonya’yla da 2016’da “Kapsamlı Stratejik Ortaklık” ilişkisine geçti.

Çin, Polonya’nın Asya’da en önemli ticaret ortağı. Polonya da Çin’in Orta ve Doğu Avrupa (ODA) ülkeleri arasındaki en büyük ticaret partneri. Birde Çin’in, 17 AB ülkesiyle “KYG 17+1” kapsamında ekonomik ilişkileri mevcut. Polonya, Çin’in önemli lojistik merkezi durumunda. Polonya’nın Malszewice’deki lojistik üssü, Çin’den AB’ye gelen demiryolu ihracatının %90’ına hizmet veriyor.

Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki’nin 27 Haziran 2022’de yayınladığı “Batı’nın Geleceği Söz Konusu” başlıklı makalesinde “Çin’i küresel varlıkları ele geçirmek, Avrupa ve ABD’yi geride bırakmak için Batı’nın jeopolitik pasifliğinden faydalanma tehdidine karşı” uyarmıştı. Birde Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau 10 Haziran 2022’de Polonya-Çin Hükümetlerarası Komitesi’nde “egemenlik ve toprak bütünlüğü ilkelerine saygılı tüm ulusları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini en güçlü biçimde kınamaya” çağırmıştı. Ancak Çin, Rusya’nın işgal altındaki 4 bölgede gerçekleştirdiği referandumlara ilişkin, BM Güvenlik Konseyi’ndeki oylamada çekimser kalmıştı.

Polonya karar alıcıları, Çin’e yönelik görüş ayrılığına sahipler. Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, görev süresinin dolmasından sonra BM’deki görev talebinden söz ediliyor. Hâliyle Duda, Güvenlik Konseyi’ndeki Çin’le ilişkilerinin iyi yönde olmasından yana. Buna karşılık hükümet ve Dışişleri Bakanlığı, Duda gibi düşünmüyor. Yani Ukrayna’daki savaş ve Çin’le ilişkiler, Polonya siyasetinde böyle bir görüş ayrılığını doğurdu.

Geçtiğimiz yıl KGY 17+1’den Litvanya, Ağustos 2022’de de Estonya ve Letonya çekildiler. Birde Polonya, Romanya ve bazı ODA ülkeleri, Çin firması Huawei 5G hizmetini yasaklamışlardı.

Duda’nın görev süresi dolduktan sonra, Çin’in, Polonya’yla ilişkilerini güçlendirmesi gerekecektir. Çünkü Polonya, Çin için Avrupa’ya açılan ticaret kapısı niteliğinde. Ancak Çin’in süren savaşa rağmen, Polonya’yla ticarî ilişkilerine devam edeceği bildiriliyor. Hatta Çin’in, Polonya’daki Ukraynalı mülteciler için yardım yapabileceği de ileri sürülüyor.

NATO üyesi Polonya, henüz Çin’in Tayvan üzerindeki iddialarını gündeme taşımadı. İlerleyen süreç Polonya’yı, Tayvan hakkında taraf seçmeye zorlayabilir. Fakat Taipei Times’ın 17 Ağustos 2022 tarihli haberine göre “Polonya ve Tayvan’ın Parlamentolar Arası Dostluk Grubu” oluşturulduğu ve “Tayvan’ın Polonya’daki mültecilere 10 milyon dolar yardım edeceği” bildiriliyor. Tayvan’dan gelecek yardımın, Çin’i de yardıma yönelttiği düşünülüyor.

Ukrayna’daki savaş, Polonya-Çin ilişkilerinin zayıf taraflarını ortaya çıkardı. Avrupa Komisyonu’nun Polonya’ya 35 milyar Euro’luk Covid-19 yardımını askıya alması hâlinde, Çin, Polonya’nın muhtemel alternatifidir. Birde Polonya gıda ihracatçıları, Çin’e karşı dostane tutumun daha faydalı olacağını vurguluyorlar. Dolayısıyla Covid-19 salgını ve savaşın getirdiği sosyo-ekonomik sorunların çözümü öncelik arz ediyor.