"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Eğitimi millîleştirme düşüncesi

Naci TEPİR
27 Ekim 2019, Pazar
MİLLÎ EĞİTİMİN KARELERİ (14)

Eğitimde millîleşme mefhumu, cumhuriyet devrinin getirdiği bir yenilik değildir. Temelleri daha önce atılan, zamanla yerleşip günümüzde ırkçılığı çağrıştıran bir mefhum haline gelmiştir. Bidayette Eğitim işleri “Maarif” adıyla müesseseleşirken, Cumhuriyet Dönemi’nde ve 27 Mayıs 1960 Darbesi’nden sonra “Millî Eğitim” şeklinde değiştirildi. 

Bu tarihî seyre kısaca bir göz atalım:

Tanzimat Devri Eğitim Siyaseti (1839-1876): 

Bu Devirde Eğitim, Maarif adı altında yeni bir çizgide yol almaya başlamıştır. Bu devirdeki Eğitim reformlarının temelini, eski müesseseleri yıkmadan yerlerine yenilerini kurmak teşkil ediyordu. Yeni okullar açılarak Müslim ve Gayrimüslim vatandaşlar, “Osmanlılık” fikriyle kaynaştırılmaya çalışılmıştır. Demokratikleşme düşünceleri de Tanzimat’ta kendini göstermeye başlamıştır. Tanzimat dönemindeki yenileşme hareketleri, an’anevi (geleneksel) eğitim sistemiyle uyum sağlamaya çalışıldığı için medrese zihniyeti devam etmiştir ki, doğru olan da budur! 

İkinci Abdülhamid Devri Eğitim Siyaseti (1876-1909):

Eski ve yeni eğitim müesseseleri arasında dengeye dayanan bir siyaset izlenmiştir. Bu dönemde devlet, eğitimdeki vazifesinin şuurundadır! Önceden var olan ve birçok milleti bir arada barındıran “Müslümanlık” ve “Osmanlılık” fikrinin yanı sıra “Türkçülük” akımı da baş gösterip mekteplere sirayet etmiştir. Aslında bu fikri, Osmanlı ülkelerinde gözü olan emperyalist devletler (İngiltere, Fransa gibi), bölmek ve yıkmak gayesiyle ortaya atıp körüklemişlerdir! 

Bu Dönemin eğitim sisteminin hususiyetleri şöylece özetlenebilir: 

Maarif teşkilâtının esası, 1879 yılında tesbit edilmiştir. Bu dönemde birçok rüştiye (ortaokul), idadiye (lise), mülkiye, askerî okul, sanat ve meslek okulu açılmıştır. Ders programlarında düzenlemeler yapılmış, Din ve ahlâk dersleri arttırılmıştır. 

Öğretmenlik mesleğine ait bazı mühim hukukî düzenlemeler yapılmıştır. 

İkinci MeşrÛtiyet Devri Eğitim Siyaseti: (1908-1918)

Bu devir, Osmanlı Devleti’nde siyasî hayatın ve fikir hareketlerinin çok canlı olduğu bir dönemdir. Aynı zamanda Türk eğitim tarihinde en önemli dönemlerden biridir. İktidarda bulunan İttihat ve Terakki Partisi idarecileri, 2. Abdülhamid’in eğitim alanındaki mühim teşebbüslerini devam ettirmiş ve geliştirmişlerdir. 

Mevcut okullar ıslah edilerek sayıları arttırılmış, meslekî ve teknik alanda birçok yeni okul bu dönemde açılmıştır. Bu dönemde millîlik düşüncesi ön plâna çıkarak “Türk-İslâm” anlayışı eğitimde tesirli olmuştur. 

Meşrûtiyet’in hür ortamı birçok düşüncenin ortaya çıkmasına, gelişmesine ve tartışılmasına imkân hazırlamıştır. Bu dönemde birçok dernek/cemiyet kurulmuş, gazete ve dergiler yolu ile her türlü fikir ve düşünce tartışılarak toplumla paylaşılmıştır.  

Bu dönem Türkiye tarihinde eğitim hakkında en çok neşriyatın yapıldığı, eğitim meseleleri ile en çok ilgilenilen ve tecrübeler kazanılan bir dönem olmuştur. Ancak, eğitime önem verilmesiyle okulların artması, gazete ve dergilerin çoğalmasına rağmen okuma yazma oranında düşüş yaşanmıştır! Bunun yegâne sebebi ise, İttihatçıların kendi öz değerlerimize (Din ve Ahlâk hususunda) bigane kalarak Batı’ya özen göstermeleridir. Yani, an’anevi eğitim müesseseleri olan medreselerin iyileştirilmesi yerine, Batı’daki eğitim sistemi taklit edilmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla, başkasının yürüyüşünü taklit etmek isterken, kendi yürüyüşümüz de unutturuldu! Bu unutturulma işine Cumhuriyet Dönemi’nde daha hızlı ve katı bir şekilde devam ettirilmiştir!

Vaesefa! Bugün gelinen nokta, giderek artan yanlışlıklarda hâlâ ısrar edilmektedir!.

Okunma Sayısı: 2669
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı