Allah mutlak Hak’tır ve O’ndan gelen her şey de haktır. Mutlak gerçeğin ve doğrunun sahibi olarak O’nun emrettiği, istediği ve buyurduğu şey de haktır ve O’nun hakkıdır. O halde en büyük hak O’nundur. Bir kul olarak her şeyimizi O’na borçlu olduğumuz gerçeği ile baktığımızda, ne yaparsak yapalım, O’nun hakkı ödenmez. Ancak O bizden bunu istemiyor. O bizden hakkı yerine getirmeyi, hakkı tutup kaldırmayı ve herkesin hakkını vermemizi istiyor.

Ayette buyurduğu gibi; “Ey iman edenler! Hakkı ayakta tutun, adaletle şahitlik eden kimseler olun, bir topluluğa olan kininiz sizi adaletten ayırmasın, adaletli davranın. Bu takvaya daha yakındır. Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah işlediklerinizden haberdardır.” (Maide, 8)

Ayetin başında hakkı ayakta tutun emri, her şeyden önce Allah’tan inmiş olan, O’nun bize emrettiği ve kitabı ile sabitlenmiş olduğu tüm işlerdir. Biz kul olarak yaratılış vazifesi itibariyle Allah’ın hak ile indirdiğine iman edip onunla amel etmemiz birinci gayemizdir. 

Bu yalnızca ferdi hayatımızda değil, hayatın tüm alanlarında geçerli olan bir vazifedir. Mesela bir insanın namazı ferdî mesuliyet iken, emri bil maruf ve tebliğ gibi vazifeleri bulunduğu topluma karşı yapması gerekir.

Ayrıca Hak kavramının diğer unsuru da, insanlar arasında bulunan haklar ve hukuktur. Bu noktada yine Müslüman topluluğa önemli vazife düşer. Ayetin ikinci kısmında geçen “adaletle şahitlik edin, adaleti sağlayın” ibaresiyle de, içinde bulunduğumuz toplumdan bütün İslam cemaatlerine, daha sonra selahiyet ve duruma göre tüm insanlık sathında adaleti ve hukuku sağlamak gerekmektedir. Bu rüşdüne ermiş İslam toplumunun ehemmiyet arzeden bir misyonudur. Hem 20. Lema 2. Sebepte geçen 6. emirde “Ve Hakkı batılın savletinden kurtarmak için” kısmında ihlası kazanmanın bir şartı olarak anlatılır. 

Bununla birlikte hakkı gasp edilenin hakkını teslim etmek, ona güven vermek, hakkı üstün tutan insanların görevidir. Çünkü hakkı üstün tutmak yeryüzünde bütün insanlığın ortak faydasını ve hukukunu gözeterek çalışmayı zorunlu kılar.

Batı anlayışında insan, insanın kurdudur. Ancak bizim inancımızda ise insan, insanın yurdudur. Bu anlayış ile hareket eden müminler, hakkı üstün tutar ve Hakkın rızâsını gözetirler. 

Hakkı üstün tutmak niyazıyla...