Oysa olumlu ön yargı da vardır. Ön yargı, geçmişten gelen olumlu/olumsuz bilgilerdir. Adı üstünde, geçmiştedir. Oysa geçmişteki olumsuz bilgilerin kaynağı değişebileceği gibi, olumlu bilgilerin de kaynağı değişebilir.

Dün kötü olan bugün iyi; dün iyi olan bugün kötü olabilir. Yani günahını görüp, tövbesini görmediğimiz insanların üzerinde hep bir olumsuz önyargı taşırken; iyiliklerini görüp, kötülüklerini görmediğimiz insanların üzerinde de hep bir olumlu ön yargı taşırız. Sabah evinden inançlı çıkanın, tedbiri alınmazsa akşama akibeti belirsizdir. İnsan inişli çıkışlı bir hayat serüveni içinde yuvarlanmaktadır. Böyle hızlı yükselişlerin, düşüşlerin olduğu bir dünyada, “Benim yavrum namazında niyazındadır, o hep edeplidir, sohbetlere gider gelir, ben ona güveniyorum…” gibi yargılar, kanaatler, hayaller, gerçekler ne kadar yerindedir, ne kadar doğrucudur, ne kadar mantıklıdır tartışılır. Tabiî ki bu, evlâtlarımız üzerinde hüsn-ü zannımızı kaldıralım demek değildir. Kimseye su-i zan hakkımız yok. Ama hüsn-ü zan ederken, ‘adem-i itimat’ denilen bir ‘tedbir’i elden bırakmamak da aklın gereğidir.

Peygamberler bile nefsini temize çıkarmazken, kıyamet asrında yaşayan insanların nefislerine güvenmesi de ne demek? Güzellikler kaynağı beslenirse devam eder. Sulamadığınız bahçe kurur. Kanun böyledir. Hani vardır ya, duyarsınız, ‘Benim dedem de müftüydü…’ gibi lâflar. Eee ne oldu sonra, işte o oldu. O güzel miras yeni kuşaklara sağlıklı taşınamadığı için terke uğradı. Belki de daha önce kendisinin başkasında görüp kınadığı durumlara düşüldü. 

Belli ki, kimse, korunmuş değildir. İmtihan dünyasındayız. Herkes her şeyi yapabilir. İnsan bu, daha önce yaptıklarını şimdi yapmaz, yapmadıklarını şimdi yapar olabilir. Başta nefsimiz olmak üzere, yapılmasını istemediğimiz şeyleri yapmamak için; yapılmasını istediğimiz şeyleri de yapmak için tedbirlere ihtiyacımız var. Tedbirini almadığımız bir şeyin olması kimseyi şaşırtmamalı.

Evet, kimseye, -evlâtlarımıza da- olumsuz/olumlu ön yargı yapmayalım. İmtihan ortamında tedbir bırakılmaz. Hüsn-ü zan edelim, ama ‘adem-i itimad’ı da unutmayalım. Tedbir, her halükârda güzeldir.