Demokrasi kısaca, toplumun kendi kendini yönetmesidir.1 Bu tanımlamadan bakarsak, biz insanlar demokrasiyi bireysel ve toplum olarak yaşamamız gerekir. Bunu yaptığımız takdirde devlet idareciliğine talip olanlar da demokrasiyi yaşayan halkına göre ülkeyi yöneteceklerdir.

Demokrasilerde hak, hukuk, adalet, hürriyet, istişare esastır. Kendimize sormamız, sorgulamamız lazım, bunlar bizde var mı, var ise ne kadarını tatbik ediyoruz? Mesela, evde aile içinde olsun, işyerinde olsun, sosyal hayatta olsun, hür iradeye saygılı mıyız? İşveren isek adil miyiz, hak-hukuka riayet ediyor muyuz? Bunun yanında hayatımızın her alanında istişareye önem veriyor muyuz? Bunların hepsine evet diyebiliyorsak demokratız demektir.

Demokrat olan insanlarla her kesim anlaşabilir, kaynaşabilir, sevilir, değer görür. Toplum olarak her birey kendi hayatında demokrasinin gereğini tatbik ederse, bu durumda Devlet de ister istemez Demokrat olacaktır.

Demokrat olabilmenin ön şartı da okumak, araştırmak, tahkik etmektir. Okumayan, araştırmayan toplum hayatın her safhasında aldanmaya, geri kalmaya mahkûm olur. Okuyan toplum bilinçli, uyanık, tahkikçi olur. Böyle bir toplumun yönetilmesi de Demokratik olur, aldanmaz, aldatılmazlar.

Bir insan nasıl kandırılır diye sorulsa, buna en güzel cevap her şeyden önce okumadan, eğitimden uzaklaştırılarak, soğutularak olur desek yerinde bir söz olmaz mı? Bediüzzaman, geri kalmışlıkta üç düşman sıralaması yaparken en başta “cehalet”2 olarak tanımlar. Hatta Münâzarât’ta “cehalet ağa” olarak belirtir. Cehalet hastalığının en büyük ilacı, çaresi okumaktır, araştırmaktır. Okuyan toplum her zaman birlik olmaya, beraberliğe, barışa, gelişime, yeniliğe açıktır.

Bir ülkede Demokrasinin olabilmesi için öncelik halkın yukarıda zikredilen özelliklere riayet etmesi gerekir. Halk demokrat olsa devlet yönetimine talip olan her parti teşkilatı da halkın nabzına, duruşuna göre hareket etmek zorunda kalacaktır. Aksi halde, parti kurucuları hiçbir şekilde desteklenmeyecektir. Dolayısıyla böyle teşkilatlar hep en düşük sıralarda kalıp yükselme, ilerleme kaydedemeyecektir.

Bediüzzaman’ın Münâzarât isimli eserinde Meşrutiyet konusuna teferruatlarıyla değinmiş olup çok mühim tespitler sunmuştur. Bediüzzaman’ın yapmış olduğu tespitleri her tabaka insan için de istifade edebilecek kapasitededir. Münazarat’ı da en çok halk tabakası okumalı, araştırma yapmalı. İnsanlar uyandığı ve bilinçlendiği takdirde ülke yönetimi de çok iyi olacaktır.

Dipnotlar

1- Köprü, Demokratlık, 125.Sayı, Yeni Asya yayınları

2- Risale-i Nur - Tarihçe-i Haya