Risale-i Nur Külliyatında İktisat Risalesi’nde yer alan bu ifadeyi analiz ettiğimizde altı önemli düsturu barındırdığını fark ederiz. 

İKTİSADIN ALTI ALTIN DÜSTURU

1. İktisad bir şükrü manevidir: İhtiyaçları nihayetsiz olan insanın kendisine her gün umulmadık yerlerden lütfedilen nimetleri fark edip şükretmesi, israftan kaçınması iktisada riayet etmesi gerekir.

2. İktisat nimetteki rahmet-i İlahiyeye karşı hürmet ifade eder: Varlık alemindeki her şeyin kendisinin hizmetine sunulduğunu fark eden insan rahmet-i İlahiyenin şuur ve idraki içinde olmalıdır. Rezzak-ı Hakiki ölmeyecek kadar kulunun rızkına kefildir. Hikmet-i İlahi gereği kiminin rızkı bol, kiminin rızkı azdır. Aciz mahlukata en güzel nimetler sunulmuştur. Bu hakikatleri tefekkür eden insan kendisine verilen her nimeti rahmetin delili olarak görmelidir.

3. İktisad bereket sebebidir: Bereket ise az malın çok olmasıdır. Matematikle açıklanamayacak bir bolluktur. İslâm alimlerinin Kuran ve Sünnetten çıkardığı neticelere göre kulun bazı halleri berekete ya da bereketsizliğe neden olur. Bediüzzaman Hazretleri iktisada riayet etmenin bereket sebebi olduğunu kendi hayatından örneklerle de delillendirir.

4. İktisad bedene perhiz gibi bir medar-ı sıhhattir: Obezite dediğimiz küresel bir salgın hızla yayılmakta. Yani, vücudu taşımaktan çok vücudun taşımak zorunda olduğu depolanmış enerji insan sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturmakta. İktisada riayet makul miktarda beslenmesini düzenlemesi sağlık sebebi ve kaynağıdır.

5. İktisad insanı manevi dilencilikten kurtaran izzet sebebidir: Fakir ya da kendini fakir hisseden insanlar (zaruret olmaksızın) borçlanarak minnet, bir nevi boyunduruk altına girmekte çoğu zaman izzetlerini de yitirmektedirler. Günümüzde ödenemeyen kredi kartı borçlarının ibretli  hali ortadadır. Borcu borç ile kapatmak, faize bulaşmak manevi bir dilencilik halini ortaya çıkarmaktadır. Sadece ferd değil, toplum ve baştaki yönetici kadroların da  kanaatsizliği, hırsı, iktisada riayet etmeyişi, israfa kapılmaları ülke olarak da manevi dilenciliği getirmekte, izzet değil, zillete neden olmaktadır.  Ülke olarak dış borçlarımızın hali de ibretlidir.

6. İktisada riayet nimetteki lezzeti hissettiren bir sebeptir: İktisad Risalesi’nde tad alma duygusunu kapıcıya, mideyi efendiye benzeten Bediüzzaman Hazretleri kapıcıya az bahşiş verip asıl hediyenin efendiye verilmesi gerektiğini ifade eder. Baklava tad alma duygusunu keyiflendirir ancak mideyi ve para kesesini yorar. Peynir mide ve beden sağlığı için baklavadan daha kıymetli ve bereketlidir. Tat alma duygusu lezzetin müptelası olduğu müddetçe midede ihtilaller bitmez (!)  Lezzet üzerinde tefekkür edilmesi gereken önemli bir kavramdır.

HÜLASA

Üç ayların girmesine az bir müddet kalmışken İktisad Risalesi’ni arkadaşları olan Ramazan ve Şükür Risaleleri ile birlikte mütalaaya etmeye ne dersiniz?