Öğütçü, vaiz ve şeyhler, “Allahtan başka sevgiyi kalbinize koymayın!” diye öğüt verir. Oysa, en ulvî, en hayatî ve en kaynaştırıcı duygumuz sevgidir. Sevgililer gününde, gerçek sevgiyi, sevginin veriliş sebebini ve şu soruları kendimize sormalıyız: Sevgi olmasaydı, hâlimiz ne olurdu? Öyle ise, bu muhteşem duygu niçin verilmiştir? Kalbimize konan hadsiz sevgi potansiyeli, solan, biten, tükenen maddeye mi; yoksa ebedî bir güzelliğe sahip bir zata yönelmek için mi verilmiştir?
Kalbin, imandan sonra ürettiği en kaliteli ürün hiç şüphesiz sevgidir. Kâinatın yaratılmasının sebebi olan sevgi, aynı zamanda onun tüm unsurları arasındaki bağı, ışığı, hayatıdır. Atomlardan galaksilere kadar her şey sevgiyle ayakta durur. Sevgi, yaratılış ve varoluş gayemizi anlamakta hayatî, ebedî ve bediî (estetik) fonksiyonlar taşır.
Sevgi aynı zamanda psiko-sosyal bir güç kaynağı, bir kaynaştırıcıdır:
Allah’a iman edenler, Allah’a olan sevgileri cihetiyle daha kuvvetlidir.1
İslâm literatüründe hakiki ve mecazi olmak üzere iki kısma ayrılır.
Hakiki sevgi: Soyut olarak sevgiyi, sevgi mahalli kalpleri, sevenleri, sevgi sebeplerini Habib-i Mutlak olan yüce Allah yaratmıştır. Habib ismini zerrelerden kâinat simasına kadar her şeye yansıtmıştır.2
İşte hakikî sevgi, sevgi sebeplerini aşarak her şeyi O’nun adına sevmek, O’nu hatırlamaktır. Anne-babamızı, çoluk çocuğumuzu, eşimizi, dostumuzu; peygamberler ile sahabelerini, evliyâları, ilim ehlini ve meşrû olan her şeyi doyasıya severiz.
Gerçek sevgideki iksir ve güç, yabancılığı kaldırıp, en vahşî varlık ve unsurları bile bize kardeş, dost yapar. Her şeyi, yüce Rabbimizin Habîb/Rahîm/Vedûd gibi sonsuz isim ve sıfatları hesabına seversek; sevgimizin gücü de sonsuzlaşır. O takdirde, Allah’ı tanımaktan gelen sevgi, en büyük maya ve iksir olur.3
Mecazî sevgi: Bizzat nefis ve madde hesabına, onların fani, solan, yok olan yönlerine olan sevgidir.4 Meselâ, bir elmayı, O’nu anmadan, O’nun Habib isminin yansımalarını düşünmeden şuursuzca yemek...
Mecnun’un ilk zamanlar “Leylâ”yı, Leylâ’nın Mecnun’u sevmesi, mecazî sevgiydi. Sevgi ve sevgililerin yaratıcısı yüce Allah, Leylâ’yı da yaratmış. Dolayısıyla hakiki sevgiye, yani, Mevlâ’ya ulaşmak için Leyla’yı terk etmek gerekmez. Zira Leylâ’yı da Mevlâ vermiş; içine kalbi, kalbinin içine de sevgiyi O koymuş. Mevlâ yerini Leylâ sevgisi almamalı, perde ve gölge olmamalı. Yalnızca, Mevlâ, kalbe karşılık en nazik ve nazenin bir kalp, ahsen-i takvîm (mükemmel, güzel, kıvamı) olarak yarattığı için sevmeli.
Hakiki sevgi ile mecazi sevgi arasındaki inceliği fark etmez, dengeyi sağlayamazsak, kalp sevgi çeşitleri adedince parçalanır; ruhumuzun dengesi bozulur.
Aslında kalbin yaratılmasının sebebi, sevgi ve sevgilileri yaratan gerçek Sevgililer Sevgilisi’ni sevmektir. İnsanın en kıymetli hissi olan sevgi, eğer tevhid sırrı yardım etse (yani sonsuz Sevgi Sahibi’nden güç alırsa), bu küçücük insanı, kâinat kadar büyütür ve genişlik verir ve yaratılmışların nazenin bir sultanı yapar.
Herşeyi (sevgili dahil), sevgiyi verene ve sevgilileri Yaratan hesabına seversek, bu sevgi sonsuzlaşır. Nefse, maddeye, dünyaya yönelik sevgi kalp kırıklıklarına, kalpte fay hatlarının oluşmasına yol açarak rûhî depremlere yal açar. Çünkü sevdiğimiz şey, ya bizi tanımaz, Allahaısmarladık deyip gider (gençliğin ve malın gibi); ya sevgimiz için bizi tahkir eder, aşağılar. Mecâzî aşklarda sevgililerin aşklarından şikâyet etmelerinin sebebi budur. Sevdiğimiz şeyler ya bizi tanımıyor, ya bizi tahkir ediyor, ya bize refakat etmiyor, bize rağmen ayrılıyor.
Gayr-i meşrû sevgi, tabiî olmadığından, sonucu, merhametsizce azap çekmek değil mi? Yerinde, ölçüsünde sarf edilmediğinden incitir, yaralar, soldurur ve acı verir. Karşılıksız kalacağından istenmeyen taşkınlıklara sebep olacağı açıktır.
Dipnotlar:
1-Kur’ân, Bakara, 165.; 2-Sözler, s. 321-322.; 3-Mektûbât, s. 434.; 4-Mektûbât, s. 107.
14.02.2008
E-Posta:
[email protected] [email protected]
|
