Bu sebeple gündemdeki savaş meseleleri hakkında yorum yapmaktan ve bilhassa hüküm vermekten kaçınıyor, Yasir Özer’in, Muhammet Örtlek’in, Cevher İlhan’ın ve Hasan Güneş’in yazılarını tavsiye ediyoruz. 

Yine de konu hakkında bazı temel prensipleri yazacağız: 

1. Evet, bu savaş bir cephe savaşı değil. Açık denizlerde ya da dünyanın sahipsiz kesimlerinde cereyan eden bir savaş da değil. 

Savaş Rusya tarafından da tanınmış bir devlet olan Ukrayna’nın baştan itibaren sahiplendiği topraklarda oluyor. Bu sebeple belki de bu işgal girişimine “savaş” bile değil “saldırı” ve “müdafaa” demek gerekir. 

2. Her devletin bir ülkesinin ve her ülkenin de bir ve tek bir devletinin olması gerektiği bir varsayım ve her zaman işlemiyor. Bilinen anlamıyla millet olarak “Ukraynalılar” diye bir millet yok ve “Ukraynalılar Ülkesi” anlamında “Ukraynland” ya da “Ukraynia” diye bir “ülke” de yok. 

Yani Ukrayna Devleti neticede “Rusların ülkesi”ndeki devletlerden bir devlet. 

Ama Ukrayna Devleti “var”, “BM tarafından tanınmış” ve “bağımsız”.

Dolayısıyla Rusya’nın “bizi şunlar dâvet etti” ya da “bizi bunlar tahrik etti” gibi gerekçelerinin haklılığı yok. 

3. Savaştan önceki kurulu düzen açısından bakıldığında bu savaşta Rusya haklı değil, ama güçlü. Ukrayna ise güçlü değil, ama haklı. Ve üstelik Ukrayna arkasına Hür Dünyayı almakta kararlı ve başarılı. 

Ukrayna’nın NATO ve AB’nin gücünü kısmen kendisine devşirerek Rusya için bir tehdit olması Rusya’ya Ukrayna’ya saldırı için meşrûiyet kazandırmaz ve kazandırmıyor. 

4. “Her savaşta önce gerçekler ölür” derler. Bu devrin harplerinde medyanın ve sosyal medyanın bilgilendirici rolü yanında manipüle edici etkisini de yakından görüyoruz. 

Her gördüğümüze ve her duyduğumuza inanmamak ve daha da önemlisi gerekmedikçe taraf olmamak temel prensibimiz olmalı. 

NATO’nun kıymetini bildiğini varsaydığımız Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar’dan başlayarak “devlet aklı”na ve kurmay sağduyusuna itimat etmeliyiz. Ama ordu içindeki “Avrasyacılar”ın bizi Şangay Beşlisi’ne üç kuruşa satma riskini de hesaba katmalıyız. 

5. Öte yandan uluslar arası olayların iç politikada derin operasyonlar için “kullanışlı” araçlar olduğunu asla hatırdan çıkarmamalı ve içeride demokrasi ve hukuk devleti talebimizden asla vazgeçmemeliyiz. 

6. Kurulu düzenin kaotik bir şekilde bozulmasından çekinen ve sulhten yana olan uluslar arası toplumun, -Avustralya’dan Kanada’ya kadar- bütün dünyada Ukrayna’nın yanında yer alması ve sembolik de olsa silâh gönderip desteklemesi hepimiz için önemli bir ders olmalı. 

7. Her harp bir belâdır ve bir musîbettir zira harplerde artık askerlerden ziyade masum siviller ölüyor. 

Bunun bizim için modern çağdaki tek istisnası, ideolojisi bulunan ve ideolojiye tesir eden Kore Harbi’dir. 

Rusya ile Ukrayna arasındaki harbin ise mesihiyet-mehdiyet ve deccaliyet arasındaki manevî harbe tesiri yok denecek kadar azdır. Meselenin ideolojilerle ve Yahudilik gibi dinî temalarla ilgisi derindedir ve sınırlıdır. 

8. Neticede silâh tüccarlarının ekmeğine yağ süren bu tür bir savaşın sebep ve sonuçlarını merak edenlerin iki “Batı devleti” olan İngiltere ve Arjantin’in 1982’de Falkland Adaları için yaptıkları savaşı da okumalarını tavsiye ederiz. 

9. Bu savaşta ve benzeri savaşlarda bir “İslâm-Batı cepheleşmesi” yok. İyi ki yok. Zira İslâm sulh ve selâmdır ve dünyaya savaşla değil, ancak barışla yayılacaktır. 

Saldırı ile başlayan her savaş lâfzen “selâm”ın zıddıdır ve saldıranlar da “mana olarak İslâm”ın düşmanıdır.