Sayın Bakanlar, takviye gıda ya da gıda takviyesi de bir gıda mıdır? Gıda nasıl görünür? Bir şeyin gıda olduğu nasıl anlaşılır.

Gıda gibi görünmeyen ya da tadı ve kokusu gıda gibi olmayan bir şey hakikatte gıda olabilir mi? Gıda gibi görünen bir şeye ilaç denmeyeceği açık ama ilaç gibi görünen şeye gıda denebilir mi?

Dış görünüşü ve yazıları ilaç kutusu gibi dizayn edilmiş karton kutuda satılan bir kapsül ya da draje’ye mesela sizin geniş ailenizdeki gençler “ilaç gözüyle” mi bakar yoksa “takviye gıda gözüyle” mi?

Birileri onlara “bu da gıda” dediğinde inanırlarsa ve yanılırlarsa sorumlusu kim olur?

Yakın çevrenizi bu konuda gözlemleme imkânına sahipsiniz ve elbette bizden daha iyi gözlüyorsunuzdur. Yanılıyor olmak isteriz ama galiba bilgi ve hassasiyet eksikliğine bağlı kafa karışıklığı had safhada.

Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü yetkililerinin ve Sağlık Bakanlığı Tıbbi İlaç ve Cihaz Kurumu yetkililerinin hem kendi içlerinde ve hem de birbirleriyle işbirliği halinde geliştirdiği ortak politikalar, vatandaşlarımızın bu ayrımı yapmasını sağlayabildi mi?

Bilhassa ağızdan ağıza reklam ya da viral pazarlama denilen usuller karşısında bu ayrımı pekiştirici geleneksel usuller yeterli midir?

Evlerde ilaç kutularıyla aynı raflarda saklanan “gıda kutuları” görüyor musunuz? Sizin “ilaç başka gıda başka” kuralınız ve ayrımınız uygulamada ne kadar biliniyor ve işe yarıyor?

Ya da gıda takviyesi olarak ilaç benzeri ürün yapılıp piyasaya sunulduğunda bunun ilaç değil gıda olduğunu ve üretim ve denetim süreçlerinin buna göre yürüdüğünü halkın ne kadarı biliyor?

Zannediyoruz, gelinen noktada Türkiye’de artık radikal bir “görünüş değişikliği” tedbirine ihtiyaç var.

Mesela bir milat belirlenerek gıda takviyelerinin karton kutuda satışı yasaklanabilir ve farklı bir görünüşe sahip plastik ambalaja konulması istenebilir.

Ya da mesela gıda takviyelerinin kutu renkleri ve dizaynları için vurgulu iki renk veya sadece tek bir renk (mesela yeşil) mecburiyeti getirilerek farkındalık artırılabilir.

İstihdam ettiğiniz iletişim ve pazarlama uzmanları elbette daha iyi çözümler de bulacaklardır.

Biz sadece gördüğümüzü yazdık. Eksik ya da yanlış görmüşsek düzeltmeye de hazırız. Köşemiz bilgilendirmeye de açık.

Aslında bu mesele lisandaki fakirleşme ve yetersizlikle de ilgili:

Eskiden sanayi imalatçısı hammaddeden mamul madde imal ederdi. Birileri bu işe “üretim” ve ortaya çıkana da “ürün” dediler.

Müstahsil ise eskiden tarım ve hayvancılıkta istihsal eder yani bir “hasıla” husule getirip ortaya koyardı. Sonra birileri bu işe de “üretim” ve bu hasılaya da “ürün” dediler.

Böylece iki şey birbirine karıştı. Sanayide imal edilen ile tarım ve hayvancılıkta istihsal ile “elde edilen” iki şeye de ürün denir hale gelince işler bozuldu.

Aynen literatürde ve hukukta “hazır ilaç” anlamına gelen ama bugün genç nesil için hiçbir anlam ifade etmeyen “müstahzar” kelimesindeki anlam kaybı gibi.

Ya da artık tabipler gerçek “reçete” yazmayı bırakıp “sistem”den müstahzar adı ve hatta markası tıklayarak ilaç yazmakla yetindiğinden, ilaç imal etmeyi öğrencilik günlerinde bırakıp “perakende ilaç satışı” işi ile yetinen ve bu sebeple kanunen zorunlu laboratuvar odasını depo yapan eczacılardan bazılarının, mesleğinin ahlâkî hassasiyetini de kaybetmesi gibi.