Ülkeyi yönetenlere sorarsanız ekonomi şahlanıyor. Ama göstergeler onu göstermiyor. Hele çarşı pazar hiç öyle değil. Çalışanlar ve emeklilerin maaşları bırakın yoksulluk sınırını, açlık sınırının altında.
Amerika ziyareti sırasında ekonomide her şeyin yolunda olduğunu söyleyen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in göreve geldiğinde enflasyon yüzde 38’di, iki sene sonra enflasyon ancak 5 puan düşerek 33.29’a indi. Hem de sıkı para politikası uygulanmasına tasarruf tedbirleri paketleri açıklanmasına, çalışanlara “beklenen enflasyon oranında zam” yapılmasına rağmen…
Bir zamanlar kendi kendine yetebilen Türkiye, gıda enflasyonunda şampiyonluk turunda! Türkiye’de gıda enflasyonu yüzde 36.06 iken, ikinci sırada ekonomisi çöken Arjantin’de bile yüzde 27.3, Brezilya’da 6,61, Hindistan’da eksi 2.29…
Tekstil sektörü çöktü. Fabrikalar bir bir kapanırken, Mısır’a taşınıyor. Sektörde binlerce işçi, işsizlikle karşı karşıya kaldı. Durum daha da kötüye gidiyor. Bu alanda kötü gidişi yetkili sendikalar ve işadamları yıllardır söylüyor ama kimse bir çare bulmuyor.
***
NEFES ALAMIYORUZ!
Son günlerde MÜSİAD, TİM, TÜMSİAD ve ASKON başkanları peş peşe açıklama yaparken artık “nefes alamadıkları”nı açıklıyor. (Arkasında ne hesap var bilemiyoruz, ama) İktidarın en büyük destekçisi bir gazete işadamlarının çığlıklarını “Dayanma gücümüz kalmadı” diye manşete taşıyor.
Bu açıklamalar yüksek faizle ilgili… Bir de vatandaşın hâline bakılsa vatandaşın dayanacak hiç hâlinin kalmadığı görülecektir.
Eylül ayında bütçeden ödenen faiz 236 milyar lirayı aşmış. Bu para ile en az 200 hastane, 3 bine yakın okul yapılabileceği hesaplanmış.
Plân Bütçe Komisyonundan çıkıp Meclis Genel Kurulu’na gelen vergi kanunu ile vatandaşın durumu daha da kötüleşecek.
Komisyonda görüşülmeye başlanan 2026 bütçesi de yine faiz, vergi ve zam bütçesi…
Bütçede 2026 yılı gayrisafî millî hasıla 77 trilyon lira, bütçe giderleri 18,9 trilyon, bütçe gelirleri 16,2 trilyon faiz giderleri ise 2,74 trilyon…
Geçen yıl bütçeden faize ayrılan para 1 trilyon 950 milyar liraydı, şimdi bu tutar 2 trilyon 742 milyar liraya çıkmış.
***
DOĞALGAZ 4 YILDA YÜZDE 557 ARTMIŞ
Kış geldi, havalar soğudu evlerde kombiler yanmaya başladı…
Ocak 2021’e göre dünyada ortalama doğal gaz fiyatları sadece yüzde 33 artmış, Türkiye’de ise tam yüzde 557 artmış. “Gaz bulduk. Bedava dağıtıyoruz. Sübvanse ediyoruz. Camları, kapıları, pencereleri açıyoruz” derken dört yılda yüzde 557 oranındaki zammın izahını kim yapacak?
2024 yılında Türkiye’de konkordato ilân eden şirket sayısı 3.497 olurken, 2025’in sadece ilk beş ayında 2.235 firmada konkordato ilân edilmiş. Bunun tüm zamanların rekoru(!) olduğu söyleniyor. Konkordato demek işsizlik, yoksullaşma demek.
2021’in son aylarında 1 çeyrek altın 908 lirayken, bugün itibarıyla 10 bin lirayı aşmış. Yani, dört yılda TL 11 kat değer kaybetmiş. En düşük emekli maaşı 16.881 lira ancak 1,5 çeyrek altın alabiliyor.
“Ekonomi büyüyor” diyenler bunları bilmiyor mu, görmüyor mu, duymuyor mu?
***
MALİYE BAKANINDAN KİM RAZI?
Son olarak, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay’ın 3 ay önce söylediği sözünü hatırlatalım.
“İsviçre Bankası açıklama yapıyor, ‘2024 yılı Türkiye dolar milyarderi sayısı 8,4 artışla birinci, ikinci Arap Emirlikleri, üçüncü Hindistan.’ Bu Maliye Bakanı’ndan kim razı? Patronlar razı. Emekli razı değil, işçi razı değil, asgarî ücretli razı değil, ben de razı değilim abi…”
Üç ay sonra patronların da razı olmadığı ortaya çıktı.