Mesela kimisi liberal bir modele ağırlık verirken, kimisi daha kapitalist, kimisi de daha sosyalist bir modele yatkındır. Büyük bir çoğunluğu ülkenin ihtiyaçlarına göre farklı modellerden melezlenmiş olan bu modeller ülkelerin kalkınmasına ve plânlı büyümesine, vatandaşına sürdürülebilir bir refahın sağlanmasına, yatırımcıların ve tüketicilerin güven içinde hareket etmesine yardımcı olur. 

Bu aralar bizim ülkemizde yaygın olan ekonomi modeli ise “sık dişini ekonomik modeli...” Dünyadaki herhangi bir model ile alakası olmayan kendimize mahsus bu ekonomi modelinde tek bir temel düstur var; “dişini sıkmak.” 

Ekonomi can çekişiyor, yatırımları finanse etmek için kaynakların dağılımını yeniden düzenlemek, finansman için para ve yatırımcı mı bulmak lazım diyenlere, “Sık dişini kardeşim hele bir seçimler geçsin, şimdi kimseden borç alamayız, vergileri de istediğimiz gibi dağıtamayız..” 

Enflasyon yükselmiş vatandaş pazara inmeye korkuyor geçim derdiyle inleyerek şikâyet mi ediyor, “Sık dişini kardeşim, ne olur iki gün daha geçinemesen, ne olur yani şu seçimlere kadar dayansan, şimdi fiyat istikrarını düzenleyici tedbirler alamayız oy kaybederiz, hem düşün bakalım senin karnının doyması mı önemli yoksa beka sorunu mu? Ülke elden gidiyor, muhtarın, belediye başkanın değişirse ülke yıkılacak sen hala midenin derdindesin sık dişini be kardeşim...”

İşsizlik yükselmiş, üniversite mezunları ve öğrencileri gelecek kaygısı taşıyor, her ay “ne iş olsa yaparım abi” diye oto yıkamacılığından, kasiyerliğe kadar her işe başvuruyor, yine de iş bulamıyorlar mı, “Sık dişini kardeşim, ne olur az biraz daha ailene yük olsan, eşten dosttan sürekli borç isteyip kimsenin yüzüne bakamayacak hale gelsen. Seçime kadar sabret sonra sen de haline şükredeceksin zaten. Sık dişini seçimden sonra işten çıkarmalar başlar zaten.”

Bankalar yüksek faiz yüküne karşı tedbir almakta kısıtlanmış, finansal dengesizliğin ve yüksek faizin yükü bankaların omuzlarına binmiş, borçları ödeme tarihi yaklaşıyor ama finansman mı yok,; “Sık dişini banka kardeş. Ne olur azıcık daha dayansan, biraz daha ertele borçlarını iyice biriksin. Seçime kadar sabret, zaten seçimden sonra bırakacağız çorap söküğü gibi çözülecek her şey, şimdilik bize oy kaybettirme, hem ekonomiye yazık, ekonomik sıkıntının bütün yükünü sana yüklerim yoksa...”

Tamamen telkinler ve tehditlerden oluşan, çoğunlukla seçim atmosferinin, siyasî kaygının ve iktidarını muhafazanın derdinde olan bu ekonomik model dünyanın başka ülkesinde yok. Dolayısıyla dünya ülkeleri bizi kıskanıyor, öyle ya hiçbir ekonomik araca dokunmadan böylesine bir ekonomi yönetimi herkese nasip olmaz. 

Sık dişini kardeşim. Sık da… ne vakte kadar?

VERGİ REVİZYONU GELİYORMUŞ

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, geçtiğimiz Perşembe günü ekonomiye dair bazı açıklamalarda bulundu ve “Vergi uygulamalarında ciddî revizyona gidip bu yıl içerisinde somut adımlar atacağız” dedi. 

Çok fazla ekonomi bilmeye gerek yok azıcık akıl yürütmeyle bu açıklamanın altında yatan mânayı anlamak mümkün. 

Bakan’ın açıklamasının Türkçesi şu; “Seçime gidildiği bir dönemde bu ‘revizyon’ dediğim şey vatandaşı rahatlatacak, vergi yükünü azaltacak, cebinize iyi gelecek bir düzenleme olsa “revizyon” demem. Öyle olsa ‘vergide indirime gideceğiz, cebinizi rahatlatacağız’ derim. Eee seçim de yakın olduğuna göre ‘vergi yükü artacak ekonomik krizi iyice vatandaşın sırtına yükleyeceğiz çünkü şirketler iflas ederse ekonomi çöker ama vatandaş iflas ederse umurumuzda değil’ de diyemem. Öyle ise diyorum ki, ‘vergilerde revizyona’ gideceğiz’ siz artık ne demek istediğimi anlayın...”

Sık dişini kardeşim seçime şunun şurasında 20 bilemedin, 19 gün var...