Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının verilerine göre yap-işlet-devret modeliyle gerçekleşen projeleri finansmanı için özel sektörün çektiği kredilere devletin verdiği garanti miktarı 17 milyar 200 milyon 54 bin 669 dolara yükseldi. Önümüzdeki 7 yılda ise Dünya Bankası’ndan 10 milyar 500 milyon dolarlık kredi çekilmesi planlanıyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının verilerine göre yap-işlet-devret modeliyle gerçekleşen projeleri finansmanı için özel sektörün çektiği kredilere devletin verdiği garanti miktarı 17 milyar 200 milyon 54 bin 669 dolara yükseldi. Önümüzdeki 7 yılda ise Dünya Bankası’ndan 10 milyar 500 milyon dolarlık kredi çekilmesi planlanıyor. En son Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı ve Kınalı-Odayeri Kesimlerinin finansmanı için çekilen krediye 4 milyar 435 milyon dolarlık ödeme garantisi verildi. Geçtiğimiz cuma günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açılışını yaptığı Ankara-Niğde Otoyolu için çekilen kredinin 1 milyar 310 milyon 749 bin 341 dolarlık ödeme garantisi var.

Garanti verilen diğer projeler

l Devlet Avrasya Tüneli için çekilen krediye 960 milyar dolar,

l Kuzey Marmara Otoyolu Odayeri-Paşaköy Kesimi (3. Boğaz Köprüsü Dahil) için çekilen krediye 2 milyar 318 milyon dolar,

l Gebze-Orhangazi-İzmir (İzmit Körfez Geçişi) Otoyolu için çekilen krediye 4 milyar 956 milyon 312 bin 328 dolar,  

l Çanakkale-Malkara Otoyolu (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) için çekilen krediye 2 milyar 799 milyon 993 bin dolar. 

Farkı yine devlet ödeyecek

Devlet Osmangazi Köprüsü’ne ‘geçilmediği için’ 1 milyar 750 milyon TL ödeyecek. Araç geçişleri, garanti sınırının altında kalması durumunda aradaki farkı devlet ödüyor. Habertürk’ün haberine göre, 2020 yılının ilk yarısına ilişkin garanti ödemeleri planlanmaya başladı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu, Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, Avrasya Tüneli, yap-işlet-devret (YİD) modeliyle inşa edildi. Devlet, yapım ve işletmesini özel sektörün üstlendiği bu projelere, “araç geçiş garantisi” verdi. Araç geçiş bedelleri, döviz olarak belirlendi. Araç geçişleri, garanti sınırının altında kalması durumunda aradaki farkı devlet ödüyor. Buna, “araç geçiş garanti ödemesi” adı veriliyor. 2020’nin ilk yarısında Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu için işletmeci şirkete 1 milyar 750 milyon TL dolayında ödeme yapılacak. Ödeme işlemi birkaç hafta içinde gerçekleştirilecek. Şirkete, 2020 yılının ikinci yarısına ilişkin garanti ödemesi de 2021 yılı Mart ayında yapılacak.

Kur dolayısıyla ödemeler iki taksit

Devlet, daha önce köprü ve otoyol projelerinde garanti ödemelerini yıllık yapıyordu. 2018 yılının Ağustos ayında döviz kurunda yaşanan şok artışın ardından garantide “ikili ödeme” sistemine geçildi. İlk uygulama, İÇTAŞ–Astaldi konsorsiyumunun işlettiği Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Kuzey Çevre Otoyolu’nda başlatıldı. Şirkete, geçen yıl bu yöntemle ödeme yapıldı. 2020 yılının ilk yarısı için de Temmuz ayında 1 milyar 750 milyon TL düzeyinde garanti ödemesi gerçekleştirildi. Yılın ikinci yarısı için de 2021 yılı Ocak ayında garanti ödemesi söz konusu olacak. Osmangazi Köprüsü’nün yapımını, Nurol, Özaltın, Makyol, Astaldi ve Göçay şirketlerinin hissedar olduğu Otoyol AŞ yüklenmişti.

Ankara - anka