Gazeteci Ayşegül Kars Kaynar, Artı Gerçek’te “Sosyal yardımlar yoksulluğun ilacı değil” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Kaynar, “Adalet ve Kalkınma Partisi’nin toplumsal destek sağlama araçları dendiğinde ilk akla gelen yardım dağıtımıdır. Yıllardır uygulanan pratiği, “önce yoksullaştır, muhtaç hale getir; sonra yardım dağıt, bağımlı hale getir” olarak özetlemek sanırım yanlış olmaz. Yine de ne devlet sosyal devlet ne AKP orta ve alt gelir grubunun partisi. Hal böyle olunca yardım dağıtmak da yoksulluğu hafifletici, ihtiyacı giderici sosyal yardım olmaktan aslında uzak ve “devletimizin lütfu” olmaya daha yakın” dedi.

En düşük bütçe artışı

“Sosyal yardımları çeşitli destek ve yardım programları olarak ihtiyaç sahiplerine; o da kriterleri sağlayanlara dağıtmakla yetkili temel kurum Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. ASHB toplam sosyal yardım programlarının yaklaşık yüzde 85’ini yönetiyor. Bu nedenle 2024 Bütçe Kanun teklifinde ASHB’e ayrılan paya bakmak faydalı olacaktır” diyen Kaynar, “2024 yılı bütçe teklifine ve 3 yıllık tahminlere bakıldığında, yukarıda bahsettiğim pratiktiğin tam gaz devam ettiği düşünülebilir. Zira 2024’de ASHB’nin bütçesi bu yıla göre yüzde 70,6 arttırılıyor. Ancak bu artış yüksek olmadığı gibi, diğer bakanlıklara 2024’de ayrılan bütçeyle kıyaslandığında düşük kalıyor. 2024 yılı bütçe teklifinde diğer bütün bakanlıkların bütçelerine yüzde 81 ile yüzde 138 arasında artış yapılıyorken (ki gerçek enflasyonun açıklanan resmi enflasyondan ne kadar yüksek olduğunun da zımnen kabulüdür bu artış oranları) ASHB, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın yüzde 49,8’lik bütçe artışından sonra en düşük bütçe artışı yaşayacak Bakanlık. ASHB’nin kaderi 2025 bütçe tahmininde de değişmiyor ve yüzde 12,9’la 2025 yılında bütçesi en az artırılması planlanan Bakanlık oluyor” ifadelerini kullandı.

Durum tam tersi

Kaynar şunları söyledi: “Bir de dilerseniz, ASHB’nin faaliyet raporlarını baz alarak sosyal yardımların son beş yıldaki durumuna bakalım. Öncelikle sağlık sigortası primini kendi ödeyemeyecek durumda olan kişi sayısının artışı, yoksulluğun derinleştiğinin bir işaretiyken; sosyal yardımlardan yararlanan hane sayısındaki azalma, getirilen yeni başvuru (ve dolayısıyla kimin yoksul sayıldığına dair) kriterleri nedeniyledir. Yoksulluk derinleşirken ve AKP’de sosyal yardımlar üzerinden toplumsal destek devşirirken beklenen, sosyal yardımlara GSYH içinde ayrılan payın artması olurdu; ancak durum tam tersi. Sosyal yardımların GSYH içindeki payı, 2019-2021 yılları arası Covid-19 salgını nedeniyle artmış olmasına rağmen yine de hiçbir zaman yüzde iki dahi olamamıştır. 2022’de ise son beş yılın en düşük seviyesindedir. Sonuçta da ortaya komik miktarlara tekabül eden yardımlar çıkıyor; hele ki eğitim alanında. Velhasıl, ilk bakışta AKP “yardım dağıtan parti” gibi görünse de aslında elindekinin ya da hükümet bütçesinin olabildiğince azını dağıtıyor; halkın eline nakdi yardımlarla son derece düşük meblalar geçiyor.”

Haber Merkezi