Başlangıçta 100 bin ya da 300 bin kişinin geleceği tahmin edilirken şartlar değişti ve 3 ya da 6 milyon kişi Türkiye’ye gelmek mecburiyetinde kaldı.

Suriye’deki savaş sebebiyle ülkemize gelenlerin nasıl isimlendirileceği gibi meseleleri ehil olanlara havale etmek lazım. Fakat bu ‘göç’ iyi idare edilebilseydi Türkiye için çok daha faydalı olabilirdi. 

Şunu hemen ifade edelim ki böyle meselelerde toptancılık anlayışıyla hareket etmek insanı yanıltır. Bütün göçmenleri zan altında bırakan anlayış kimseye bir fayda vermez. Göçmen olsun ya da olmasın her insan topluluğu içinde ‘iyi’ler ve ‘fena’lar vardır ve olur. Mühim olan hadiseye bu pencereden bakabilmektir. Aksini yapıp tamamını suçlamak ya da tamamını savunmak doğru olmaz.

Göçmen ya da gurbetçiliğin ne olduğu Türkiye’de yaşayanların bilmemesi mümkün değil. 1960’lardan sonra Almanya’ya işçi olarak gidenlerin orada çektiği sıkıntıları çoğu kişi bilir. Türkiye’nin hemen her köyünden ya mahallesinden Almanya, ya da komşu ülkelere işçi olarak gidenler olmuştur. Dolayısı ile ‘işçi’lerimizin gittikleri ülkede ne gibi sıkıntılar çektiklerini dolaylı olarak çoğumuz dinlemiş olabiliriz. Bu sebeple göçerek gelenleri anlayışla karşılamak ve onlara el açmak doğru olandır.

Burada en büyük iş, Türkiye’yi idare edenlere düşer. Hadisenin en başından itibaren açıklık, şeffaflık ve ‘istişare’ ile yol alınmış olsaydı muhtemeldir ki bu günkü tartışmalar yaşanmayabilirdi. Bütün dünyanın gördüğü üzere göçleri en aza indirmek ya da sona erdirmenin yolu dünyadaki bütün ülkelerin demokrasi ve hürriyet sistemiyle idare edilmesini teminden geçer. Bir ülkede doğan ve hür bir şekilde yaşanan insanların büyük riskleri göze alarak başka ülkelere gitmesi çok ihtimal dahilinde değildir. Mesela Suriye’de bir savaş patlak vermemiş olsa bunca insan yerini ve yurdunu terk eder miydi? Aynı şekilde Afganistan ya da Pakistan’dan binlerce kişi ölümü göze alıp Avrupa’ya doğru hareket eder miydi? 

Hadiseye bu pencereden bakmak ve barış ve sulhun bütün ülkelerin ve insanların hakkı olduğunu kabul etmek gerekir. Zaten Birleşmiş Milletler bu maksatla kurulmamış mıydı? Avrupa ya da Amerika ya da başka ülkeler ‘göçmen’lere sınırlarını kapatmak yerine her ülkenin insanının doğduğu yerde rahatça yaşayabileceği bir sistemi kurma ve destekleme politikaları ortaya koymalı. Bu yapılmadığı sürece bugün Suriye’den, yarın başka bir ülkeden milyonlarca kişi ‘göç’ etmenin yollarını aramayı sürdürür.

Bu umumi prensiplerin yanında Türkiye’nin yapması gereken şey; büyük bir ‘istişare masası’ kurmak ve bu meseleye hal çaresi aramaktan geçer. Belki de herkes aynı şeyi, farklı kelimelerle istediği için anlaşmazlık çıkıyor. Konuşarak ve konuşturarak bu mesele hallolur vesselam.