ABD Başkanı Donald Trump, nev-i şahsına münhasır bir siyasetçi.
Liderlerle yaptığı görüşmelerde kullandığı üslup, alışılmış diplomasi diline benzemiyor. Bir bakıma ‘kavga’da söylenmeyecek sözleri, misafir ettiği devlet başkanlarına ve liderlere söylüyor ve bu durum git gide normalleşmiş durumda.
ABD Başkanı Trump’ın son zamanlarda sıkça tekrarladığı bir iddiası var. Ona göre şimdiye kadar 7, bazen de 8 savaşı durdurduğunu söylüyor ve bununla da övünüyor. Hatta bu sebeple “Nobel Barış Ödülü”nü kendisinin hak ettiğini tekrarlayıp durdu. Ödülü başkası alınca da ‘sistem’i eleştirdi.
Peki, Trump’ın sonlandırdım dediği 7 (buna İsrail işgalinin sona ermesi ilâve edilince 8 oluyor) savaş hangileri? İddia, medyada yer alan haberlerden şöyle özetlenebilir:
İsrail ve İran: İsrail’in 13 Haziran’da yönelik saldırılarıyla başlayan 12 günlük çatışma, ABD’nin İran’daki nükleer tesislere düzenlediği saldırıların ardından hızla sona erdi. 23 Haziran’da Trump, “İran ateşkese başlayacak, 12’nci saatte İsrail ateşkese katılacak ve 24’üncü saatte 12 günlük Savaş resmen sona erecek” diye yazdı.
Tayland ve Kamboçya: Temmuz sonunda Trump, Tayland ve Kamboçya arasındaki sınır çatışmalarını durdurmak için harekete geçti. Her iki ülke de ABD’ye ihracata bağımlı olduğu için 7 Ağustos’ta gerilimi azaltacak bir anlaşma imzaladı.
Pakistan ve Hindistan: Mayıs ayında Hindistan kontrolündeki Keşmir’de bir saldırının ardından dört gün süren çatışmalar yaşandı. Trump, iki ülkenin “tam ve acil ateşkes” konusunda anlaştığını duyurdu.
Mısır ve Etiyopya: Bu iki ülke arasında bir “savaş” yaşanmadı, ancak Nil Nehri üzerindeki Büyük Etiyopya Rönesans Barajı sebebiyle uzun süredir gerilim var. Henüz resmî bir anlaşma yok.
Azerbaycan ve Ermenistan: Ağustos’ta Beyaz Saray’da düzenlenen imza töreninde iki ülke lideri, Trump’ın barış anlaşmasındaki rolü sebebiyle Nobel Barış Ödülü’nü hak ettiğini söyledi.
Ruanda ve Kongo: İki ülke arasındaki uzun süredir devam eden gerilim var. Uzmanlara göre Kongo ve Ruanda arasında çatışmalar devam ediyor.
Sırbistan ve Kosova: Trump, Haziran’da Sırbistan ve Kosova arasında olası bir çatışmayı önlediğini iddia etti. (milliyet.com.tr, 20 Ağustos 2025)
Gelelim esas meseleye ya da esas soruya: Diyelim ki 7 ve hatta 8 savaşı önlediniz. Peki kaç yeni savaş başlattınız? Hatta ve hatta “Sona erdirdim” dediğiniz bu savaşların pek çoğu, dolaylı da olsa Amerika dış politikasının neticesi değil miydi? Hem sona erdirdiğiniz savaşları “adalet temelinde” mi sona erdirdiniz; yoksa bir tarafa haksızlık yaparak mı bunu yaptınız?
“Büyük devlet”ler gölge etmemiş olsa ya da gerçekten “adil” davranmış olsa bu savaşlar en başta patlak verir miydi?
İçerde ve dışarda bütün idarecilere ortak çağrımızdır: Adil olun!