Anayasa Mahkemesi ve Türkiye Adalet Akademisi ile Avrupa Birliği-Avrupa Konseyi iş birliğinde hâkim ve savcılara yönelik düzenlenen eğitim programları kapsamında “Mülkiyet ve Adil Yargılanma Hakkı Kapsamında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Uygulamalarında Güncel Meseleler” konulu program İstanbul’da (3 Ekim 2025) gerçekleştirilmiş.
Programa; Anayasa Mahkemesi üyeleri, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıçları ile hâkim ve savcılar da katılmış.
Programın açılışında konuşan Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya’nın ortaya koyduğu tablo, Türkiye’yi idare edenleri düşünmesi gereken bir tablo olmuş. Özkaya, AYM’ye bireysel başvurunun 2012 yılından bu yana temel hak ve özgürlüklerin korunmasında hayatî bir rol üstlendiğini belirtmiş ve Anayasa Mahkemesinin ferdî başvuru yoluyla yalnızca fertlerin hak ihlâllerine karşı başvurduğu bir merci değil, aynı zamanda hukuk devletinin güçlenmesine katkıda bulunan temel bir aktör hâline geldiğini hatırlatmış.
23 Eylül 2012 tarihinden bugüne kadar makul sürede yargılanma hakkı dâhil toplam 81 bin 481 ihlâl kararı verildiğini aktaran Başkan Özkaya “Bugüne kadar verilen toplam ihlâl kararlarından icra süreci devam edenlerin sayısı 75’tir. Şüphesiz bu tablo, bireysel başvuru yolunun vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerini korumada ne denli önemli bir işlev üstlendiğinin açık bir göstergesidir” demiş.
Hâkimlik ve savcılık mesleğine ilişkin evrensel nitelikte değerlendirilen bazı temel prensiplere değinen Başkan Özkaya, “Adalet terazisi, hâkim ve savcıların elindedir. Bu terazi, dünyadaki en hassas terazidir; vicdanın derinliklerinde kurulmuş, hakikatin nefesiyle ayakta duran manevi bir terazidir. Vicdan yalan söylemez, yanlışı emretmez, hep doğrunun yanındadır. Bir hâkimin kaleminden dökülen her karar, sıradan bir metin değil topluma güven ve istikrar sunan bir fener olmalıdır. Adalet, pozitif hukuk metinlerinin ötesinde, insanlığın ortak vicdanında yaşayan en yüce değerdir. Adil, dürüst ve tarafsız kalabildiğimiz sürece hem kendimizi hem de toplumumuzu yüceltir” diye konuşmuş. (https://www.anayasa.gov.tr, erişim: 4 Ekim 2025)
Bugün, umumî anlamda hâkimlerin kaleminden dökülen kararlar acaba topluma güven ve istikrar sunan bir fener olma görevini yerine getirebiliyor mu? Karar verme makamında oturanlar adil, dürüst ve tarafsız kalabiliyorlar mı? Ve verilen kararlar toplumumuzu yücelten mahiyette midir?
Hem 23 Eylül 2012 tarihinden bugüne kadar değişik konularda toplam 81 bin 481 ihlal kararı verilmiş olması ülkemizde bir ‘hukuk sistemi sıkıntısı’ olduğunu akla getirmez mi?