Resmi Gazete’de bugün “İnsan Hakları Eylem Planı (2021-2023)” ile ilgili Cumhurbaşkanlığı genelgesi yayımlandı. Adalet Bakanlığı’nın internet sitesinde yapılan açıklamaya göre, eylem planı kapsamında “Özgür Birey, Güçlü Toplum; Daha Demokratik Bir Türkiye” vizyonu doğrultusunda insan hakları standartlarının yükseltmesi amaçlanıyor. Plan, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2 Mart’ta açıklanmıştı. Ancak eylem planı ile ilgili insan hakları örgütlerinden görüş alınmaması ve planın açıklanmasından sonra kamuoyuna yansıyan hak ihlâlleri, hükümetin hazırladığı İnsan Hakları Eylem Planı’yla ilgili kuşkulara yol açıyor. İnsan hakları savunucuları, kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı bir anayasa yapılmadan, yani siyasî iktidarın yargı üzerindeki vesayeti ortadan kaldırılmadan insan hakları eylem planını hayata geçirmenin mümkün olmadığını düşünüyor.

HDP’ye kapatma davası

Diğer yandan “İnsan Hakları Eylem Planı”nın 2 Mart’ta açıklanmasından sonra insan hakları alanında yaşanan ihlâller, sadece hak savunucuları değil, kamuoyu nezdinde de şüphelere yol açtı. 17 Mart’ta ise Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, HDP’nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi’nde dâvâ açtı. Ancak Anayasa Mahkemesi HDP’nin kapatılması talebiyle hazırlanan iddianameyi usûl eksiklikleri dolayısıyla 31 Mart’ta Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iade etti. İddianame yeniden incelendikten sonra Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu iddianamenin kabul edilip edilmeyeceğine karar verecek.

Boğaziçi eylemlerine sert müdahale

Boğaziçi Üniversitesi’ne Melih Bulu’nun rektör olarak atanmasına tepki olarak başlayan protesto gösterileri sırasında yaşanan polis şiddeti de “İnsan Hakları Eylem Planı” sonrası yaşanan ihlâller arasında yer aldı. 1 Nisan’da Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin, tutuklu arkadaşları için Kadıköy’de gerçekleştirmek istedikleri eyleme polisin sert müdahalesi sonucu çok sayıda öğrenci gözaltına alındı. Polisin eylem yapan gençlerin boğazını sıktığı kareler, kamuoyunda tepki topladı. Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyeleri rektörlük binasına sırt dönme eylemlerine “Öğrencime dokunma” dövizleriyle katıldı. Eylem planının ardından yaşanan gelişmeler, uygulama konusunda endişelere neden olmaya devam ediyor.

İHD’ye baskın

DW Türkçe’nin haberine göre, 19 Mart’ta aralarında İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan’ın da aralarında bulunduğu hak savunucuları ve siyasetçilerin evlerine sabah saatlerinde polis baskınları yapıldı. Türkdoğan, gözaltına alındıktan sonra serbest bırakıldı. İHD yaptığı açıklamada “Bu operasyon insan hakları savunucularına yönelik baskının son ve açık bir örneğidir” dedi.

Gergerlioğlu’nun tutuklanması

Aynı tarihlerde ülke gündemine oturan olaylardan bir diğeri de, insan hakları alanında yaptığı çalışmalarla bilinen ve 17 Mart’ta milletvekiliği düşürülen HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun gözaltına alınması oldu. Vekilliğinin düşürülmesinden sonra Meclis’te “Adalet Nöbeti” başlatan Gergerlioğlu, 21 Mart’ta sabah namazını kılmadan önce abdest almak üzereyken içeri giren polisler tarafından gözaltına alındı ve tutuklandı.