Sözlükte yaratmak, icat etmek, ölçüp biçmek anlamına gelen “halk”, terim olarak “Allah’ın planlı ve amaçlı bir şekilde yaratması” demektir. Onun yaratması yoktan var etme şeklinde olabileceği gibi -bize göre- önceden var olan maddelerden terkip etmek suretiyle var etme şeklinde de olabilir. Bunlardan ilkine “ibdâ” yani modelsiz, başlangıçsız yaratma, ikincisine “inşa” yani daha önce yaratılmış olan maddelerden terkip ile yaratma denilmektedir.

Varlık âleminde, Mutlak Yaratıcı olan (hallâk-ı mutlak) Allah’ın en açık, en kesretli ve en yoğun tecellilerinden birini ifade eden “halk” kelimesi, Kur’ân’da türevleriyle birlikte iki yüz elliyi aşkın âyette geçmektedir. Ayrıca buna yine İlâhî yaratma ile ilişkili “bed’, zer’, neş’, fıtrat, kevn, tasvir” gibi kök ve kelimelerle geçen kullanımları da eklediğimizde âyet sayısı oldukça kabarık bir yekûna ulaşmaktadır. Fikir vermek üzere ifade etmek gerekirse, elli civarında âyette dünya ve göklerin yaratılışından söz edilmektedir. Yüz dolayında âyette ise insanın yaratılışına temas edilmektedir. Başka âyetlerde de, meselâ, ay, güneş, bitki, hayvan gibi âlemdeki mahlûkatın yaratılışına değinilmektedir. 

Meselâ, kâinattaki yaratılışla ilgili olarak bir âyette şöyle buyrulmaktadır: “Gerçekten sizin Rabbiniz altı günde gökleri ve yeri yaratan, sonra arşı istiva eden Allah’tır. Gündüzü, durmaksızın kendisini takip eden geceyle örten, güneşe, ay’a ve yıldızlara Kendi buyruğu ile baş eğdiren O’dur. Haberiniz olsun, yaratmak (halk) da, emir de O’nundur. Âlemlerin Rabbi olan Allah azamet sahibidir” (A’raf 7/54). Yine meselâ, şu âyette de insanın yaratılışıyla ilgili olarak şöyle denilmektedir: “Gerçek şu ki, biz insanı çamurdan alınmış bir özden yaratıyoruz. Sonra onu sağlam korunaklı nutfe haline getiriyoruz. Ardından nutfeyi (döllenmiş yumurta) ‘alaka’ya (rahimde asılıp beslenen embriyo) çeviriyor, ‘alaka’yı şekilsiz et görünümünde yapıyor, bu etten kemikler yaratıyor, sonra da kemiklere adale giydiriyoruz; nihayet bambaşka bir varlık halinde inşa ediyoruz. Yapıp-yaratanların en güzeli olan Allah çok yücedir” (Mü’minûn 23/12-14).

Kur’ân’da “halk” kavramının gerek genel anlamda, gerekse insanın yaratılışı bağlamında sıklıkla geçmesi, mü’minin nazarını hem kendi yaratılışına hem de kâinattaki sayısız yaratılışa çevirerek, bizi Rabbimize hamd ve tesbihte bulunmaya sevk etmektedir.