Milletin gündemi ise hayat pahalılığı, geçim derdi, emekli ve asgarî ücretlinin eriyen maaşına zam yapılmaması, atanamayan öğretmenler, adaletsiz mülâkat sistemi, adalete olan güvensizlik, yükselen boşanma oranları, artan suç ve bağımlılık oranları…

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildiği 2018 yılından bu yana ekonomik göstergelerdeki bozulma konuşulmuyor. 7 yıllık sürede vatandaşın bankalara olan borcu, 582 milyar 728 milyon liradan 5 trilyon 92 milyar 932 milyon TL’ye yükselmiş. İcra dosyaları 19 milyondan 25 milyon çıkmış. Tarım sektörünün borcu 10 katına yükselmiş. Çalışanların maaşı erimiş. İki milyondan fazla emekli çalışmak zorunda kalmış. Ülkenin ekonomi karnesi çok kötü olmasına rağmen gündeme dahi gelemiyor.

15 bin öğretmen ataması yapıldı. “Mülâkat kaldırılacak” diye söz verilmişti, ancak adaletsiz uygulamaya devam ediliyor. Binlerce genç yine mağdur edildi, ama hiç konuşulmadı.

Adlî yıl açıldı, yargıya güven en düşük seviyede. Hukuk Devleti Endeksi’ne göre Türkiye, 2024 yılında 142 ülke arasında 117. sırada.

Boşanma oranı yüzde 130,6 artarken, evlilik oranları düştü. Sokak ortasında cinayetler artıyor, uyuşturucu ve kumar çocuklarımızı tehdit ediyor. TÜİK’in “2024 Yaşam Memnuniyeti Araştırması”na göre mutlu olduğunu belirten fertlerin oranı bir yılda yüzde 52,7’den yüzde 49,6’ya geriledi.

***

SAHTECİLİK VE KOMİSYON GÜNDEMDE DEĞİL

Daha birkaç hafta önce ülkenin gündemi elektronik imza kopyalama sahtekârlığı ve sahte diploma skandalı idi, unutuldu. Mesele derinleştikçe her yerden pis kokular gelmeye başlamıştı. İş nereye, kime, kimlere kadar giderse gitsin araştırılması isteniyordu o da gündemden düştü ya da düşürüldü. 

Millî Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu adıyla kurulan komisyon çalışmaları ne aşamada? Gündemde yok. PKK’nın silâh bıraktığını açıklayıp göstermelik silâh yakmasından sonra başlayan süreç, PKK’nın Suriye kolunun silâh bırakmaması, bazı PKK’ların bu örgüte katıldığının söylenmesi, AKP ve DEM sözcülerinin karşılıklı “restleşmesi,” komisyondaki belirsizlikler gündeme gelmiyor.

***

RAYİÇ BEDELDE KAFALAR KARIŞIK

Emlâk vergilerindeki 15-20 kat artışlar dahi gündeme getirilemiyor. Ancak gündeme geldiğinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dört yıl sabit kalacak rayiç bedel için çalışma yapılmasına yönelik talimat verdiği ve çalışma yapıldığı açıklandı. Rayiç bedel sorunu giderek büyürken, mahkemelere iptal başvuruları için son gün bugün.

Peki, bu krizin sorumlusu kim? 

Emlâk vergisi, arsa metrekare birim değerleri ve inşaat maliyet bedelleri esas alınarak 4 yılda bir hesaplanıyor. Emlak vergisi belediyeler tarafından tahsil edilirken, vergi dairesi, tapu sicil müdürlüğü, belediye temsilcisi, ticaret odası, muhtar ve ilgili kurum temsilcilerinin yer aldığı takdir komisyonu nihai kararı veriyor. Bu komisyonun kararı esas oluyor. Belediyeler yalnızca kanunla belirlenmiş oranlar üzerinden tahsilat yapıyor. Yani, vatandaşlarımızın ödediği emlak vergisi ve diğer yükümlülüklerde belediyelerin tek başına arttırım yetkisi yok.

Rayiç bedel tartışılırken verginin sadece belediye kaldığı söylerse de bir kafa karışıklığı oluşturuluyor. Oysa, tapu harçlarının alıcı ve satıcıdan yüzde 2 oranında tahsil edilmesi Hazine’ye gelir olarak kaydediliyor. Rayiç bedel üzerinden gelir vergisi, KDV ve diğer vergiler artıyor. 

Diğer taraftan, düzeltilmezse, konut fiyatları ve kiralar artacak. Bundan zarar görecek yine dar ve sabit gelirli olacak. 

Bir kaçını sıraladığımız milletin sıkıntıları sunî gündemler bir kenara bırakılıp, ekonomi, adalet, eğitim, sağlık gibi alanlarda kalıcı ve adil çözümler üretilmesi gerekiyor. Aksi takdirde olan yine millete, özellikle de dar gelirliye oluyor.