"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Lübnan’da erken seçim mi?

Muhammet ÖRTLEK
11 Ağustos 2020, Salı
Beyrut limanında 4 Ağustos Salı günü gerçekleşen şiddetli patlamanın etkileri devam ediyor.

8 Ağustos’taki köşe yazım “Lübnan’da Patlama” başlığıyla, “patlamanın Lübnan’da siyasi istikrarsızlığa yol açacağının beklentisini” sizlere arz etmeye çalıştım. Özellikle 3 Ağustos’ta Dışişleri Bakanı Nassif Hitti’nin istifası, devamında patlama ve 9 Ağustos’ta çeşitli halk kesimlerinden oluşan protestocuların bakanlık binaları ve devlet dairelerini ele geçirmeleri Hassan Diab hükümetine istifa yolunu açtığı kuvvetle muhtemeldir.

Diab hükümeti toplu olarak istifa etmese de, Çevre Bakanı Demianos Kattar ve Enformasyon Bakanı Manal Abdul Samad 9 Ağustos Pazar günü istifalarını sundular. Hizbullah taraftarı Sanayi Bakanı İmad Hoballah ise, “bizim sorumluluğumuz yolsuzlukla içeriden mücadele etmek, sorumluluğumuzdan kaçmayacağız” ifadesiyle istifadan uzak durduğunu gösteriyor. Ancak 6 Ağustos’ta milletvekillerinden Sami Gemayel, Nadim Gemayel, Elias Hankash, Paula Yacoubian, Marwan Hamadeh, Neemat Frem ve Michel Mouawad milletvekilliğinden istifa ettiklerini duyurmuşlardı.

Parlamento’da 15 sandalye ile temsil edilen siyasi yapılardan Lübnan Güçleri’nin lideri Samir Geagea da, 9 Ağustos’taki açıklamasında “partisinin erken seçimi gerçekleştirmek için gereken sayıda milletvekilinin istifasını sağlamaya çalıştığını” duyurdu. Böylece Lübnan’da farlı siyasi grupların da erken seçim beklentileri açıkça ifade edilmiş oldu.

Lübnan’ın önemli dini / mezhepsel figürlerinden Maruni Patriği Beşata Al-Rahi de liman patlaması nedeniyle hükümeti istifaya çağıranlardan. Al-Rahi “bu patlama, devlet aygıtının merkezindeki çürümenin şok edici kanıtıdır” diyerek, Diab hükümetinin karşısında yer aldı.

Lübnan’ın 2 yıldır ciddi ekonomik kriz içerisinde olması ve son yaşanan patlama ile derinleşen siyasi istikrarsızlık ülkeyi yeni bir seçimin eşiğine getirdiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Bu makalemi sizler için kaleme aldığım 9 Ağustos günü geç saatlerde Diab’ın istifa eden Bakanlarla görüşme halinde olduğu ve sonrasında hükümetin istifasını (10 Ağustos) sunması güçlü bir şekilde beklenmektedir.

Liman patlaması hakkında Center For Global Policy (Küresel Politika Merkezi) Direktör Yardımcısı Faysal Itani de New York Times’daki yazısında “felaket son derece şiddetli olmakla birlikte, patlama Lübnan’da her zamanki işlerin sonucudur. Mevcut durum, Lübnan bürokrasisine özgü yaygın ihmal, yozlaşma ve suçlama kültürünün neticesidir.”

Lübnan’da siyasi, ekonomik ve sosyal kriz giderek derinleşirken, henüz liman patlamasının müsebbipleri ortaya çıkartılamamışken, patlama ile ülkede değişim talep edenlerin etkisi hissedilmektedir. Değerli Hocam Prof. Dr. Veysel Ayhan’ın, Prof. Dr. Özlem Tür ile birlikte 2009’da yayınladıkları “Lübnan, Savaş, Barış, Direniş ve Türkiye ile İlişkiler” isimli kitabı başvuru kaynağı niteliğindedir.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un öncülüğünde 9 Ağustos’ta video bağlantı ile “Lübnan’a Destek ve Yardım Konferansı” düzenlendi. Konferansa ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan, Katar, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Ürdün ve Mısır temsilcilerinin katıldığı bildiriliyor. Lübnan’da Hizbullah aracılığıyla büyük nüfuz sahibi olan İran’ın, Konferansa davet edilmemesi dikkat çekiyor. Fransa’nın, Suriye’de etkili siyaset ve strateji üretemediği uluslar arası kulislerde gündeme getiriliyor. Dolayısıyla patlama sonrasında Macron’un, Lübnan’a yakın ilgisi gözlemleniyor. Fransa’nın, Suriye’deki başarısızlığını Lübnan’da hızlı davranarak kapatılmaya çalışıldığı ve Fransa’nın en azından bölge ülkelerinden birinde etkin konumda olma gayretine yorumlanıyor. 

Lübnan’ın yapısal sorunları yolsuzluk, yozlaşma, yoksulluk, yoksunluk, işsizlik, gelir dağılımı adaletsizliği, dini / mezhepsel ayrışmalar, etnik huzursuzluk, ideolojik çekişmeler şeklinde sıralanabilir. Tüm bunların çaresi demokrasi, özgürlükler, hukukun üstünlüğü, insan hakları, adalet, ekonomik refah, siyasi istikrar olarak tanımlamak mümkündür.

Alınması kuvvetle muhtemel erken seçim kararı Lübnan’a istikrar getirir mi? Sorusunun cevabını seçim sonuçlarına göre değerlendireceğiz.

Okunma Sayısı: 1253
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı