“Mobb” İngilizce’de yasal olmayan bir şekilde şiddet uygulayan gibi bir manaya gelmektedir. Türkçe karşılığı zorbalık, duygusal taciz veya yıldırma manalarına gelmektedir. Özellikle iş yerlerinde hiyerarşik yapılanmaların olduğu dolayısıyla da kontrolün zayıfladığı noktalarda gücü elinde bulunduranın diğer kişi veya kişilere duygusal yollarla baskı uygulaması, duygusal saldırı ve yıpratma yapması olarak tanımlanabilir.

Mobbing, duygusal yıpratma, suçlama, dedikodusunu yaparak saygınlığını zedeleme, küçük düşürme olabileceği gibi doğrudan veya dolaylı şiddet uygulayarak, bir kişiyi işi bırakmaya zorlamaya kadar giden bir süreci ifade eder. Mobbing kavramı sadece iş hayatıyla sınırlı bir kavram değildir. Bugün sosyal hayatın her tabakasında mobbing uygulanmaktadır. Bugün gıybet gibi bir hastalığa hemen hemen yakalanmamış kimse yok gibidir. Dolayısıyla gıybet yapan kimsenin gıybet yaptığı insanın saygınlığını zedeleme, başkalarının nezdinde küçük düşürme hareketi de bir çeşit mobbingdir.

Mobbingin en tehlikeli alanı ise siyasî mobbingdir. Zira siyaset ve propaganda beşerin kemalatını karıştıran bir alet haline gelmiştir. Siyasî mobbingler halkın ahlâkını da doğrudan doğruya bozan bir mahiyettedir. Nitekim bu tarz yönetimlerin idaresinde yaşayan insanlar, kendilerini güvende hissetmezler, değerlerini yitirdiklerini düşünürler. Ayakta kalmak için de yalan ve ikiyüzlülüğe başvururlar. Zaten liyakatin esas olmadığı “bendensen tamamdır” anlayışının olduğu zeminlerde yetenekler de gelişemez. Üstelik siyasî mobbingler neticesinde hür düşünen, bağımsız davranan, zora talip olan kişiler bu baskıcı yöntemlerle pasifize edilirler. Toplumsal motivasyon kırılır, değerler yitirilir. Bu yüzden özellikle böyle toplumlarda bu siyasî mobbing neticesindeki ahlâkî dejenerasyonu önlemek için, demokrasiye daha çok ihtiyaç vardır.

Balık baştan kokar mantığınca gücü elinde bulunduranların kendilerinden farklı düşüncede olanlara veya daha küçük gruplara uyguladıkları mobbing, daire daire amirinden memuruna, iş vereninden işçisine, hatta evde kocasından karısına, karısından çocuklara, çocuktan oyuncağına kadar giden bir dizi mobbing zinciri kurulur adeta.

Mobbing ve siyaset başlığının altına ne kadar çok şey sığıştırılabilir. İstibdadın bir şubesi olan mobbing demokratik, şeffaf, adalet kuralları sağlıklı işleyen ülkelerde bu özelliklere sahip olmayan ülkelere göre daha azdır. Bunun en büyük sebebi geniş dairede siyasî mobbinge karşı örgütlü ve duyarlı olan demokratik toplum ve bir ekip ruhunun anında birleşerek karşı koyabilmeleridir. İster bir fert siyasî mobbinge maruz kalsın, isterse bir grup mobbinge maruz kalsın demokratik ve örgütlü toplum anında reaksiyon gösterebilmektedir.

Üstelik demokratik bir yönetime sahip ve şeffaf olan toplumlarda siyasilerin, siyasî mobbing yaparak, taraftar sayısını arttırması mümkün olmadığı gibi var olan taraftarlarını da kaybetme riski de vardır. Zaten demokratik toplumlarda örgüt olmak bir zorunluluktur. Bir toplum örgütlü ise o toplumda her tür haksızlığa karşı duyarlılık da gelişmiş demektir. 

Devletin organları, idare makamları, askeri, yargısı, eğitimi, sağlığı v.s. bütün organları, yaptığı her uygulamayı siyasilerin direktifleri doğrultusunda yapmaya başladıkları andan itibaren artık siyasî mobbing zayıflar için ve farklı görüşte olanlar için başlamış demektir.

Bir kuruluşta ihalelerin kimlere verileceği, kimlerin işe alınacağı, kimlerin atanacağı önceden tahmin edilebiliyorsa zayıflar veya farklı görüşte olanlar için mobbing başlamış demektir.

Siyasilerin mobbingi de en acımasız, sürekli ve sistematik olanıdır. Güç merkezinin çok büyüdüğü siyasî ortamlarda, farklı olan, azınlıkta olan ve muhalefette olan mobbing kurbanı olacak demektir. Çünkü hafifçe başını kaldırsan yok edilme korkusuyla devam ettirilen sahte bir güç ve saltanatın gölgesi sinmiştir.

İlginçtir mobbinge maruz kalan kişi veya kişilerin özelliklerine bakacak olursak genellikle zeki, yetenekli, öngörü sahibi, farklı görüşlere alternatif yaklaşımlar geliştirebilen, başarılı, dürüst, güvenilir, politik davranmayan, destekleyici iletişim tarzını kullanan kişilerdir. Nitekim mobbingle kurulan sahte saltanat sisteminin devamı için farklı düşünenler, dürüst insanlar, politik davranmayanlar tehlikelidir. O yüzden de yıldırılmaları, bıktırılmaları yoksun bırakılmaları ve saygınlıklarının yok edilmesi gerekmektedir.

Hasılı; Türkiye mobbing cennetidir. Bir dönem tek partili zihniyeti, dindar Anadolu insanına, sağcısı solcusuna, Türk’ü Kürt’e, Sünni’si Alevi’sine bir dönem başörtülülere mobbing uygulanmıştır. Şimdi de dindar görünümlü elitler partiperestlikle mobbing uyguluyor. Bu zincir ancak demokrasi ile sivil toplum örgütlenmeleriyle kırılacaktır. Yoksa yarın dengeler değiştiğinde bugünün muhalefettekileri de aynı yanlışa düşecek ve bu müstebit zihniyet devam edip duracaktır. Bu yüzden nasıl olsa benim oyum azınlıkta kalacak düşüncesiyle davranan insanlar demokratik düşünmeyen insanlardır. Zira böyle söyleyenlerin reyleri zaten istibdadı devam ettirmektedir.