Sevinçlerini, üzüntülerini, özel günlere mahsus duygu ve düşüncelerini ahenkli mısralara dökmüştür. Bayramlar da milletimizin en özel günlerinden birisi olduğu için, bayram üzerine de çok güzel şiirler yazılmış, ilahiler söylenmiş, türküler dillendirilmiştir. 

Kimisi “uzat ellerini bayramlaşalım” diye dokunmanın ve yaklaşmanın hasretini dile getirirken, kimisi de kendisini hüzün dalgalarına teslim etmiş, “bayram gelmiş neyime, kan damlar yüreğime” diyerek hasret acısını kalp yarası ile ifade etmiştir.

Tasavvuf edebiyatımızda da bayrama ilişkin klasikleşmiş şiirler vardır. Hacı Bayram Veli Hazretleri, bayram duygularını şu şekilde ifade eder:

Bayramim imdi, bayrami imdi,
Yar ile bayram eyledi şimdi.
Hamd senalar hamd-ü senalar,
Yar ile bayram etti bu gönlüm.

Hacı Bayram Veli’nin halveti olan Alvarlı Efe Hazretleri, bayram günü coşar ve ruhundan taşan duyguları dilinden şöyle dökülür:

Can bula cânânını
Bayram o bayram ola
Kul bula sultanını
Bayram o bayram ola.

Hüsn ü keder def ola
Dilde hicap def ola
Cümle günah efola
Bayram o bayram ola

Lütfi ya lütfü kerim
Erişe rahm ü rehim
Bermurade de fehim
Bayram o bayram ola

Bilindiği gibi, İslam âleminin iki büyük bayramı vardır. Birisi, Ramazan Bayramı, diğeri, Kurban Bayramıdır. Osmanlı Devletinde bayramlar yerleşmiş kuralları olan törenlerle kutlanırdı. Üç gün süren Ramazan Bayramı’na “Iyd-i Said-i Fıtr”, dört gün süren Kurban Bayramı’na ise “Iyd-i Adha” adı verilirdi. Bayramlarda yazılan kasidelere de, “iydiyye” denilirdi. Şimdi bu “iydiyye” lerden bir kaç örnek verelim:

Sanmanız gülgûn şafak oldu ufuktan âşikâr,
Iyd için çarh-ı felek sevrini kurbân eyledi. (Hayâlî  Bey)
(Ufuktaki kızıllığı şafaktan sanmayın, o kızıllık, feleğin kestiği kurbanın kanındandır)
Divan edebiyatında da Nedim’in şu dörtlüğü meşhurdur:
İyd erişsin bais-i şevki cedid olsun da gör, 
Seyr-i sadabad’ı sen bir kere ıyd olsun da gör, 
Guşe guşe mihrler mehler bedid olsun da gör, 
Seyr-i sadabad’ı sen bir kere ıyd olsun da gör.

Bayram edebiyatı deyince, İstanbul âşığı olan Yahya Kemal Beyatlı, “Süleymaniye’de bayram sabahı” şiirinden bahsetmeden olmaz:

Artarak gönlümün aydınlığı her saniyede
Bir mehâbetli sabah oldu Süleymâniye’de
Kendi gök kubbemiz altında bu bayram saati,
Dokuz asrında bütün halkı, bütün memleketi
Yer yer aksettiriyor mavileşen manzaradan,
Kalkıyor tozlu zaman perdesi her an aradan.
Gecenin bitmeye yüz tuttuğu andan beridir,
Duyulan gökte kanat, yerde ayak sesleridir...
Mehmed Akif de, bayramı şu beyiti ile dile getirir:
Âfak bütün hande, cihân başka cihândır,
Bayram ne kadar hoş, ne şerâretli zamandır. 

Bayram yazımızı, “Gurbette Bayram” adlı şiirimizi paylaşarak bitirirken, kurban bayramınızı tebrik ediyor, bayramların memleketimize ve âlem-i İslâma hayırlar getirmesini diliyorum.

Bayram sabahında şafak sökmeden, 
Kaldırır insanı gurbette bayram. 
Herkes sılasına doğru giderken, 
Soldurur insanı gürbette bayram. 

Dostlar kucaklaşır, öpülür eller, 
Bir selam getirmez sıladan yeller, 
Garip diyarıdır şu gurbet eller, 
Çürütür insanı gurbette bayram. 

Taş yürekli dağlar kesti yolumu, 
Kimselere diyemezdim halimi, 
Şu sıla hasreti çözdü dilimi, 
Söyletir insanı gurbette bayram. 

Akşam oldu gün ufuktan aşıyor, 
Hüzün damla damla kalbe düşüyor, 
Kurtlar kuşlar bile bayramlaşıyor, 
Ağlatır insanı gurbette bayram.