Nasıl bir şey ölmek? İnsanın varoluşundan beri merak ettiği soru üzerine nice insanlar kafa yordu. Sosyoloji ve kamu sağlığı alanında çalışmalarıyla tanınan akademisyen Dr. Allan Kellehear, “Ölme Üzerine Bir İnceleme” adında derlediği kitapta, bu soruya cevap arıyor: “Ölmek ne tek bir şey, ne tek bir deneyim, ne de basitçe sağlık durumundaki kötüleşme ya da zayıflık klişesi. Ölme her zaman sağlık durumundaki kötüleşmeyle, umutsuzlukla ilişkili olmasa da, sağlığını yitirme ve çaresizlik hemen her zaman hayatın sona erişiyle ilişkilendirilir.”

Ölmek üzücü değil

Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi’nin Temmuz ayındaki yeni kitapları arasında yer alan, Kellehear’ın derlediği Ölme Üzerine Bir İnceleme insanın ölme deneyimini ve bu deneyimin karmaşıklığını okurun önüne bir parça olsun serebilmeyi amaçlayan bilim insanlarını ve görüşlerini bir araya getiriyor. Ölmeyi üzücü ve kötü bir durum gibi göstermek yerine, ölüme farklı boyutlarıyla bakarak düşünmeye dâvet ediyor. Kitabın amacı bizi durup bir daha düşünmeye, ortak yazgımızı daha dikkatli, daha incelikli, hatta daha umutlu biçimde yeniden gözden geçirmeye yüreklendirmektir. 

Yazar ölümü, hayatla bir tutmuştur: “Ölmek de tıpkı yaşamak gibidir, çünkü ölmekte olan insanlar yaşayan insanlardır: Henüz ölmemişlerdir. Bu açılardan bakıldığında, insanın ölme deneyimi karmaşık, çeşitli, şaşırtıcı ve ihtimallerle doludur.

Ölümle birlikte yaşamak

İlk bölümler, ölme ve ölüm hadisesinin gerektirdiği klinik ve biyolojik süreçlerin bazılarını ele alıyor. Bu bölümlerin yazarları okuyucuya ölümden önceki son anlarımızın gerisindeki organik ve canlılıkla ilgili temelleri hatırlatıyor.  Bu gözlemlere ek olarak, sanat veya edebiyatta, beyaz perdede veya Batı ilâhiyatı, felsefesi ve tarihinde işlendiği haliyle ölme hakkındaki diğer düşünceler ve gözlemlere de yer veriliyor. Bu geniş çerçeve içinde yazar, “ölüm ve ölme” üzerine olmaktan ziyade “ölmeyle birlikte yaşamak” gerektiğini tavsiye ediyor.

HABER: KÜBRA ÖRNEK