Ma’rifetün’nefs, yani, nefis eğitimi ve terbiyesinden bihaberdirler. Kimi, ne kadar sevmeleri, kimden ne kadar korkmaları, kime ne kadar şefkat ile kime ne kadar öfke beslemeleri gerektiğini bilmiyor.  

Meselâ, sevgi nedir, kimi ne kadar sevmeli, gibi soruların cevapları doğru olarak verilmeli. Aksi halde yabanilik, ayrılık, kutuplaşma, onlar       da kaos, kriz ve kargaşa getirir. 

Sevgi deyip geçemeyiz: Aşırı ve yersiz sevgi sapkınlık getirir. Meselâ, Rafizilerin Hz. Ali’yi (ra), Hıristiyanların Hz. İsa’yı (asm) sevmeleri (İlah derecesine çıkarmışlar) onları Cehenneme attı! 

Halbuki sevgi, yaratılış ve varoluş gayemizi anlamakta hayatî, ebedî ve bediî (estetik) fonksiyonlar taşır. Ve gerçekleri araştırmaya sevk eder. (Divan-ı Harb-i Örfî, Enstitü/internet, s. 28) 

Sevgi; itaat, saygı ve kaynaşmanın da direği olduğundan ona dayanan fert, aile, toplum, eğitim ve yönetim mutlak başarıya ulaşır. Çünkü o, özgüvenin, başarının da temeli, itici gücü, ekonomik kalkınma ve ilerlemenin de dayanağıdır.  

İman, İslâmiyet, cinsiyet ve insaniyet gibi nuranî, kuvvetli zincirler ve manevî kaleler de sevgi sebebidir. (Hutbe-i Şâmiye, Enstitü/internet, s. 58) 

Sevgi çeşitlerine gelince, hakikî ve mecazî” olmak üzere ikiye ayrılır: 

Hakikî sevgi: Soyut olarak sevgiyi, sevgi mahalli kalpleri, sevenleri, sevgi sebeplerini Habib-i Mutlak olan yüce Allah yaratmıştır. Habib ismini zerrelerden kâinat simasına kadar her şeye yansıtmıştır. (Sözler, s. 322) Her şeyi, yüce Rabbimizin Habib/Rahim/Vedûd gibi sonsuz isim ve sıfatları hesabına seversek; sevgimiz de sonsuzlaşır. Allah’ı tanımaktan gelen sevgi, en büyük maya ve iksir olur. (Mektubat, s. 434.)

Zira, pek çok âyette olduğu gibi, Allah, sırat-ı müstakim denen doğru yolda olanları sever, temiz olanları sever, (Bakara Sûresi, 222), iyilik yapanları sever, merhamet edenleri sever, sev dediklerini sevenleri sever.  

Mecazî sevgi: Bizzat nefis ve madde hesabına, onların fani, geçici, solan, yok olan yönlerine olan sevgidir. (Mektubat, s. 434)   

Hakikî muhabbet, lâyık olanı sevmektir, karşılıksız gerçek sevgidir. Hakikî olmayan, yersiz ve mecazi sevgi insanı felâkete sürükler!