Türkiye’yi idare edenler de bu durumun farkındalar ve zaten inkâr da etmiyorlar. Sadece ara sıra yaptıkları açıklama ve hazırladıkları ‘paket’lerle bu durumu düzelteceklerini beyan ediyorlar. Buna rağmen adalet canibinde ciddî bir düzelme olmadığı belli.

2021 Yolsuzluk Algı Endeksi’nde ‘hukuk azaldıkça yolsuzluğun arttığına’ dikkat çekilmiş. Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 2021 Yolsuzluk Algı Endeksi’nde 180 ülke arasında 96. sırada yer alan Türkiye, 2012’den bu yana 42 basamak gerileyerek son 10 yılın en düşük puanını almış. 

Habere göre Türkiye ile aynı puanı paylaşan ülkeler, Arjantin, Brezilya, Endonezya, Sırbistan ve Sahra-Altı Afrika’da küçük bir krallık olan Lesoto olmuş. Geçen yıl yayınlanan 2020 Endeksi’nde Türkiye, yolsuzluk algısında 40 puanla 180 ülke arasında 86’ncı sırada yer alıyormuş. Buna göre Türkiye, son bir yılda bu alanda 2 puan düşüşle 10 basamak gerilemiş. 2012’de açıklanan endekste 49 puanla dünya genelinde 54′üncü sırada yer alan Türkiye, 10 yılda önemli ölçüde gerileyerek 42 basamak birden geri düşülmüş. (dw.com/tr, 25 Ocak 2022)

Aynı rapora göre yolsuzluk, demokrasi ve insan hakları arasındaki bağlantıyı vurgulayan endeksin bu yılki sonuçları, temel örgütlenme hakkı ve ifade hürriyetini koruyan ülkelerin yolsuzluğu genel olarak kontrol ettiklerini gösteriyormuş. Endekste en üstte yer alan Danimarka, Finlandiya ve Yeni Zelanda; ‘Demokrasi Endeksi’nde insan hakları puanı en yüksek ülkeler arasında yer alması dikkat çekmiş. Uluslararası Şeffaflık Örgütü Başkanı Delia Ferreira Rubio, insan haklarının yolsuzlukla mücadeledeki önemine dikkat çekerken, “Otoriter yaklaşımlar, kuvvetler ayrılığı ilkesini yok ederek yolsuzlukla mücadele çabalarını bir elitin kap-rislerine bağımlı hale getirir. Yolsuzluktan arınmış bir topluma giden tek sürdürülebilir yol, insanların hürce konuşabilmelerini ve iktidara hesap sorabilmelerini sağlamak” demiş.

Ne kadar hak, hukuk ve adalet olursa o kadar ‘ekmek’ ve zenginlik olur diyenlere itiraz edenler acaba bu raporu nasıl yorumlayacaklar? “Hak, hukuk olsun. İş ve aş peşinden gelir” diyenleri kınayanlar bu rapora itiraz edebilecekler mi? 

Türkiye’nin hak, hukuk ve adalet yolunda ilerlemesi aynı zamanda ‘zenginlik’ yolunda ilerlemek anlamına gelir. Bazıları bu gerçeği görmeyip ‘önce zenginlik’ demeyi sürdürüyor. Maalesef sonuçta, hem zenginlik hel de hak, hukuk, adalete ulaşmak mümkün olmuyor. 

Tabiî ki hak, hukuk ve adalet yolunda sağlam adımlarla ilerlemek ‘hukukçular’a sorumluluk yükler. Nasıl ki eğitimi iyi hale getirmek için işe öğretmenlerden başlamak icap ediyorsa; hukuk sistemini iyileştirmek de; hâkim ve savcıların ehil, âdil ve eğitimli olmalarına bağlıdır. Türkiye bunu yapmak yerine sadece ‘iyi kanun’ hazırlamaya odaklanıyor ve kaybediyor.

Haksızlık, hukuksuzluk ve adaletsizliğin sona ermesini isteyen herkes ‘daha iyi bir hukuk sistemi’ için çalışmalı vesselâm.