Zahmeti yok, sevabı çok olan ibadetlerden birisi de selâmlaşma sünnetidir.
“İslâm’ın hangi özelliği daha hayırlıdır,” diye sorduğumda Resûl-i Ekrem:
“Yemek yedirmen, tanıdığın ve tanımadığın herkese selâm vermendir.” buyurdu. 1
Yani Allah'ın kaleme ilk yazdırdığı şeyin; Hz. Muhammed sallâllahu aleyhi ve sellem selâm vermesi, verdiği selâma yine kendisinin cevap vermesi ile selâmın sünnet, alması yani karşılığını vermesinin farz olduğunu söyler.
Selâm insanlık tarihiyle başlamış ve son insanın, son nefesini verene kadar da devam edecektir.
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, izin almadan ve ev ahalisine selâm vermeden girmeyin.” 2
Bir eve girmek için izin alınması ve selâm verilmesi gerektiğidir.
Sünnet olan “es-selâmü aleyküm” (çoğul) yahut “es-selâmü aleyke” (tekil bay, aleyki bayan) gibi ifâdelerle selâm verilmektir. “ve aleykümü’s-selâm” yahut “ve aleyke’s-selâm” şeklinde de mukâbelede etmektir.
Rasulullah Sallâllahu Aleyhi ve Sellem, “Müslüman’ın Müslüman üzerindeki hakkı altıdır.” buyuruyor:
1) Ona rastladığın zaman selâm ver,
2) Seni dâvet ederse, dâvetine icabet et,
3) Senden nasihat isterse ona nasihat et,
4) Hapşırınca elhamdulillah derse, ona yerhamukellah de,
5) Hastalanırsa ona hasta ziyareti yap,
6) Öldüğünde arkasından git’ buyurdu.” 3
Selâm vermek sünnet, selâmı almak ise farz-ı kifayedir.
Selâm; ayıplardan, afetten salim oluş, selâmet, iyi ve hayırlı çıkma, emniyet, sulh, asayiş, bütün korktuklarından emin olma ve Allah’ın rızasına kazanmak için mü’minlerin birbirlerine yaptığı duâdır.
Selâmun aleyküm dışındaki bir selâmlama, sünnet olan selâmın yerini tutmaz.
Adap olarak; büyüğün küçüğe, yürüyenin durana, az olanların çok olanlara, binek üzerinde olanların yürüyene, yüksekte olanların diğerlerine selâm vermesidir.
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Bir selâm ile selâmlandığınızda ondan daha iyisiyle veya aynısıyla selâmı alın…” 4
Bir meclise girildiğinde veya birisine rastlandığında ilk iş selâm vermek/almak olmalıdır.
Rasulullah (asm):
“Selâm kelâmdan öncedir’ buyurdu.” 5
Selâm ve duâ ile...
Dipnotlar:
1- Buhârî, Îmân, 20.
2- Nur 27.
3- Müslim 2162/4, 5, Buhari 1239.
4- Nisa 86.
5- Tirmizi 2841.