Viyana Kilisesi’nde iftar buluşması - Kilisede iftar veren rahip de oruç tuttu
Hollanda iftarında Veda Hutbesi mesajı

HABER: NURSEZA PARLAKOĞLU
[email protected]

Gazeteci İlhan Karaçay, Ramazan ayı ve Ramazan Bayramının, Avrupa’da ve hatta tüm dünyada da bir ‘Kültürel Değer-Ritüel’ olarak kabul gördüğüne dikkat çekti.

Karaçay, şunları söyledi:

“İslam aleminin her yıl kutlamakta olduğu Ramazan ayı ve Ramazan Bayramı, şimdi artık Avrupa’da ve hatta tüm dünyada bir ‘Kültürel Değer-Ritüel’ olarak kabul görüyor. Geçirdiğimiz iki yıllık pandemi dönemi, Ukrayna-Rusya savaşı ve Anadolu depreminin ardından gelen bu yılki Ramazan, İslam aleminin dışında, tüm dünyada daha duyarlı ve sıcak karşılandı. Bu yıl, her zamankinden çok daha içtenlikle karşılanan Ramazan ayı, Hollanda’da da bir başka duyarlılıkla kutlandı. Bunun en iyi örneklerinden birini Hollanda’da yaşadık. Hollanda Kralı Willem Alexander, ülkedeki ilk Türk Belediye Başkanı olan Huri Şahin’in organize ettiği iftar sofrasına katıldı. İftar sofrasına katılanlarla, özellikle komşuluk ilişkileri ve kültürleri hakkında sohbet eden Kral Willem-Alexander, farklı kültürlerden çok sayıda kişinin böyle bir organizasyonda bir araya gelmesinin oldukça önemli olduğunu belirtti.”

Veda Hutbesi'ne işaret etti

“Hollanda’daki iftar sofralarına, sadece Kral Willem Alexander değil, Bakanlar, Belediye Başkanları ve üst düzey yöneticiler de katıldı. Hollanda Hukuku Koruma Bakanı Franc Weerwind, iyi bir iletişimin, samimi bir selamlama ile başladığını belirterek, “Karşılıklı birlikteliğin bu özel gecesinde sizleri selamlıyorum. Bu akşamı sizlerle birlikte kutlamaktan onur duyuyorum. Ramazanın sadece hoşgörü, cömertlik, hayırseverlik ve beraberlikten ibaret olmadığını öğrendim. İslam’a göre oruç tutmak aynı zamanda kendine hâkim olmayı öğretir ve disiplin, tahammül ve nefis gibi niteliklere katkıda bulunabilir.” diye konuştu. Hollanda Ayrımcılık ve Irkçılıkla Mücadele Ulusal Koordinatörü (NCDR) Rabin Baldewsingh, Hz. Muhammed’in veda hutbesine işaret ederek, hiç kimsenin kimseden üstün olmadığını, üstünlüğün ancak takvada ve iyi bir insan olmakta olduğuna vurgu yaptı.”

Bir araya gelip birlikte yürüyoruz

Bakan Van Gennip, iftar sofrasında olmanın kendisi için onur verici olduğunu belirterek, “Ramazan artık Hollanda’da geleneksel hale geldi. Bir arkadaş, tanıdık veya meslektaşla oruç tutan gayrimüslimlerle ilgili hikayeleri de muhtemelen biliyorsunuzdur. Aynı şekilde iftar veya Ramazan Bayramı davetini kabul edenler çoğalıyor. Bu şekilde daha fazla bir araya gelip birlikte yürüyoruz ve bu çok güzel bir gelişmedir” ifadesini kullandı. İftara katılan Amsterdam Belediye Meclisi Üyesi Erik Schmit, “Burada olmak çok güzel. Çünkü burada dünyanın her yerinden insanı görebiliyorsunuz. Türk, Faslı ve Hollandalılar. Amsterdam Belediye meclisi üyesi olarak, şehrimizin dünyanın her yerinden gelen insanları barındırmasını görmek çok güzel” dedi.

Avrupa’da hareketlilik görüldü

“Ramazan, Avrupa’nın bir kültür değeri olma yönünde hızla ilerliyor. Her yıl olduğu gibi, 2023 yılında da, Ramazan’ın gelmesiyle, Avrupa’da gözle görülebilir bir hareketlilik görülmektedir. Hareketlilik çerçevesinde, Ramazan etkinliklerinin geçmiş yıllara göre arttığını, bu yıl iftar programlarının Müslüman kuruluşların yanı sıra, bazı kamu kuruluşlarında da organize edildiğini belirtmeliyiz. Medya, siyaset, eğitim organları, devlet daireleri, belediyeler, stadyum ve camilerde yapılan iftar programları, Ramazan’ın artık Avrupa’da bir kültürel değer olarak kabul edileceğinin işaretleri olarak yorumlanabilir. Bu yazıda, Avrupa’nın farklı merkezlerinde organize edilen iftar programları ve Hollanda örneğinden hareketle, Ramazan’ın yirmi milyon Müslümanın yaşadığı Avrupa’da bir kültürel değer olma yönünde hızla ilerlediğini ifade etmeye çalışacağım.”

Müslümanlarla dayanışma için oruç tuttu

“Aileler arası iftar davetlerini takip eden dernek, vakıf ve cami iftar programları, bir müddet sonra içinde yaşanılan ülke insanları, komşular, iş ve okul arkadaşları, iftar programlarında görülür hale gelmiştir. Böylece Avrupa’da Ramazan kültürü yeni boyut kazanmıştır. Bu süreç 1990’lı yıllarda kendini göstermiştir. Örneğin, 1995, 1996 yıllarında Amsterdam Türkevi’nin organize ettiği “Ramadan meer dan het Vasten” (Ramazan oruç tutmaktan ibaret değildir) programlarına mahalle sakinleri, belediye çalışanları, siyasi parti, sendika ve medya temsilcileri katılmışlardır. Yine bu yıllarda, kuruluşların organize ettikleri iftar programları yanı sıra, içinde yaşanılan ülkenin farklı kurumlarında çalışan Müslüman bireyler de, Ramazan süresince, kurumlarında Ramazanla ilgili bilgilendirme toplantıları ve iftar programları düzenlemişlerdir. Öyle ki, Müslüman çalışanların oruç tutarken neler hissettiklerini tecrübe etmek ve dayanışma için, oruç tutan Hollandalı, Alman yöneticiler ve çalışanlar da bulunmaktadır.”

Daha farklı bir boyut kazandı

“Avrupa’da Ramazan kültürünün gelişmesi 2010’lı yıllardan sonra farklı bir boyut kazanarak, var olan iftar gelenekleri yanı sıra, kalabalık sayıda davetlilerin katıldığı büyük salonlara ve festival şeklinde yer yer Ramazan boyu devam eden çok yönlü organize edilen etkinliklere dönüşmüştür. İlk kez 2012 yılında Almanya’nın Dortmund kentinde organize edilen ‘Festi Ramazan’, her yıl genişletilerek, diğer ülkelerde de organize edilmeye başlanmıştır. Diğer taraftan, Hollanda Türk İşadamları Derneği HOTIAD’ın, gelenek haline getirdiği, Hollanda siyasetçilerinin de katıldığı “Ulusal İftar” programı da, Avrupa’da oluşan Ramazan kültürünün farklı boyutunu oluşturmaktadır.

Kovid 19 salgını nedeniyle iki yıl sekteye uğrayan Avrupa’daki Ramazan etkinlikleri, 2023 yılı itibarıyla çok daha farklı bir boyut kazanmıştır.” 

Avrupa sosyolojisinin bir parçası haline geldi

“Bu yıl Ramazan’ın başladığını, başta Müslüman topluluklardaki hazırlıklar olmak üzere, Avrupa’daki zincir marketlerin oluşturdukları özel Ramazan köşeleri, bir çok kurum ve kuruluşun yayınladığı, ‘Ramadan Mubarak, Ramadan Kareem’ mesajlarıyla geniş kitleler öğrenmiş oldu (Güngör, V. 2023). Ramazan’ın gelişi, İngiltere’nin başkenti Londra‘da bulunan ünlü Victoria ve Albert müzeleri ve Chelsea futbol takımının Stamford Bridge Stadında organize edilen geniş katılımlı iftar programları ile perçinlendi. Avrupa ülkelerinin farklı başkentlerinde yapılan ve yer yer, yerli halkın da katılım sağladığı iftar organizasyonları, Ramazan’ın, artık bir Avrupa kültür değeri olduğunu ve Avrupa sosyolojisinin bir parçası haline geldiğini gösterir niteliktedir. İngiltere’de organize edilen ve sosyal medyada büyük yankı uyandıran görkemli iftar programlarından sonra, Hollanda’da farklı bakanlıklarda çalışan Müslüman personelin organize ettikleri iftar programları da, 2023 Ramazan’ının en belirgin etkinlikleri arasında yerini aldı.”

Belçika Başbakanı gençlerle iftar yaptı

“Belçika Başbakanı Alexander De Croo, başkent Brüksel’de bir grup Müslüman gencin düzenlediği iftara katıldı. Gençlerle sohbet eden De Croo, Somali asıllı bir gencin okuduğu ezanı dinledi ve iftarını açan gençlere hurma yiyerek eşlik etti. Başbakan De Croo, Türkiye, Fas, Sudan, Irak, Somali gibi birçok ülkeden gelen gençlerle gece boyunca yaptığı uzun sohbetten sonra, Belçika’daki Müslüman toplumuna şu mesajı iletti: “Belçika çok çeşitlilik içeren bir ülke. Müslüman toplumu önemli bir toplum ve pek çok diğerleri gibi Belçika’nın bir parçası. Ayrıca konuşma, birbirimizi dinleme, bu akşam olduğu gibi gençleri dinleme zamanı. Arzularını, sorularını dinleme zamanı. Benim için de önemli olan bu. Evet bu dini bir gece ama aynı zamanda insani bir an.”