"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Meşrûtiyet, cumhuriyet manasındadır

Halil ELİTOK
04 Ağustos 2019, Pazar
Günümüzde pek çok insanın karıştırdığı kavramlardan birisi de, meşrûtiyet ve cumhuriyet konusudur. Meşrûtiyet, cumhuriyet anlamında mıdır? Yoksa ayrı ayrı manalara mı gelir? Bir çokları ayrı manalara geldiğini söylese de, Bediüzzaman bu konuya çok net bir şekilde açıklık getirmiştir.

Meşrûtiyet-i meşrûa cumhuriyet manasını tazammun ettiğini Divan-ı Harb-i Örfi adlı eserinde şöyle ifade eder: “Cumhuriyet ki, adalet ve meşveret ve kanunda inhisar-ı kuvvetten ibarettir.” (O zaman Meşrûtiyet; şimdi o kelime yerine Cumhuriyet konulmuş.) 1 

Meşrûtiyet-i meşrûa, kaynağını Kur’ân ve Sünnetten alan bir meşrûtiyet, yani cumhuriyet idaresi, ağayla marabanın, patronla işçinin, zenginle fakirin bir arada idare edilmesinin zeminini oluşturur.

Esasında meşrûtiyet kaynağınn dört mezhebe uıygun olduğu gerçeğini Bediüzzaman Divan-ı Harb-i Örfî adlı eserinde şöyle anlatır: “Adalet namazında kıbleniz dört mezhep olsun. Ta ki, namaz sahih ola. Zira, hakaik-ı Meşrûtiyetin sarahaten ve zımnen ve iznen dört mezhepten istihracı mümkün olduğunu dâvâ ettim.” 2

Aynı zamanda Meşrûtiyetin hâkimiyet-i millet olduğunu Bediüzzaman Münâzarât adlı eserinde şöyle anlatır: “Meşrûtiyet hâkimiyet-i millettir. Yani efkârı amme bizim misal-i mücessemi olan mebusan hâkimdir; hükümet, hadim ve hizmetkârdır.” 3

Asr-ı Saadet’te Hulefa-i Raşidin, Ebu Bekir başta olmak üzere diğer halifeler reis-i cumhur hükmün olanlardan birisi olan Hz. Ömerdir. Bir tavaf esnasında bir kölenin yanlışlıkla sahabeden birisinin eteğine basması üzerine, o sahabe köleye tokat vurur. Bunun üzerine konu Hz. Ömer’e intikal ettiğinde şöyle der: “Annelerinden hür olarak doğan insanları ne zaman köleleştirdiğiniz.”

Mânasını Kur’ân ve Sünnetten alan Cumhuriyetin temel vasıfları olan “adalet, meşveret ve kanunda inhisarı kuvvet” esasları çerçevesinde uygulanmıştır.

Cumhuriyet, mana ve öz itibariyle İslâmiyete uygun bir yapıyı bünyesinde barındırır. Tarih sahnesindeki yanlış uygulamalar, cumhuriyete fatura edilemez. Adı Cumhuriyet olduğu halde uygulamaya yansımayan cumhuriyete, cumhuriyet değil, onun adı başka bir şey. Çünkü; isminin cumhuriyet olması değil, muhtevasının ve uygulamasının hakikî cumhuriyet olması önemlidir.

Dipnotlar: 

1- Divan-ı Harb-i Örfi, s. 65.

2- Divan-ı Harb-i Örfi, s. 25.

3- Münâzarât, s. 27.

Okunma Sayısı: 4616
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • Müjdat Bayar

    4.8.2019 11:43:53

    Hakiki anlamda cumhuriyeti ve adaleti anlayabilsek bu hâlde olmazdık.Hz.Ömer'in (r.a) adaletini,meşveretini güzel güzel anlatırız.Önemli olan bunun tatbikidir.

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı