Her ne kadar yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, Hindistan’ın dünyaca ünlü Aligarh İslam Üniversitesinin (AMU) 100’üncü yıl dönümü kutlamalarına gölge düşürmüş olsa da kurumun Güney Asya Müslümanlarının siyasi kimliğine katkısı ve Türkiye ile bağlantıları, onu hatırlanmaya değer kılıyor.
AMU, bugüne dek 8 devlet başkanı yetiştirdi. Bunlardan 5’i Pakistan’ı diğerleri ise Bangladeş, Maldivler ve Hindistan’ı yönetti. Ayrıca geçen yüzyılda 50’den fazla bakan, vali, baş yargıç üniversitenin sıralarından geçti. Üniversite, yetiştirdiği öğrencilerle tarih sayfalarında benzersiz bir iz bıraktı. 19’uncu yüzyıl reformcusu ve düşünür Sör Seyyid Ahmed Han’ın 1877’de kurduğu modern yatılı okul, kısa zamanda Güney Asya İslâm siyasetinin ve İngiliz sömürge yönetimine direnişin olgunlaştığı bir kuluçka haline geldi. Okul, uzun bir mücadelenin ardından Aralık 1920’de üniversiteye dönüştürüldü.
Trablusgarp ve Balkan savaşları için yardım topladılar
Teksas Üniversitesinden emekli profesör, yazar Gail Minault, yatılı okul öğrencilerinin 1912-1913 yıllarında Trablus ve Balkan Savaşları’nda Türkiye’ye yardım toplamak için nasıl kendi masraflarından kestiğini hatırlıyor. Öğrenciler 13 bin 800 Osmanlı lirası, yani altın fiyatına oranda bugünkü değeriyle 38 milyon 155 bin 500 Türk lirası (yaklaşık 5 milyon dolar) para toplamış.
AA