Rumeli’nin fethi, İstanbul’un fethinden yaklaşık yüz sene evvel başladı. Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı akıncılarının Gelibolu kıyılarına ilk geçişlerine dair 28 Mayıs 1352 tarihi başlangıç olarak kabul edilir. Biz de bu yazıda o dönemi anlatmaya çalışalım.

«

Cenab-ı Hak, Kur’ân’a hürmetkâr bir hanedana mensup olan Osman Gazi’ye küçük bir beyliği büyük ve cihangir bir devlete dönüştürmeyi nasip etti. Namık Kemâl’in Hürriyet Kasidesindeki ifadesiyle:

Biz ol al-i himem erbab-ı cidd û içtihadız kim,

Cihangirâne bir devlet çıkardık bir aşiretten.

Osmanlı Devletini 1299’da Söğüt’te kurmaya muvaffak olan Osman Gazi (1258-1326) zamanında, sırasıyla Domaniç, Koyunhisar, Karacahisar, Bilecik, Yarhisar, İnegöl, Yenişehir, Mekece, Akhisar, Geyve, Gölpazarı ve Mudurnu fethedildi.

Osman Gazi’den sonra Osmanlı tahtına oturan oğlu Orhan Gazi (1281-1362), babasından devraldığı ülkenin sınırlarını birkaç misli daha genişleterek devlete devlet kattı. Bursa, onun zamanında açılıp gülzâr oldu. Malum, babasının vasiyeti vardı: “Ey oğul! Bursa’yı aç, gülzâr eyle” diye… 

Bursa’nın ardından sırasıyla İznik ve Gemlik gibi tarihî ve stratejik değeri yüksek merkezler de yine Orhan Gazi zamanında fethedilerek Osmanlı mülküne katılmış oldu.

Bir de, Osman Gazi’nin torunu, Orhan Gazi’nin oğlu Süleyman Gazi (1306-1357) var ki, başta Rumeli’ye geçiş olmak üzere, onun yaptığı fetihler dillere destan olup asırlarca berdevam eyledi.

«

Süleyman Gazi (Şezâde Süleyman, Süleyman Paşa) Anadolu’da büyük yararlılıklar göstermiş bir şahsiyet. Onun Rumeli’yi geçişini kolaylaştıran sebeplerin başında şunlar geliyor: 

1. Balkanlar’da başlayan ve bitmek bilmeyen etnik ve mezhep taassubuna dayanan çekişmeler, çatışmalar. 

2. Bizans İmparatorları tarafından, Sırp ve Bulgar kuvvetleriyle yaşadıkları savaşlarda Osmanlılardan yardım talebinde bulunması ve bu yardımların yeterince yapılmış olması. 

3. Gelibolu bölgesinde yönetici konumunda olan bazı Bizans tekfurlarının gizliden Müslüman olup, Rumeli’nin fethi için Osmanlı kuvvetlerini bölgeye dâvet etmesi.

«

Gazi Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri, kendinden gayet emin bir şekilde 28 Mayıs 1352’de Anadolu'dan Rumeli topraklarına kararlı bir geçiş yaptı.

Çanakkale Boğazı üzerinden Rumeli'ye ayak basan Osmanlı gaza ve cihad birlikleri, ilk etapta Gelibolu yarımadasına yerleşti. Komutanlardan Ece Beyi fetih hizmetleri için bu bölgede bırakan Süleyman Paşa, yanına aldığı akıncı birlikleriyle Rumeli'nin içlerine doğru ilerlemeye devam etti. (Not: "Eceâbât" ismi buradan geliyor.)

Hayatı boyunca zaferden zafere koşan "Rumeli Fatihi" Gazi Süleyman Paşa, kendisinden evvel Rumeli'ye geçiş yapanlar gibi geri dönmeyi hiç düşünmedi. Onun niyeti, gittiği yerlerde esaslı fetihlerde bulunmak ve oraları kalıcı eserlerle donatmak, mâmur etmekti. Nitekim, öyle yaptı. Fethettiği yerlerde mescidler, medreseler inşa ettirdi. 

İşte bundan dolayıdır ki, yüzlerce yıldır Bolayır'daki mezarı başında rahmetle anılıyor. Aynı rahmet duaları Süleyman Paşa gibi, arkadaşları Gazi Yakup Bey ve Ece Bey için de okunuyor.

Son bir nokta: Erken yaşta vefat eden vatan ve hürriyet şairi Namık Kemâl’in (1840-1888) mezarı da yine aynı mevkide, yani Bolayır’da bulunuyor. Allah cümlesine rahmet ve mağfiret eyleye…