Adına “hürriyet” denilmişti. Sonra “cumhuriyet” denildi. Son serüveni “demokrasi” oldu. Aslında birbirini tamamlayan bir idarî sistemin adı idi. Namık Kemal’in rüyası ile devam eden ve günümüze kadar gelen bir hasretti.

Yüzyılın başlarında Said Nursî buna gönül verdi. Baskı ve zulme karşı idi. “İstibdat hangi suretle gelse, rastlasam, sille vuracağım, velev meşrûtiyet libasını giyse de” diyordu. “Padişah, Peygamberimizin (asm) emrine uysa, itaat etse ve yoluna gitse, biz de ona itaat edeceğiz, yoksa zulüm eden padişah da olsa hayduttur” diyordu.

Ankara’ya dâvet edildiğinde, on maddelik beyannamede cumhuriyetin ana prensiplerini o günkü yetkililere hatırlatıyordu. “Bu inkılâbın temelleri sağlam gerek” diyordu.

Adı cumhuriyet, uygulanışı istibdat ve tek şahıs merkezli idarî sistem 1950’ye kadar tatbik edildi. Sonra 10 yıllık bir hürriyet havası. Devamında perde altındaki gizli kuvvet 12 Mart’ta, 12 Eylül’de demokrasiye hançer vurdular.

28 Şubat’ta postmodern darbe işin tadını kaçırdı. Arkasından gelen kuvvet, tek adamlık rejimini milletin başına belâ etti. Şimdi bu tek adamlık idarî sistem mazisi çok kısa bir zaman geçtiği halde tartışılmaya başlandı.

Son İstanbul seçimi, bunu biraz izah etti. “Bir millet cehalet ile hukukunu bilmezse, ehl-i hamiyeti dahi müstebit eder” diyor Bediüzzaman. İşin en önemli tarafı demokrasiyi bütün kurumları ile yerleştirmektir.

İleride bir ışık görülüyor mu? Demokrat ve Ahrar düşünce tekrar diriltilmeli.

İşin ikbal ve menfaat yönü karıştırılmadan bu anlayışın tekrar meydana çıkarılmasıdır.

Adres, Demokrat Parti’dir. “İnşallah o Demokratlar, istibdadı kaldırıp tam bir hürriyeti şer’iyeye vesile olacaklar” müjdesi geçmişte olduğu gibi bundan sonra da inşaallah tahakkuk eder.

Yol demokrasidir. Her şeyin önünü açacak, yüzyılın serüvenine nokta koyacak olan budur.