Bazı zamanlar çok önemli kararların, çok ehemmiyetli fikirlerin yer değiştirdiği birbirlerinin yerini aldığı görülür. Bu durumlar kendisini kendi fikir ve görüşlerini beğenen ve yalnız “benim” diyen adamlarla yine bu adamlar fikrinde olanlar arasında da olur. Çünkü hakperest adam taraftarlık yapamaz. Allah’ta böyle müsbet adamlara meselenin yere düşmemesi, fikirlerin zail olmaması için bu fırsatı vermez zaten.

Bazı dinî hizmetlerin yapıldığı topluluklarda biraz iş yapan, biraz tebarüz eden adam, “ben ben”, “benim benim” demeye başlar. Bilmiyor ki kendisini zümrüdü anka kuşu ve Kaf Dağı’nın üstünde görmeye neden olan, sebep olan; o içinde bulunduğu topluluktur, gruptur, cemaattir, cemiyettir vs. Yoksa yalnız başına hiçbir şey ifade etmeyen fikirleri, görüşleri değildir. Fiilî olarak da maddî hiçbir varlığı böyle hizmetleri yapmaya, yaptırmaya yetmez ve yetişemez.

Esasında Allah’ın yolunda Allah’ın dinini ve şânını yüceltecek olan yine Allah’ın takdir ve ihsanı ve istihdamı ile tahakkuk etmektedir, meydana çıkmakta ve olmaktadır.

İşlerine geldiği zamanlarda haksız yere, hak etmeden, muvazene ve dengeyi sağlayamadan, başkalarının hakkını çiğneyerek ve yalnızca kafasındaki küçücük fenerciğine güvenerek birilerini yüceltenler, hak etmediği mevkiî ve makamları verenler küçüğünde küçüğü kafa yapısı ve kabiliyetine sahip olanlardır.

Ne yazık ki böyle insanlar şu ahirzamanda hüküm verir olmuşlar. Her şeyi bilir olmuşlar. Herkese tek yönlü konuşarak kendi fikirlerini hak gibi kabul ettirir olmuşlar. Kendi bildiği kadarıyla hariçteki bilinen birçok fikirleri, kararları, görüş ve düşünceleri reddeder, savunur ve kabul etmez olmuşlar.

Gelgelelim asıl konuya. Hak aldatmaz, hakikatbin aldanmaz. Gayesi, hedefi, işi gücü hakikatin ortaya çıkmasını isteyen evvelâ hakkı ve hakikatı hakkıyla hak etmiş olmalıdırlar. Nasıl diyorsak hale, hallere ve tecrübelere bakacağız. Neticeler olmadan, gelmeden evvel habercilerini, öncülerini yollarlar. Azıcık Allah korkusu olan hak ve hakikat noktasında taviz vermez haksızca, haksızlıkların tarafı olmaz. Rastgele!..