Osman Bey: “İslâm’da evlilikte küfüv denilen eşlerin denk olması meselesini açıklar mısınız? Denk olmak ne demektir? Hangi noktalarda denk olmalıdır?”
Dinde Denklik
Evlenecek kız ve erkeğin boydan, yaştan tutun da, mal, mülk, meslek, din ve inanç, huy ve ahlâkta mümkün mertebe birbirine yakın değerler taşıması denklik oluyor. Bunlardan en önemlileri dinde ve dindarlıkta denkliktir.
Sırayla görelim:
1- Dinde denklik: Evlenecek kız ve erkeğin mümkünse aynı dine inanması, en azından kadının ehl-i kitap olması demektir. Müslüman bir erkeğin müşrik bir kadın alması haram olduğu gibi, Müslüman bir kadını müşrik bir erkekle evlendirmek de haramdır.
İlgili âyetler şöyledir:
* “İman etmedikçe putperest kadınlarla evlenmeyin. Beğenseniz bile, putperest bir kadından, imanlı bir cariye kesinlikle daha iyidir. İman etmedikçe putperest erkekleri de (kızlarınızla) evlendirmeyin. Beğenseniz bile, putperest bir kişiden inanmış bir köle kesinlikle daha iyidir. Onlar (müşrikler) Cehenneme çağırır. Allah ise, izni (ve yardımı) ile Cennete ve mağfirete çağırır. Allah, düşünüp anlasınlar diye âyetlerini insanlara açıklar.” 1
* “Mü’min kadınlardan iffetli olanlar ile daha önce kendilerine kitap verilenlerden iffetli kadınlar da, mehirlerini vermeniz şartıyla, namuslu olmak, zina etmemek ve gizli dost tutmamak üzere size helâldir.” 2
* “Kâfir kadınları nikâhınızda tutmayın.” 3
Dindarlıkta Denklik
2- Dindarlıkta denklik: Evlenecek kız ve erkeğin dini yaşama arzusunda, âhirete hazırlanmada, güzel huyda, güzel ahlâkta, edep ve terbiyede, dürüstlükte, haramlara karşı hassasiyette, helâlleri tercih etme duyarlılığında ve hizmet anlayışında birbirine denk olması sünnettir.
Peygamber Efendimiz (asm) buyurmuştur ki:
* “Kadınlar ile dört tür hasleti için evleniliyor: 1- Malı, 2- Soyu, 3- Güzelliği, 4- Dindarlığı. Ey Mü’min! Sen bunlardan dindar olanını seç! Yoksa fakirliğe düşersin!” 4
* “Kadınları sırf güzellikleri için nikâhlamayınız! Çünkü güzellik onları kibre sürükleyebilir. Kadınları sırf malları için nikâhlamayınız! Çünkü mal azdırabilir. Lâkin kadınları dindarlıkları için nikâhlayınız! Şüphesiz burnunun bir kısmı kesik, kulağı delik ve teni siyah dindar bir cariye dindar olmayan hür ve güzel kadından daha efdaldır.” 5
Bu hadislerin tefsirini yapan Bediüzzaman Hazretleri nikâhı, insanın en fazla ihtiyacını tatmin eden kalbe mukabil bir kalp ile sevgilerini, aşklarını ve şevklerini karşılıklı paylaşabilecekleri, lezzetlerde birbirine ortak, gam ve kederde birbirine yardımcı olabilecekleri önemli bir saadet kurumuna atılan adım olarak tanımlıyor. 6
Ailede Mutlu Olmanın Sırları
Bediüzzaman Hazretleri’nin ifadesiyle, ebedî hayatta hanımını kaybetmemek için, hanımının dindarlığını örnek alan ve hanımını dindarlığı ve güzel ahlâkı için seven erkek elemsiz mutluluğu yakalamış demektir. Kocasının dindarlığına bakıp, ebedî hayatta kocasını kaybetmemek için Allah korkusuna ve takvaya giren kadın da bahtiyardır, ebedî mutluluğa ulaşmış demektir.
Dindar karısını ebedî kaybetme bahasına sefahete ve kötü amele devam eden erkek kendine yazık etmiş olur. Kadın da, dindar kocasının izinden gitmemesi sebebiyle, o ebedî arkadaşını kaybederse kendisine yazık eder. Kadın ve erkek de birbirinin günahlarını ve kötü amellerini taklit ediyorlar ve böylece birbirini ateşe atıyorlarsa, sevgilerine, aşklarına ve mutluluklarına binlerce defa yazık etmiş olurlar. 7
Bediüzzaman (ra) şu müjdeyi de verir: Eşini lâtîf şefkati, güzel huyu ve güzel ahlâkından dolayı sevmek suretiyle günahlara girmekten korumanın âhiretteki neticesi ise, Rahîm-i Mutlak tarafından ebedî Cennette hurilerden daha güzel bir fizikî ve ruhî güzellikle eşinin kendisine ebedî bir eş ve güzel bir arkadaş olarak verilmesidir. 8
Çocuklarımızın böyle büyük mükâfatlara ermelerini temin için, evliliklerinde dinde ve dindarlıkta mutlaka denklik aramalı, sair unsurları çok fazla abartmamalıyız.
Dipnotlar:
1- Bakara Sûresi: 221. 2- Mâide Sûresi: 5. 3- Mümtehine Sûresi: 10. 4- İbn-i Mâce, Nikâh, 1858. 5- İbn-i Mâce, Nikâh, 1859. 6- İşârâtü’l-İ’câz, s. 196. 7- Lem’alar, s. 257. 8- Sözler, s. 591.