İrtidad; kişinin mü’min, Müslüman olduktan sonra, tekrar küfre dönmesi, İslâm dinini terk etmesi demektir. İslâm’dan dönene de mürted denir.
İslâm’ın ilk dönemlerinde on bir fırka dinden dönmüştür. Bu vak’alardan üçü Hz. Peygamber’in (asm) hayatının sonlarına doğru meydana gelmiş, yedisi Hz. Ebû Bekir’in (ra) devrinde, biri de Hz. Ömer’in (ra) devrinde olmuştur.
Vahiy kâtiplerinden ikisinin irtidad ettiği, bunlardan birinin Mekke’nin fethi sonrası tekrar Müslüman olduğu rivayet edilir.
İlk mürted (dinden dönen) Abdullah bin Saad’dır. İslâm’a girmiş, Medine’ye hicret etmiş, vahiy kâtipleri arasına girmişti. Daha sonra vahiy kâtipliğini bırakmış; Mekke’ye, müşrik dostlarına geriye dönmüş, Rasûlullah’ın (asm) aleyhine faaliyete geçmiştir! “Ben gelen vahyi yazarken kendimden de sözler yazardım. Esasen bana da vahiy geliyor, ben de benzeri sözleri yazıyordum!” demiştir. Bu kişi, Mekke Fethinde Peygamberimizden (asm) af diler ve affedilir! Bundan sonra İslâm için yapılan bütün savaşlarda, hem de en önlerde yer alır. Kendisini ibadete verir. Namaz kılarken (H. 36 - M. 656) şehid edilir.
Enes b. Mâlik (ra) şunu rivayet etmiştir: “Neccar oğullarından bir Hıristiyan Müslüman olmuştu. Bakare ve Âl-i İmrân (sûrelerini) okumuştu. Nebî Sallallahu Aleyhi ve Sellem’e de vahiy kâtipliği yapmıştı. Bu adam sonra geri, Hıristiyanlığa döndü. Hıristiyanlar ona büyük makamlar verdiler. Bu mürted: ‘Muhammed bir şey bilmez. Yalnız benim kendisine yazdığım şeyleri bilir’ demeye başladı. Aradan çok bir zaman geçmeden Allah onu (kavmi içinde boynunu vurdurup) öldürdü. Üç sefer gömdüler, toprak onu dışarı attı. Hıristiyanlar ‘Bu işi Müslümanlar yaptı’ diyerek her seferinde gömdüler. Dördüncüde derin bir çukur kazdılar. Yine dışarı atılınca, meseleyi anladılar ve onu bıraktılar.” 1
Konuya yarın devam edelim inşallah.

Dipnot: 1- Buharî, “Menakıb”, 25.