“Parlamenter demokratik sistem”de mutâbakata varan altı siyasi partinin temsilcilerinin toplantılarıyla yeniden ivme kazanan genel başkanların karşılıklı ziyaretleri ve müsbet mesajları “tek kişilik ucûbe sistem”i tasfiyeyle Türkiye’nin demokratikleşmesinin önünü acıyor.
“Millet ittifakı”nın eksenini oluşturan ana muhalefet partisi CHP, İyi Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti’nin yanısıra aynı konuda uzlaşan Gelecek Partisi ile Deva Partisi’nin seçim öncesi ve sonrasında izlenecek “yol haritası” demokratikleşme açısından ciddi bir gelişme.
Sözkonusu uzlaşma bildirisinin “millet ittifakı”nın “seçim bildirisi” olacağı, “millet ittifakı”na katılmayı seçim sürecine bırakan GP ve Deva’nın bu konuda tam bir “işbirliği” içinde olacakları ve “demokrasi tutum belgesi”nde kamuoyuna duyurduğu haliyle HDP’nin de bu “işbirliği”ne tam destek vereceği, adı geçen partiler adına en üst düzeyde yapılan açıklamalarla teyid edilmiş durumda.
“MUTÂBAKAT”IN TEMEL ESASLARI…
Buna göre görüş birliğine varılan konuların başında öncelikle Parlamentonun yetkileri, güçlendirilerek başbakan ve bakanların Meclis’te seçilmesi ve Meclis’e karşı sorumlu olması; başta güvenoyu ve gensoru olmak üzere parlamenter sistemin bütün denge, denetleme mekanizmalarına işlerlik kazandırılmasıyla yasamanın yürütmeyi denetlemesi öngörülüyor.
Bu bağlamda, tarafsız bir konumda olacak -partili isim seçilirse partisinden istifa edecek Cumhurbaşkanının partili olmayıp devleti ve milleti temsil edeceği, Hakimler ve Savcılar Kurulu’na ve yüksek yargı organlarına üye seçiminin -Cumhurbaşkanı ve TBMM’ye heyetlerde çoğunluğu etkilemeyecek derece bir iki sembolik üye seçme imkânı tanınsa da- çoğunlukla yüksek yargı üyelerine verilip yüksek yargının liyakat esasına göre yeniden yapılandırılmasıyla “tek kişilik yönetim”in tâlimatına bağlanan ve “siyasetin sopası” haline getirilen yargının bağımsızlığının ve tarafsızlığının oluşturulması plânlanıyor.
Seçme ve seçilme hakkı ile seçim güvenliğinin sağlanması için Yüksek Seçim Kurulu’nun yeniden yapılandırılması ve kararlarına karşı Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkı tanınması; iktidarın uzantısı haline gelmiş medya yapısının bağımsız ve özgür hale getirilmesi, tarafsız, bağımsız ve uzman kişilerden oluşturulacak RTÜK ve Basın İlân Kurumunun yeniden yapılandırılarak tarafsız ve uzman kişilerden oluşturulması esas alınıyor.
Ayrıca siyasi ahlâk yasası ve hazine kaynaklarının kullanımında kayırmacılık, haksız zenginleşme, kaynak israfı, yolsuzluk, nüfuz ticareti, komisyon, rüşvet ve benzeri iddiaların soruşturulması; bu kapsamda millet irâdesinin temsilcisi TBMM adına devleti - hükûmeti denetlemekle yetkili Sayıştay’ın yetkilerinin ve denetleme alanının genişletilmesi; şeffaf yönetimle demokrasinin gereği olarak hesap verebilirliğin esas alınmasıyla parlamento, yargı ve medya denetimine işlerlik kazandırılması geliyor.
Seçimden sonra bütün bu ilkeler çerçevesinde güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişte anayasada yapılacak değişikliklerin siyasi partiler, üniversiteler, barolar, sivil toplum kuruluşları, sendikalar gibi kurumların temsilcilerinin bulunacağı bir geniş kurulca belirlenmesi bulunuyor.
Keza Kürt sorunu”nda “çözüm adresi”nin ülkenin bütünlüğü ve milletin birliği içinde Meclis olduğu konusunda hemfikir olunması da uzlaşılan temel başlıkların arasında yer alıyor. (Fikret Bila, Halktv.com.tr, 6.1021)
DEMOKRATİKLEŞME DEKLARASYONU…
Bu açıdan süregelen müzâkerelerin ardından ortaya çıkan “ortak genel çerçeve”nin genel başkanlarca nihai metnin “demokratikleşme deklârasyonu” olarak mâkul bir sürede millet nezdinde deklare edeceklerini açıklamaları fevkalâde ehemmiyetli…
Özetle, “seçim ittifakı”ndan önce “demokratik parlamenter sistem”de işbirliği için buluşan “demokrasi cephesi”nin gündeminde öncelikle demokratikleşme restorasyonu, sonra “demokratikleşme işbirliği protokolü”nü hayata geçirmek var…
Gerisi peşinden…