Kimilerine göre yeni Suriye’nin başkanı, kimilerine göre de eski cihadcı Şara’nın Washington ziyareti “ABD-Suriye’nin 80 yıllık inişli çıkışlı ilişkilerinde realist ve pragmatizm” politikasının açık göstergesi.

Ziyaret tarihî nitelikte. Çünkü 1946’da Fransız mandasına son verilip Suriye’nin kurulduğundan beri, Şara, ABD’yi ziyaret eden ilk Suriye devlet başkanı. Sözde “cihadcı aktivizmi" esnasında Ebu Muhammed El-Colani” adını benimseyen Şara, yakın geçmişte uluslararası kırmızı bültenle ve başına ödül konularak aranıyordu.

Şara’yı dün kırmızı bültenle arayan ABD, şimdi onun ayaklarına kırmızı halı sererek karşıladı. Ayrıca Washington yönetimi, Şara’nın görüşmesinden önce “aylardır Suriye’ye yönelik güçlü bir şekilde desteklenen rehabilitasyon sürecini” uyguladılar. Bu anlamda Şam’ın, IŞİD karşıtı koalisyonda yer alması önemli. Yine Beşşar Esed döneminde, Suriye’ye uygulanmaya başlanan yaptırımlar 180 gün süreyle kısmen hafifletilecek. Trump’ın savunduğu “daha geniş bölgesel yeniden yapılandırma kapsamında Suriye-İsrail ilişkilerine” öncelik veriliyor.

Uzun süredir uykudaki IŞİD hücreleri uyandı ve “Suriye’de Ekim 2025 itibariyle 10 ayda 117 saldırı gerçekleştirdi.” Böylece IŞİD’in yok olmadığı, fakat “esnek ve dirençli” gruplarla hareketlendiği görülüyor. Bununla birlikte Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolündeki kuzeydoğu Suriye’deki kamplarda yaklaşık 50.000 IŞİD tutuklusu mevcut. Aslında kamplar mevcut halleriyle aşırılıkçılık için potansiyel tehdit özelliğinde. Kamplardaki IŞİD hücrelerinin propagandalarla eleman topladığı ve son derece güvencesiz hayat şartlarından dolayı, hoşnutsuzluk istismar ediliyor. Zaten Şara’nın cihadcılık döneminde, IŞİD’le savaşa varan ilişkisi oldu. Washington’da Şara’dan “yaptırımların kaldırılması karşılığında IŞİD’in yeniden faaliyetinin engellenmesi ve IŞİD tutuklularının kamplarının sorumluluğunun üstlenmesi” talep edildi. Şara’nın bunu nasıl yapabileceği ise, soru işareti.

Trump-Şara ikilisinin ilk yüz yüze görüşmesi 14 Mayıs 2025’te Suudi Arabistan’da, ikincisi 25 Eylül 2025’te BM Genel Kurulu’nda kısa süreliydi. Son görüşme ise, Şara’nın 11 Kasım 2025’teki Beyaz Saray ziyareti. Her üç görüşmede de Suriye heyeti için en kritik husus yaptırımların kaldırılmasıydı. Bunun için ABD Kongresi’nin Suriye’ye ağır yaptırımları kapsayan “Sezar Yaptırım Yasası” olarak da bilinen yasayı yürürlükten kaldırması gerekiyor.

Hatta Şara, ABD ziyaretinde, yaptırımların kaldırılmasında isteksiz davranan Florida’dan Cumhuriyetçi Kongre üyesi Brian Mast’la bile konuştu. Ayrıca Şara, IMF Direktörü Kristalina Georgieva’yla da bir araya gelerek, uluslararası yatırımların Suriye’ye teşvikini konuştu. Ancak Dünya Bankası’nın tahminlerinde göre, Suriye’nin yeniden inşasına 200 milyar dolardan fazla para gerekiyor.

Esed’in devrilmesinde sonra, İsrail defalarca Suriye’yi havadan bombaladı. Kuneytra ve Dera şehirlerine kara harekâtı düzenledi. Her iki ülke ABD’nin desteğiyle bir güvenlik anlaşmasına varmak için müzakereleri sürdürüyorlar. İsrail için güneybatı Suriye’nin silâhsızlandırılması ve Dürzilerin güvenliği öne çıkıyor. ABD açısından, Suriye’nin, İran’ın nüfuz alanı dışında olması zorunluluk. Şara yönetimi, son aylarda Lübnan’da konuşlu Hizbullah’a giden silâh konvoylarını engelleyerek, İsrail’le güvenlik yakınlaşmasını sağlarken, İran’ın da Hizbullah’la tedarik koridorunu kesti.

Reuters’ın 06 Kasım 2025’te haberine göre “ABD’nin Suriye’ye yönelik gelecekteki İsrail saldırılarına karşı kesin caydırıcı unsur olarak, Şam’da yeni hava üssü kurarak bir tür silâhlı barış sağlanabileceğine” dikkat çekiliyor. Her ne kadar Suriye Dışişleri Bakanlığı 7 Kasım 2025’te Reuters’ın haberini yalanlasa da, tüm bunlar ABD destekli Suriye-İsrail güvenlik müzakerelerinin başladığına işarettir.