Nye, uluslar arası ilişkiler literatürüne kazandırdığı Yumuşak Güç kavramını 2004 yılında “Yumuşak Güç: Dünya Siyasetinde Başarının Yolu (Soft Power: The Means to Success in World Politics)” adıyla kitaplaştırmış ve Public Affairs Şirketi’nden yayınlamıştır.

Nye, Yumuşak Güç adlı eserinde, geleneksel olarak gücü tarif eden askerî gücün kullanım dönemi geçmiştir ve 21. yüzyılda artık devletlerin diğer devletleri/halkları ikna etmek için “yumuşak güç” kullanmaları daha akılcı, ekonomik ve etkilidir. 

Yumuşak güce sahip olmak için, “çekici bir kimlik taşıyan kültür, siyasî değerler ve kurumlar, ahlâkî temelli ve meşrûiyete dayalı politikalar üzerinde yükselen bir cazibe merkezi oluşturulmalı ve bu merkezin gücü, başkalarının tercihlerini ikna yoluyla belirleyebilme yetisine ulaşmalıdır.” Burada kısaca belirtilen Yumuşak Güç tanımının detaylarına Prof. Dr. Baskın Oran’ın Editörlüğünü yaptığı “Türk Dış Politikası, Cilt 3: 2001-2012” adlı kapsamlı eserden ulaşılabilir.

90’lı yıllardan itibaren gelişen Türk film sanayisi gelinen noktada, Türkiye’nin Yumuşak Güç açısından en etkili unsurunu, yurtdışına ihraç edilen TV dizi filmleri oluşturmuştur. 

Bu diziler özellikle Arap pazarında beğenilmekle birlikte, Ortadoğu’dan Balkanlar’a ve Latin Amerika’ya uzanan bir coğrafyada yayınlanmıştır. Dizi filmler dolayısıyla Türkiye’ye gelen Arap turist sayısında önemli artışlar kaydedilmiştir. Diğer taraftan olumsuzluklar da yaşanmıştır. “Kurtlar Vadisi” dizisi, İsrail Dışişleri yöneticilerinin öfkelenmesine (Baskın Oran) sebep olmuştu.

Türk dizileri yayınlandığı ülkelerde, Hollywood film endüstrisinin “ABD’yi öncü, güçlü ve modern gösteren” Amerikan filmleri gibi etkisini gösterdi. Böylece Türk dizileri “Batı’nın ötesinde de zenginlik ve modernliğin olabileceği imajını bıraktı (Baskın Oran). Ayrıca yayınlanan dizilerin artı ve eksilerinin değerlendirilmesinde fayda vardır.

Katar’ın Al Jazeera kanalının bölge ülkelerindeki etkisi yadsınamaz. Özellikle 2017 yılı Haziran ayında Suudi Arabistan liderliğindeki ülkelerin, Katar’a uyguladıkları ekonomik abluka sürecinde bu etki görüldü. 

Prof. Dr. Cengiz Tomar’ın 13.03.2018 tarihinde Anadolu Ajansı web sitesinde yayınlanan “Türk Dizileri, Arap Baharı ve Karşı Devrim” başlıklı makalesinde, “Dubai’den yayın yapan MBC televizyonu 11 adet kanala sahip ve MBC’nin hissedarları arasında Suudi kraliyet mensupları da bulunuyor. MBC’den Mart 2018’de yapılan açıklamada Türk dizilerini artık yayınlamayacağı duyurulmuştu” demiştir.

Bugünlerde yine BAE merkezli yeni bir Yumuşak Güç enstrümanı ile karşı karşıyayız. Dubai’de faaliyet gösteren Genomedia firması tarafından yapımı tamamlanan “Ateş Krallıkları (Kingdoms of Fire)” isimli drama dizisi, Türkiye ile BAE arasında yeni bir tartışma konusu olacağa benziyor. 

Genomedia’ya göre dizinin konusu “Mısır, Suriye ve Osmanlı İmparatorluğu arasında 15. Ve 16. yüzyıllar arasında geçen tarihi bir dramadır. Dizi, Memlükler ile Osmanlılar arasında Ortadoğu’nun kontrolü üzerindeki rekabeti konu edinmektedir. Filmde, Kahire’deki Memlükler’in son Sultanı II. Toman Bay ve İstanbul’daki Sultan Selim gibi iki ana karakterin mücadelesi kaydediliyor.” Dizinin 17 Kasımda yayınlandığı belirtiliyor.

BAE Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid ve Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, Arap halkları nezdinde, Türk dizilerine yönelik teveccühü azaltmak ve Osmanlı imajını zedelemek için birlikte kara propagandaya giriştikleri ihtimaller dahilindedir.

Dizi hakkındaki yayınlar incelendiğinde, Nye’in yukarıdaki Yumuşak Güç tanımındaki “ahlâkî temelli ve meşrûiyete dayalı politikalar” kapsamında olmadığı da aşikârdır. Müslümanların tarihini yanlış aktaran dizi hakkında diğer Müslüman ülkelerin tutumu ise merak ediliyor.