Hadis Ayete Aykırı Olmaz

Ayetle hadis hiçbir zaman çelişmez. Çünkü aynı kaynağın eseridirler. Hadisler her ne kadar Peygamber Efendimiz’in (asm) fem-i mübareğinden çıkmış olsalar da, temeli vahye dayanır. Vahiy ise Allah’ın sözleridir. 

Ancak biz insanlar yanlış yorumlar yaparak onlardan bazen tenakuz çıkarırız. Söz konusu hadiste olduğu gibi.

Çalışmak ibadettir dinimizde. Dua yapmak da ibadettir; tamam. Ama dua sadece dilde kalırsa, içinde ihlas olmazsa, Allah rızası için yapılmazsa, dünyevi bir menfaat gözetilirse, kabule karin olur mu? Dua ihlas derecesine göre kabule yaklaşır. 

Öte yandan duanın da, ibadetin de gayesi ahirettir. Dünyada çok kazanmak değil!        

Elimiz Kolumuz Tutarken

Bir şeyin olmasını istersek çalışmamız şarttır. Çalışmadan bir işin olmasını beklemek makbul değildir. Çalışarak elde etmemiz gereken bir meseleyi dilden dua okuyarak elde etmek istemek emredilmiş bir şey de değildir. Zengin olmak için de sadece vakıa suresi okumak emredilmiş değildir.

Vakıa suresini okumak şartlardan sadece birisi olabilir. Ama bu tek şart bize çalışmayı ihmal etmemizi emretmez. 

Eli kolu tutan, ayağı yürüyen, kafası işleyen, gözleri gören birisinin, sadece vakıa suresini okuyup oturup beklemesi esasen tevhid inancıyla da örtüşmez. Çünkü o zaman Allah’ın şunu sorması hakkı değil midir: “Kulum; çalışmayıp da oturacak idiysen, eğer bir işlevleri yok idiyse, elini kolunu, ayağını, gözünü, aklını neden yarattım? Sadece dil yaratsam olmaz mıydı?”

Evet, sadece dili olanın, eli ayağı tutmayanın, çaresiz olanın, bütün imkanlarını seferber etmiş olanın, gerektiği gibi çalışmasını yapanın, oturup vakıa suresini okuması elbette kendisine -inşallah- ummadığı kapılar açar.

Ama yapabileceklerin yapmayıp ihmal eden birisi için aynı şey söylenemez.        

Fiilî Dua Yapalım

Üstadımız böylesi durumlarda bize şahane bir formül öğretiyor: Duayı ikiye ayırıyor:

1-Fiili dua, 2-Kavli dua.

Fiilî dua, olmasını istediğimiz şeyle ilgili olarak, hiçbir noktasını ihmal etmeden çalışma yapmaktır. “Esbâba teşebbüs, bir duâ-i fiilîdir. Esbâbın içtimâı, müsebbebi icad etmek için değil, belki lisân-ı hal ile müsebbebi Cenâb-ı Haktan istemek için, bir vaziyet-i marziye almaktır. Hattâ çift sürmek, hazîne-i rahmet kapısını çalmaktır. Bu nevi duâ-i fiilî, Cevâd-ı Mutlakın isim ve ünvânına müteveccih olduğundan, kabule mazhariyeti ekseriyet-i mutlakadır.”2

Sebeplere başvurmak bir fiilî duadır. Paranın sebebini, parayı Cenab-ı Hak’tan istemek için Allah’ın razı olduğu bir vaziyet saymalı, bu sebebe başvurmalı; neticeyi Cenab-ı Allah’a bırakmalıdır. 

Bu esnada Vakıa suresi de okunursa, isabetli olur. Bu, şu demek olur: 

Vakıa suresini Allah için okuyorum. Allah’ın lütfedeceği ve takdir buyurduğu dünyevî ve uhrevî her türlü zenginliğe muhtacım, her türlü fakirlikten Allah’a sığınıyorum. Bu çerçevede düşünürsek sağlık da, şifa da, şükür de, kanaat de zenginlik sayılır. Ve bu zenginlikler bizi ahirette de -inşallah- ihya eder.       

Dipnotlar:    

1- Necm Suresi: 39

2- Sözler, 23. Söz