Mahmut Bey: “1. Kabirde sorgu sual kabre ilk girildiğinde mi veya ruh alındığında mı başlar? Günlerce ruhu alınıp da bekletilen kişiler için sorgulama nasıl olur?
2. Ölü için kabirde veya evde Kur’ân okumanın sevap açısından bir fark var mı?
3. Kabir başında özellikle okunması gereken duâ ve sûreler nelerdir?
4. Kabirde ölünün ayakucunda durup Kur’ân-ı Kerîm okurken ölü bundan haberdar olur mu?
5. Ölü için yas tutanların sesli ağlamasının ölüye zararı var mı?”
RUH ÂLEM-İ BERZAHA GİDER
1- İnsan öldükten sonra, ruhu âlem-i berzaha gider. Berzah âleminde kişi sorgu meleklerinin sorularıyla gözünü açar. Yani kabirde sorgu ve sual insan öldüğü anda başlar. İnsan öldüğünde cesedi ne kadar kabre defnedilmekte geciktirilmiş olursa olsun, insan ruhu âlem-i berzaha girmiş olur ve cesediyle ilişkisiz olarak sorgu melekleriyle muhatap olur.
2- Vefat etmiş kişinin şehadet âlemi ile ilişkisi bitmiş olur. Fakat geride bıraktığı yakınları ile aralarında manevî hatlar kesik olmaz. Meselâ rüya manevî bir hattır. Kimi zaman ölmüş kişilerin ruhlarının evine geldiği, geride bıraktığı çocuklarının üzüntüsünden haberdar olduğu şeklinde yaşanmış vak’alar anlatılmıyor değil. Bunları her ne kadar delillendirme imkânı yoksa da, inkâr etmemiz için de yeter sebep yoktur. Çünkü her iki âlem arasında çok ince bir perde bulunduğu bilinmektedir.
3- Kabir başında duâ veya Kur’ân okumak daha faziletli olabilir. Çünkü kabir başında Kur’ân okurken ahireti daha çok hatırlayarak aldığımız ibret dolayısıyla daha fazla hüzünlenip, daha fazla ihlâs içine girebiliriz. Kur’ân’ı hüzünle ve ihlâsla okumak ise daha çok sevaptır. Peygamber Efendimiz (asm): “Hüzünlü insanlar Allah’ın himayesindedir.”1 buyurmuştur.
Diğer yandan kabir başında ölüm daha yakından hissedilir ve hatırlanır.
Ölümü hatırlamak sünnettir.
KABİR EHLİNE SELÂM VERMEK
4- Kabir başına varıldığında kabir ehline, yani kabristanda yatanlara selâm verilir. Bu sünnettir. Selâm şöyle verilir:
“Esselamü aleyküm ehle’d-diyari mine’l-Mü’minine ve’l-Müslimin. Ve innâ inşaallahü biküm lâhikûn. Es’elüllahe lenâ ve lekümü’l-âfiye.”
(Meâli: Allah’ın selâmı burada yatan Mü’min ve Müslümanların üzerine olsun. Bizler de inşallah size katılacağız. Allah’tan bize ve size afiyet dilerim.”
Ölenlere selâm cümlesini dikkatle incelediğimizde ölenlerin yaşıyor olduklarını, bizimle ilgili bulunduklarını ve bizi işittiklerini anlamak hiç de zor değildir.
Ölenlere selâm verdikten sonra duâ okuyarak onların bağışlanmalarını, azapları varsa kaldırılmasını veya hafifletilmesini Cenâb-ı Allah’tan dileriz. Üç ihlâs ve bir Fatiha-i Şerife okunabileceği gibi, zamanımız kısıtlı değilse Yasin Sûresi veya Mülk Sûresi de okunarak bağışlanabilir. Peygamber Efendimiz (asm): “Yasin Kur’ân’ın kalbidir. Bir kimse Yasin’i okur ve Allah’tan ahiret saadeti dilerse, Allah onu bağışlar. Yasin Sûresini ölüleriniz üzerine okuyunuz.”2 buyurmuştur.
5- Ölen kişi kendisini ziyaret edenleri görebiliyor ve kendisi için okunan duâlardan ve Kur’ân’dan manevî feyiz noktasında hissedar olabiliyor.
Bediüzzaman Hazretleri diyor ki: “Şimdi âlem-i melekût ve ervâhta, ölmüş, vefât etmiş insanların ervahı, pek çok kesretle vardır ve bizimle münâsebettardırlar. Manevî hedâyâmız onlara gidiyor. Onların nurânî feyizleri de bizlere geliyor.”3 Konuya inşallah
yarın devam edelim.
Dipnotlar:
1- İbni Ebi’d-Dünyâ
2- Müsned, 5/256
3- Sözler, s. 478