Risale-i Nur’un sosyal hayattaki mesleğinin en önemli maddelerinden birisi müsbet harekettir.
Kesinlikle menfi/olumsuz bir yol takip etmez. Bu özellik, ısrarla ve tekrar tekrar vurgulanır.
“Müsbet ve menfi” hareket nedir?
Müsbet; ispat edilen, ortaya konulan, olumlu/pozitif, istifadeye sunulan, vücudî/var olan.
Menfi; ispat ve istifade edilemeyen, olumsuz/negatif, delilsiz, nefyedilmiş. Menfi hareket; yıkıcı, karıştırıcı, anarşik ve huzur bozuculuktur.
Doğruluğu, olumlu olduğu apaçık aşikâr ve ispat edilebilir düşünce, kanun ve düzene uygun hareket etmek, Allah’ın emrine uygun, tahrip ve tecavüzden uzak, yapıcı, tamir edici; ölçülü, dengeli adil ve hakperest hareket ve hizmet tarzıdır.
Müsbet hareket; zerreler/moleküller boyutundan başlayarak, atom, hücre, uzuv, vücut, unsur, güneş sistemi, samanyolu, galaksi ve kâinatın tamamında tezahür eder. Kâinat da insanda özetlendiğine göre, onda da yankılanır.
Esma-i Hüsna tecellilerindeki sonsuz güzelliklerde müsbet mânâlar kendisini gösterir.
Kur’ân’da da kâinatın yazılımı olarak da Esma tecellileri anlatılır. Dolayısıyla o da müsbet hareketin bütün unsurlarını program olarak ihtiva eder.
İnsan da kâinatın özeti olduğuna, programı da Kur’ân olduğuna göre, öyle müsbet hareketi bütün zerrelerine kadar işletebilmelidir. Yani, kâinat Sultanı’nın fermanına göre hareket etmeyi, dengeli davranmayı, güzeli ortaya çıkarmayı, Esma’yı hem kendinde, hem Kur’ân’da, hem de kâinatta okumalı. Ve hayrı, güzelliği, dengeyi, düzeni konuşmalarından sair hareketlerine kadar yansıtmalı.
Ruhumuz, potansiyel olarak birçok olumlu (ulvî) ve olumsuz (nefsi, süfli) duyguları barındırır. Ruhumuzda, “akıl, gadap (savunma mekanizması) ve kuvve-i şeheviye denilen üç temel duygu, yetenek, kabiliyet bulunur. Bunların her birisinin “ifrat, tefrit” (aşırı) ve “vasat (denge) durumları var. İşte duygusal boyutta müsbet hareket, bu duyguları dengelemek; olumluları yükseltmek, olumsuzlarını kanalize etmektir.
Doğruluğu, ahlâkı, edebi, hak ve hürriyetleri tebliğ eden peygamberlik müessesesi, Semavî kitaplar/Kur’ân ve kâinat kitabı müsbet hareketin kaynağıdır. Şu halde, müsbet hareketin kaynağı iman, yani İlâhidir.