Sanayicinin faiz isyanı
Asgarî ücret geçen senenin altında
Gıda enflasyonunda dünya liderliği Türkiye’nin

HAZİNE'NİN BORÇLANMA MALİYETİ YÜKSELDİ

19 Mart siyasî operasyonları ardından yaşanan gelişmeleri değerlendiren ekonomi yazarı Zülfikar Doğan, "Merkez Bankası ve Bankaların uyguladıkları politika faizi, mevduat ve ticarî kredi faizlerinde ortaya çıkan yüksek oranlı artışlar, hazinenin iç borçlanma ihalelerindeki faiz maliyetini de 7-8 puan birden arttırdı. Her 100 TL’lik iç borç geri ödemesi için 130-140 TL arasında yeni borçlanmaya gitmek mecburiyetiyle karşı karşıya kalan hazinenin kaynak ihtiyacını karşılamak için vergi denetimi seferberliği, vergi cezaları tahsilatına hız verilmesi yoluna gidiliyor" dedi.

ARTIK HAYAT AVRUPA’DAN DAHA PAHALI

Yüksek enflasyon, düşük büyüme, bozulan gelir dağılımı ve orta sınıfın yok oluşunun başlıca sorunlar olduğunu belirten iktisat uzmanı Mahfi Eğilmez de, nüfusun farklı kesimlerinin, farklı ülke gelir seviyelerine denk düşecek şekilde sınıflandırıldığını belirtiyor. Eğilmez, “Eskiden Türkiye’de gelirler düşüktü ama hayat Avrupa kadar pahalı değildi, bir başka ifadeyle satın alma gücü yüksekti. Yaşamın giderek daha pahalı hâle gelmesine karşılık bu duruma ses çıkaranların sayısı fazla değil. Herkes sessizce artan fiyatlara uyum sağlamaya çalışıyor” şeklinde konuştu.

Bütçe açığı kontrolden çıktı

Bütçe açığı 1 trilyon liraya yaklaşırken, Hazine’nin borçlanma faizi 7 puan birden yükseldi. İhtiyacı karşılamak için vergi denetimleri sıkılaştırıldı; tahsilat ve cezalarda seferberlik başlatıldı.

19 Mart siyasî operasyonları ardından yaşanan gelişmeleri değerlendiren ekonomi yazarı Zülfikar Doğan, “Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin (KDV, ÖTV, ATV, ÖİV, ŞOV) payını azaltacaklarını, dolaysız vergi (Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, Veraset ve İntikal Vergisi vb.) tahsilatını artırarak vergi gelirlerini yükselteceklerini gündeme getirmesi üzerine Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) denetim seferberliği başlatarak teyakkuza geçti.

GİB’in 7 Nisan’da yayınlanan 2024 yılı Faaliyet Raporu’nda yer alan verilere göre, bu yılbaşı itibarıyla 580’i merkezde 40 bin 085’i taşra örgütünde olmak üzere GİB’in toplam 40 bin 665 personeli bulunuyor. Vergi dairelerinde çalışan memurlar, saha denetimi yapan vergi denetim elemanları ve vergi kontrolörlerinin toplam sayısı dikkate alındığında ülke çapında yoğun ve yaygın vergi denetimi için yeterli personel olmadığı açık şekilde görülüyor” dedi.

Hazine’nin borçlanma maliyeti de yükseldi

Doğan, “19 Mart siyasî operasyonları ardından Merkez Bankası ve Bankaların uyguladıkları politika faizi, mevduat ve ticarî kredi faizlerinde ortaya çıkan yüksek oranlı artışlar, hazinenin iç borçlanma ihalelerindeki faiz maliyetini de 7-8 puan birden artırdı. Bu da kamunun toplam borç stoku içerisinde faiz ödemelerinin ana para ödemeleri aleyhine yükselmesine neden oldu. Her 100 TL’lik iç borç geri ödemesi için 130-140 TL arasında yeni borçlanmaya gitmek mecburiyetiyle karşı karşıya kalan hazinenin kaynak ihtiyacını kısmen de olsa karşılamak için vergi denetimi seferberliği, vergi cezaları tahsilatına hız verilmesi yoluna gidiliyor” ifadelerini kullandı.

Ankara - Anka

***

Artık hayat Avrupa’dan daha pahalı

İktisatçı Mahfi Eğilmez, yüksek enflasyon, düşük büyüme, bozulan gelir dağılımı ve orta sınıfın yok oluşunun başlıca sorunlar olduğunu belirterek, nüfusun farklı kesimlerinin, farklı ülke gelir seviyelerine denk düşecek şekilde sınıflandırıldığını belirtiyor.

Özel okul ücretleri gibi hizmet fiyatlarının, Avrupa ortalamalarının bile üstüne çıktığını “Büyük Sessizlik Kuramı” başlıklı yazısında ifade eden Eğilmez, “Eskiden Türkiye’de gelirler düşüktü ama hayat Avrupa kadar pahalı değildi, bir başka ifadeyle satın alma gücü yüksekti. Yaşamın giderek daha pahalı hale gelmesine karşılık bu duruma ses çıkaranların sayısı fazla değil. Herkes sessizce artan fiyatlara uyum sağlamaya çalışıyor” diyor.

Haber Merkezi

***

Hukuksuzluklar demokrasinin temelini derinden sarsıyor

İnovatif Stratejik Araştırmalar Merkezi (İNOSAM) Yönetim Kurulu Başkanı Gürkan Avcı, ekonominin son yıllarda görülmemiş bir çöküş yaşadığını söyledi.

Avcı, yargı bağımsızlığına dair inancın neredeyse tamamen kaybedildiğini da söyleyerek, “Hukuksuzluklar, yargılamalarda adil olmayan kararlar, tutuklamalar... Bunlar, demokrasinin temellerini sarsıyor. Halk, adaletin sağlanacağına dair umudunu yitiriyor. Yolsuzluklar, artık gizlenemeyecek kadar yaygınlaşmış. Her gün, yeni bir skandal patlak veriyor ama hesap sormak bir yana, bu yolsuzluklar üstü örtülüyor. Devlet ihaleleri, kamu kaynaklarının peşkeş çekilmesi, bu ülkenin geleceğini çalıyor. Kanunsuzluklar, toplumun güvenliğini tehdit ediyor, suç oranlarını artırıyor” dedi. Ekonomik reformlar, adaletin yeniden tesis edilmesi, yolsuzlukların üzerine gidilmesi için acil adımlar atılmalıdır. Halk, bu hükümetten, kendisini bu karanlıktan kurtarmasını bekliyor. Şeffaflık, hesap verebilirlik ve adalet, yeniden inşa edilmelidir.”

Ankara - Mehmet Kara

***

İktidar demokrasi ve hukukla bağını kesti

Emekli askerî hâkim Ümit Kardaş, Artı Gerçek’te “Hukuk devletinin temeli: Adil yargılanma hakkı” başlıklı bir yazı yazdı.

Kardaş yazısında, “Sorunlarını rasyonel siyaset yoluyla çözemeyen Türkiye’de iktidar demokrasi ve hukukla bağını keserken adli suç işleyenleri dışarıya çıkarıp, siyasal suç işlediklerini iddia ettiği gazetecileri, akademisyenleri , politikacıları, entelektüelleri cezaevlerine doldurdu. (...) Hiç kimse için hukuk güvenliğinin olmadığı, güçler ayrılığının ortadan kalktığı, Anayasanın, Anayasa Mahkemesi ve AİHM içtihatlarının uygulanmadığı, ifade özgürlüğünün kullanılmasının imkansız hale geldiği bir zeminde duruyoruz. Demokrasi ve hukuk devletinin yeniden inşasında;, hâkimlerin bağımsızlığı-tarafsızlığı ve tabiî hâkim ilkelerinin gerçekleşmesi hayati önemde” dedi.

Haber Merkezi