Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın son gerçekleştirdiği 100 baz puanlık faiz indirimi, Türk Lirası’ndaki değer kaybını bir kez daha tarihi seviyelere taşıdı. Her saat başı yeni bir rekor kıran döviz kurları, yaklaşan 2022 yılı için hayat pahalılığı endişelerini artırıyor. Ekonomistlere göre, 2022’nin ilk altı ayında tüketici enflasyonu yüzde 30’u, üretici enflasyonu ise yüzde 50’yi aşabilir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Perşembe günkü indirim karaıyla birlikte son 3 ayda politika faizini 4 puan indirmiş oldu. Şahap Kavcıoğlu başkanlığındaki Merkez Bankası, daha önce 23 Eylül’de 100 baz puanlık, 21 Ekim’de ise 200 baz puanlık faiz indirimi gerçekleştirmişti.

DW Türkçe’nin haberine göre, karar sonrasında Türk Lirası serbest düşüşe geçti. Dolar kuru 11 TL’nin üzerine çıkarken, Euro ise 12,5 TL’ye kadar yükseldi. Döviz kurlarındaki yükseliş, yeni zamların da habercisi oldu. Son olarak dünden geçerli olmak üzere benzine 52 kuruş, motorine 50 kuruş zam yapıldı. Vatandaşlar kuru gıda, yağ, temizlik malzemeleri gibi temel ihtiyaç maddelerini yeni zamlar gelmeden almaya çalışırken, ekonomistler yaklaşan 2022 yılının hayat pahalılığında bugünleri aratacağını söylüyor. En yüksek fiyat artışlarının ise gıda, ulaşım, enerji ve kira fiyatlarında kendini göstermesi bekleniyor.

Türkİye’de artık iki para birimi var”

Yeditepe Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi ve Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) Kurucusu Prof. Dr. Veysel Ulusoy, Türkiye’de artık iki para biriminin geçerli olduğunu belirterek, “Bunlardan biri Türk Lirası, diğer ise ABD doları ya da herhangi bir yabancı döviz kuru” diyor.  Kurlardaki son yükseliş ile birlikte tüketim mallarının hızla pahalanacağını vurgulayan Ulusoy, şöyle konuşuyor: “Faiz indiriminde sonra elde ettiğimiz piyasa sonuçlarına göre, raflara yansıyacak inanılmaz bir fiyat artışı bugünden itibaren geçerli olmak üzere hissedilir hale gelecek. Enflasyon esas itibariyle geçmişte ortalama olarak yükselirken, geometrik bir yapıyla yani daha hızlı bir şekilde yukarılara doğru çıkacak. Herkes biliyor ki, TÜİK enflasyonu da yüzde 30’lara doğru yakınsayacaktır” diye konuşuyor.

2002’ye geri dönüş

Işık Üniversitesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Evren Bolgün, “Yüzde 30’un üzerine gidecek, gitme ihtimali oldukça yüksek olan bir tüketici enflasyonu ile karşı karşıyayız” diyor.  1 Ekim’den bu yana dolar kurundaki artışın yüzde 25’e ulaştığına işaret eden Doç. Dr. Bolgün, ithal girdi fiyatlamalarını etkileyecek bu artışın önümüzdeki 6 ayda enflasyona 7 puanlık etki yapacağını kaydediyor. Bununla birlikte yeni yılda zamlanacak asgari ücrete de dikkat çeken Bolgün, “Asgari ücrette yüzde 10’luk artış, iki puana yakın enflasyon üretiyor. Dolayısıyla bunları topladığınız zaman, enflasyonun Nisan 2022 civarlarında yüzde 30’un üzerine çıkabileceğini söyleyebiliriz” şeklinde konuşuyor. Bolgün, böylelikle hem tüketici hem de üretici enflasyonunun AKP’nin iktidara geldiği Kasım 2002 seviyelerine geri döneceğine işaret ediyor.

Haber Merkezi

***

Benzin 9 liraya koşuyor

Dünden itibaren benzinin litresine 52 kuruş, motorinin litresine 50 kuruş ve otogazın litresine 45 kuruş zam geldi. Buna göre Ankara’da ortalama 8,20 liradan satılan benzinin litre fiyatı 8,72 lira, İstanbul’da 8,15 liradan 8,67 liraya, İzmir’de 8,22 liradan 8,74 liraya çıktı.

Ankara’da ortalama 8,27 liradan satılan motorinin litre fiyatı 8,77 lira, İstanbul’da 8,21 liradan 8,71 liraya, İzmir’de 8,29 liradan 8,79 liraya ulaştı. LPG’nin litre fiyatı da Ankara’da ortalama 6,95 liradan 7,40 liraya, İstanbul’da ortalama 6,90 liradan 7,35 liraya ve İzmir’de 6,78 liradan 7,23 liraya yükseldi.

Ekonomi Servisi

***

50 kuruşun üretim maliyeti 83 kuruş

Artan döviz kuru, maliyet hesaplarını da etkiledi. 50 kuruşun üretim maliyeti, neredeyse iki katına çıktı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın son faiz kararıyla birlikte rekor seviyede yükselen dolar/TL kuru, maliyet hesaplarını da etkiledi. Haber Global’e göre; 50 kuruşun maliyeti 83 kuruş oldu. 1 lira ise değerine yetişti, artık 99 kuruş harcanarak üretilecek.