Kendisine çeyrek altının peşin ödeme anlamına gelen tek taksitli olarak slip çekmeye fetvanın olduğunu, çok çekim olduğu zaman Hadis-i Şerife dayanarak caiz olmadığını fıkıh hocaları söylüyorlar, dedik.

Dostumuz, kredi kartının ödemesini faize düşürmeden, zamanında ödediğini ve bunun sorumluluğu olursa, satıcının değil, kredi kartı sahibinin olduğunu ifade etti.

Kendisine kuyumculuk uygulamalarını dinî esaslara göre nasıl yapılmasını ihtiva eden İslâm’da Kuyumculuk kitabımızı göstererek, bu konuda ülkemizdeki söz sahibi hocalarla yaptığımız görüşmeleri vs. anlattık. Lâkin arkadaşımız kırıldı ve gitti. Her ne kadar dinî ölçülere uygun bir iş yapmış da olsak, kendisine yardımcı olamadığımız için doğrusu üzüldük. Bu konuda vicdanımızdan gelen şu değerlendirmeyi sizlerle, özellikle meslektaşlarımızla paylaşmak istedik.

Evvelâ dayanağımız olan Hadis-i Şerifi nakledelim:

“Altını altın, gümüşü gümüş, buğdayı buğday, arpayı arpa, hurmayı hurma ve tuzu tuz ile değişim yapacağınız zaman eşit ve peşin yapın. Cinsleri farklı olursa peşin olmak şartıyla dilediğiniz şekilde değişim yapabilirsiniz” özet meâlindeki Altı Eşya (Emval-i sitte) Hadisi, esas itibariyle İslâmî ticaretin prensiplerinin kaynağıdır. Bu hadis üzerine mezhep imamları içtihadlarını yaparlar vs.

Konu, altının alım satımı olduğu için özellikle çeyrek altının, alım satımının peşin olup ya da olmaması zaviyesinde şöyle yorumlar yapılmaktadır:

Altın, bazı fıkıh hocalarına göre ticaretin değişim aracı olan para yerine geçer, bazı hocalara göre de mal, ziynet yani süs eşyası hükmündedir.

“Altın süs eşyasıdır” hükmü esas alınırsa, altının vadeli satımına fetva veriyorlar.

“Altın para gibi ticarette değişim aracı olan paradır, para yerine geçer” hükmü esas alınırsa o zaman altının vadeli satışı caiz değildir, derler.

Şimdi, o dostumuz çeyrek altın istemişti, o altının durumu nedir, konusuna gelince, bu konuda şöyle yorumlar vardır:

Şu hükmü tekrarlayalım: Tasarruf altını diye tanınan ve kuyumcu dilinde sarrafiye olarak bilinen altınları, hocalarımız ‘para’ hükmündedir, derken diğer yüksük, bilezik, zincir kolye, küpe gibilerini de ‘süs eşyası’dır, derler.

Bu noktadan ‘para’ hükmü dâhilinde olan çeyrek altınının satışının peşin olması gerekir. Bu görüş, genel kabul görmektedir. Yani, sarrafiyenin satışının peşin olması gerekir.

Ülkemizde, kredi kartı ile yapılan satışlarda, ‘tek çekim peşin hükmündedir’ kanaati yaygın şekilde hem kabul edilip ve hem de uygulanmasına dayanarak hocalarımız sarrafiyenin kredi kartı ile sadece tek çekimine fetva vermektedirler.

İşte, biz de bu fetvaya dayanarak o dostumuza bunları anlatmak istedik ve tek çekimle verebileceğimizi, çok çekim hükmüne giren dört taksitli olarak çeyrek altını satma işlemine fetva olmadığı için yardımcı olamayacağımızı, o kıymetli ve “Zeki” müşterimize söylemek istedim.

Altın ticaretinin İslâmî esaslar muvacehesinde yaptığımız çalışma Hayat Yayınları arasında “İslâm’da Kuyumculuk” ismiyle neşredilmiştir.

O eserde pek çok konuların, kendi içerisinde tartışması, incelenmesi ve araştırılması yapılarak yerini almaktadır.

Rabbimiz, kazancımızı helâl ve bereketli eylesin. Âmin.