Yapılırsa nerede, hangi tür okumalarda yapılır? Umumî dinleyicilerin bulunduğu Risale-i Nur okumalarında şahsî yorumlar yapılabilir mi?
Öncelikle Risale-i Nur okumalarını ferdî, şahsî okumalar, umumî okumalar ve müzakereli okumalar olarak genel bir sınıflandırmayla mütalâa edebilir, değerlendirebiliriz…
Ferdi okumaların sınıflandırılması, bir kalıba sokulması, şu veya bu tarzda bir şekil çizilmesi ve takip edilecek bir yola sokulması düşünülmez. Her şahıs kendi kabiliyeti, fıtrî özellikleri, zamanı, tahsili ve en önemlisi de okuma arzusuna göre kendisine bir okuma planı, programı yapabilir ve bunu devam ettirebilir.
Umumî okumalar yani bir kişinin Risale-i Nurlar’dan herhangi bir konuyu cemaate, topluluğa hitaben bir sohbet, bir ders olarak okuması… Bu tarz okumalara, adı üstünde umumî olarak toplumun her kesiminden, her kademeden, her çeşit insan katıldığı için çok dikkatli ve çok hassas bir şekilde dersin, sohbetin gerçekleştirilmesi gerekmektedir…
Umuma, herkese açık olan bu sohbetlerde; dersi, sohbeti yapan kişilerin adeta tabiri caiz ise birer hoparlör olması gerekmektedir… Ses bakımından ve sadece okunanları aktarma noktasından sadece güzel, oturaklı, tok, net ve yalın bir okumayı gerçekleştirirken kendi yorumunu ve yalnızca kendi anlayışını okuduğu Risale metninin dışında ve araya girerek takdim etmemelidir… Ama Risale-i Nurlar’ın müellefi, yazarı Bediüzzaman Said Nursî’nin Risale-i Nur okumaları tarzında: Eğer okuduğu konuyu ve anlamını kuvvetlendirecek, yani anlatımı ve anlayışı kolaylaştıracak; yakın konu başka kitapta veya başka yerde varsa bütünlüğü bozmadan aktarım ve atıf yapılabilir… Veya yeni neslin anlayamadığı Arapça, Farsça, Osmanlıca cümle, terim ve kelimeler varsa onların manaları yine konu bütünlüğünü bozmadan söylenebilir ve anlatılabilir…
Müzakereli dersler ise iştirakçilerin hazırlanması şartıyla ve barika-i hakikatı ortaya koymak, anlayışı tam olarak yapabilmek gayesiyle okunan konuya uygun olarak istenilen zaman ve miktarda açıkmalarda, yorum ve şerhlerle genişletilebilir, açılır veya toplanır… Burada önemli olan açıklama ve yorumların metnin aslını ve asıl anlatılmak istenilenleri tekzip veya çürütme, kendi alil fikrini ve görüşünü, anlayışını öne çıkarmak olmamalıdır.
Her üç halde de önemli olan ve terk edilmeyecek olan ders, sohbet yapma usûl ve düsturu, prensibi, kuralı; Kur’ân’ın yirminci asırda muhteşem ve muazzam bir tefsir-i hakikisi olan Risale-i Nurlarda anlatılan kudsî manaların ve mehazın bir adım önüne geçmemek, perde olarak anlayışı ve kavrayışı zorlaştırmamak olmalıdır.
Risale-i Nur’u sohbet ve ders tarzında okuyan zevatın bir önemli özelliği de: Her üç tarzdaki yapılan derslerde, sohbetlerde kendi anlayabildiği veya anlatabildiğini mehazın ve murad edilen mananın üstünde tutarak ve ısrarcı bir şekilde yorum yapmaya çalışarak mes’ul duruma düşmemesi olmalıdır.